KÖK HARFLER: و ل ي
ANLAM:
وَلَى : Birisine yakınlaşmak. وَلِىَ : Bir şeyi yönetmek ve idare etmek. Bir kimseye yardım etmek. Bir diyara hükmetmek, hakimiyet kurmak ve hükümdarı olmak. Bir kimseyi sevmek.
AÇIKLAMA:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| وَلِىَ | fiil-I | 1 | Yakın oldu | 9/123 | |
| وَلَّى | fiil-II | 30 | Hazırladı, tayin etti, yardımcı verdi, yöneldi, dönüp kaçtı | 27/10 | |
| تَوَلَّى | fiil-V | 78 | Yürüttü, idare etti, sevdi, yaptı | 60/6 | |
| وَلِىٌّ | isim | 86 | Dost | 45/19 | Çoğulu: أَوْلِيَاءُ |
| أَوْلَى | isim | 12 | En yakın, daha yakın | 47/20 | Tesniye: أَوْلَيَانِ |
| مَوْلَى | isim | 18 | Dost, sahip, yakın, bakıcı | 47/11 | Çoğulu: مَوَالِي |
| مَوَالِي | isim | 3 | Yakın (varisler, akrabadan olan mirasçı) (çoğul) | 4/33 | Tekili: مَوْلَى |
| وَلَايَةٌ | isim | 2 | Yönetmek, idare etmek | 18/44 | |
| وَالِى | isim | 1 | Yardım eden, sahip çıkan | 13/11 | |
| مُوَلِّي | isim | 1 | Yüzünü çeviren | 2/148 | |
| Toplam | 232 |
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Kök Harflerinin Yer Değişimi
Mahreci Benzeyen Kökler
Benzer Manada Kelimeler
- وَلِيَ
- وَلَّى
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Vely | وَلْي | xx |
|
| Veliyy | وَلِيّ | Yakın. Amcazade, emmi oğlu. Yar, dost. | Çoğulu: Evliyâ’ |
| Vâlî | وَالِى | Bir ilde devleti temsil eden en yetkili yönetim görevlisi. Malik. |
|
| Evlâ | أَوْلَى | Daha iyi, birincisi, başta gelmesi lazım geleni.. |
|
| Evliyâ’ | أَوْلِيَاء | Veliler. | Veliyy’nin çoğulu |
| Velâyet | وَلَايَة | Velilik, dervişlik. Dostluk. |
|
| Vilâyet | وِلَايَة | Valilik. İl. |
|
| Mevlâ | مَوْلَى | Sahib. Rabb. Efendi. Köleyi azad eden. Şanlı. | Çoğulu: Mevâlî |
| Maval (Mevâliyâ) | ——— | Ey benim efendilerim. Arab avam şiirinden bir nev’i. Yalan, uydurma söz. | ??? |
| Tevliyet | تَوْلِيَة | Bir vakfın işlerine bakma vazifesi. |
|
| Muvâlât | مُوَالَات | Dostluk, karşılıklı sevgi. |
|
| Tevellâ (Tevellî) | تَوَلٍّى | Birisini dost edinme. |
|
| Mütevellî | مُتَوَلِّى | Birinin yerine geçen. Bir vakfın yönetimi kendisine verilmiş olan kimse. |
|
| Tevâlî | تَوَالِى | Art arda gelme, ardı arası kesilmeme, sürüp gitme. |
|
| Mütevâlî | مُتَوَالِى | Ara vermeden devam eden. |
|
| İstîlâ’ | اِسْتِيلَاء | Kaplamak, yayılmak. Ele geçirmek, işgal. |
|
| Müstevlî(iyye) | مُسْتَوْلِى | İstila eden, ele geçiren, idaresi altına alan. |
|
| Molla | ——— | 1: Medrese öğrencisi. 2: Büyük bilgin. 3: Dini yönü ağır basan kimse. 4: Eskiden büyük alimlere verilen isim. |
|
| Eyâlet | إِيَالَة | Çoğunlukla valilerce yönetilen ve yönetim bakımından bir tür bağımsızlığı olan büyük il. |
|
Eyalet kelimesi bu kökten gelmektedir, kökün if’âl bâbında mastarıdır fakat Arapçada bu kelime mevcut değildir. Kelimenin, eş anlamlısı olan “vilayet” sözcüğünün bozulmuş şekli olduğu düşünülebilir. (Nişanyan Sözlük)
Molla kelimesi bu kökten gelmektedir ve “mevlâ” sözcüğünden alıntıdır. “Veli, hoca, üstad, çelebi” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük)
Mevlânâ, “mevlâ” kelimesine birinci çoğul şahıs iyelik eki gelmesi ile oluşmuş bir kelimedir, “bizim mevlâmız” anlamındadır.
Veliaht, velinimet kelimeleri “velî” kelimesi ile başka kelimelerin birleşmeleri sonucunda oluşmuş birleşik kelimelerdir.
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
وَلِىَ : Fiil-I.
| 9:123 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قَاتِلُوا الَّذِينَ يَلُونَكُمْ مِنَ الْكُفَّارِ |
| Diyanet Meali: | Ey iman edenler! Kâfirlerden (öncelikle) yakınınızda olanlarla savaşın.. |
وَلَّى : Fiil-II.
| 2:115 | وَلِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ فَأَيْنَمَا تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Doğu da, Batı da (tüm yeryüzü) Allah’ındır. Nereye dönerseniz Allah’ın yüzü işte oradadır. |
| 2:142 | سَيَقُولُ السُّفَهَاءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلَّاهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِي كَانُوا عَلَيْهَا |
| Diyanet Meali: | Birtakım kendini bilmez insanlar, “Onları (müslümanları) yönelmekte oldukları kıbleden çeviren nedir?” diyecekler. |
| 2:144 | قَدْ نَرَىٰ تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِي السَّمَاءِ فَلَنُوَلِّيَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضَاهَا |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) Biz senin çok defa yüzünü göğe doğru çevirip durduğunu (vahiy beklediğini) görüyoruz. (Merak etme) elbette seni, hoşnut olacağın kıbleye çevireceğiz. |
| 2:144 | فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Bundan böyle), yüzünü Mescid-i Haram yönüne çevir. |
| 2:144 | وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ |
| Diyanet Meali: | (Ey Müslümanlar!) Siz de nerede olursanız olun, (namazda) yüzünüzü hep onun yönüne çevirin. |
| 2:149 | وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, (namazda) Mescid-i Haram’a doğru dön. |
| 2:150 | وَمِنْ حَيْثُ خَرَجْتَ فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ |
| Diyanet Meali: | (Ey Muhammed!) Nereden yola çıkarsan çık, yüzünü Mescid-i Haram’a doğru çevir. |
| 2:150 | وَحَيْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوا وُجُوهَكُمْ شَطْرَهُ |
| Diyanet Meali: | (Ey mü’minler!) Siz de nerede olursanız olun, yüzünüzü Mescid-i Haram’a doğru çevirin … |
| 2:177 | لَيْسَ الْبِرَّ أَنْ تُوَلُّوا وُجُوهَكُمْ قِبَلَ الْمَشْرِقِ وَالْمَغْرِبِ |
| Diyanet Meali: | İyilik, yüzlerinizi doğu ve batı taraflarına çevirmeniz(den ibaret) değildir. |
| 3:111 | لَنْ يَضُرُّوكُمْ إِلَّا أَذًى وَإِنْ يُقَاتِلُوكُمْ يُوَلُّوكُمُ الْأَدْبَارَ |
| Diyanet Meali: | Onlar size eziyetten başka bir zarar veremezler. Eğer sizinle savaşmaya kalkışsalar, size arkalarını dönüp kaçarlar. |
| 4:115 | نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ وَسَاءَتْ مَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | (Kim, kendisine hidayet (doğru yol) besbelli olduktan sonra peygambere karşı çıkar, mü’minlerin yolundan başkasına uyarsa), onu yöneldiği yolda bırakırız ve cehenneme sokarız. Orası ne kötü bir varış yeridir. |
| 6:129 | وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعْضَ الظَّالِمِينَ بَعْضًا بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ |
| Diyanet Meali: | İşte biz, kazanmakta oldukları günahlar sebebiyle zalimlerin bir kısmını diğer bir kısmına böyle musallat ederiz. * |
| 8:15 | إِذَا لَقِيتُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوهُمُ الْأَدْبَارَ |
| Diyanet Meali: | (Ey iman edenler!) Savaş düzeninde iken kâfirlerle karşılaştığınız zaman sakın onlara arkanızı dönmeyin (savaştan kaçmayın). |
| 8:16 | وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ |
| Diyanet Meali: | Savaş taktiği olarak düşmanı vurmak için çekilme, ya da diğer bir birliğe katılmak durumu hariç- böyle bir günde her kim onlara arkasını dönerse (mutlaka o, Allah’ın gazabına uğramış olur). |
| 9:25 | وَضَاقَتْ عَلَيْكُمُ الْأَرْضُ بِمَا رَحُبَتْ ثُمَّ وَلَّيْتُمْ مُدْبِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Yeryüzü bütün genişliğine rağmen size dar gelmişti. Nihayet (bozularak) gerisin geriye dönüp kaçmıştınız. |
| 9:57 | لَوْ يَجِدُونَ مَلْجَأً أَوْ مَغَارَاتٍ أَوْ مُدَّخَلًا لَوَلَّوْا إِلَيْهِ |
| Diyanet Meali: | Eğer sığınacak bir yer veya (gizlenecek) mağaralar yahut girilecek bir delik bulsalardı, (hemen) koşarak oraya kaçarlardı. |
| 17:46 | وَإِذَا ذَكَرْتَ رَبَّكَ فِي الْقُرْآنِ وَحْدَهُ وَلَّوْا عَلَىٰ أَدْبَارِهِمْ نُفُورًا |
| Diyanet Meali: | Kur’an’da (ibadete lâyık ilâh olarak) sadece Rabbini andığın zaman arkalarına dönüp kaçarlar. |
| 18:18 | لَوِ اطَّلَعْتَ عَلَيْهِمْ لَوَلَّيْتَ مِنْهُمْ فِرَارًا وَلَمُلِئْتَ مِنْهُمْ رُعْبًا |
| Diyanet Meali: | (Köpekleri de mağaranın girişinde iki kolunu uzatmış yatmakta idi.) Onları görseydin, mutlaka onlardan yüz çevirip kaçardın ve gördüklerin yüzünden için korku ile dolardı. |
| 21:57 | وَتَاللَّهِ لَأَكِيدَنَّ أَصْنَامَكُمْ بَعْدَ أَنْ تُوَلُّوا مُدْبِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Allah’a yemin ederim ki, siz arkanızı dönüp gittikten sonra ben putlarınıza muhakkak bir tuzak kuracağım. * |
| 27:10 | فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّىٰ مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ |
| Diyanet Meali: | Onu yılanmış gibi hareket eder görünce, dönüp ardına bakmadan kaçtı. |
| 27:80 | إِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَىٰ وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz sen ölülere duyuramazsın. Arkalarına dönüp kaçarlarken sağırlara da çağrıyı duyuramazsın. * |
| 28:31 | فَلَمَّا رَآهَا تَهْتَزُّ كَأَنَّهَا جَانٌّ وَلَّىٰ مُدْبِرًا وَلَمْ يُعَقِّبْ |
| Diyanet Meali: | Onu bir yılanmış gibi süratle hareket eder görünce, arkasına bakmadan dönüp kaçtı. |
| 30:52 | فَإِنَّكَ لَا تُسْمِعُ الْمَوْتَىٰ وَلَا تُسْمِعُ الصُّمَّ الدُّعَاءَ إِذَا وَلَّوْا مُدْبِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz, sen ölülere işittiremezsin. Dönüp gittikleri zaman çağrıyı sağırlara da işittiremezsin. * |
| 31:7 | وَإِذَا تُتْلَىٰ عَلَيْهِ آيَاتُنَا وَلَّىٰ مُسْتَكْبِرًا كَأَنْ لَمْ يَسْمَعْهَا |
| Diyanet Meali: | Ona âyetlerimiz okunduğu zaman; onları hiç işitmemiş gibi, büyüklenerek arkasını döner. |
| 33:15 | وَلَقَدْ كَانُوا عَاهَدُوا اللَّهَ مِنْ قَبْلُ لَا يُوَلُّونَ الْأَدْبَارَ |
| Diyanet Meali: | Andolsun ki, onlar, daha önce geri dönüp kaçmayacaklarına dair Allah’a söz vermişlerdi. |
| 40:33 | يَوْمَ تُوَلُّونَ مُدْبِرِينَ مَا لَكُمْ مِنَ اللَّهِ مِنْ عَاصِمٍ |
| Diyanet Meali: | “(Gerçekten sizin için, o bağrışıp çağrışma gününden), arkanıza dönüp kaçmaya çalışacağınız günden (korkuyorum. O gün) sizi, Allah'(ın azabın)dan kurtaracak kimse yoktur.” |
| 46:29 | فَلَمَّا قُضِيَ وَلَّوْا إِلَىٰ قَوْمِهِمْ مُنْذِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Kur’an’ın okunması bitince de uyarıcı olarak kavimlerine döndüler. |
| 48:22 | وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ |
| Diyanet Meali: | İnkâr edenler sizinle savaşsalardı, arkalarını dönüp kaçarlardı… |
| 54:45 | سَيُهْزَمُ الْجَمْعُ وَيُوَلُّونَ الدُّبُرَ |
| Diyanet Meali: | O topluluk yakında (Bedir’de) bozguna uğrayacak ve arkalarını dönüp kaçacaklardır. * |
| 59:12 | وَلَئِنْ نَصَرُوهُمْ لَيُوَلُّنَّ الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يُنْصَرُونَ |
| Diyanet Meali: | Yardım edecek olsalar bile andolsun mutlaka arkalarını dönüp kaçarlar, sonra kendilerine de yardım edilmez. |
تَوَلَّى : Fiil-V.
| 2:64 | ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ |
| Diyanet Meali: | Bundan sonra yine yüz çevirdiniz. |
| 2:83 | ثُمَّ تَوَلَّيْتُمْ إِلَّا قَلِيلًا مِنْكُمْ وَأَنْتُمْ مُعْرِضُونَ |
| Diyanet Meali: | Sonra pek azınız hariç, yüz çevirerek sözünüzden döndünüz. |
| 2:137 | وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا هُمْ فِي شِقَاقٍ فَسَيَكْفِيكَهُمُ اللَّهُ |
| Diyanet Meali: | Yüz çevirirlerse onlar elbette derin bir ayrılığa düşmüş olurlar. Allah, onlara karşı seni koruyacaktır. |
| 2:205 | وَإِذَا تَوَلَّىٰ سَعَىٰ فِي الْأَرْضِ لِيُفْسِدَ فِيهَا وَيُهْلِكَ الْحَرْثَ وَالنَّسْلَ |
| Diyanet Meali: | O, (senin yanından) ayrılınca yeryüzünde bozgunculuk yapmağa, ekin ve nesli yok etmeğe çalışır. |
| 2:246 | فَلَمَّا كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقِتَالُ تَوَلَّوْا إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ |
| Diyanet Meali: | Ama onlara savaş farz kılınınca içlerinden pek azı hariç, yüz çevirdiler. |
| 3:20 | فَإِنْ أَسْلَمُوا فَقَدِ اهْتَدَوْا وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ |
| Diyanet Meali: | Eğer İslâm’a girerlerse hidayete ermiş olurlar. Yok, eğer yüz çevirirlerse sana düşen şey ancak tebliğ etmektir. |
| 3:23 | ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِنْهُمْ وَهُمْ مُعْرِضُونَ |
| Diyanet Meali: | Sonra içlerinden bir kısmı yüz çevirerek dönüp gidiyor. |
| 3:32 | قُلْ أَطِيعُوا اللَّهَ وَالرَّسُولَ فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ الْكَافِرِينَ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Allah’a ve Peygamber’e itaat edin.” Eğer yüz çevirirlerse şüphe yok ki Allah kâfirleri sevmez. * |
| 3:63 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِالْمُفْسِدِينَ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse, şüphesiz ki Allah fesat çıkaranları çok iyi bilir. * |
| 3:64 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُولُوا اشْهَدُوا بِأَنَّا مُسْلِمُونَ |
| Diyanet Meali: | Eğer onlar yine yüz çevirirlerse, deyin ki: “Şahit olun, biz müslümanlarız.” |
| 3:82 | فَمَنْ تَوَلَّىٰ بَعْدَ ذَٰلِكَ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الْفَاسِقُونَ |
| Diyanet Meali: | Artık bundan sonra kim yüz çevirirse, işte onlar yoldan çıkmışların ta kendileridir. * |
| 3:155 | إِنَّ الَّذِينَ تَوَلَّوْا مِنْكُمْ يَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ إِنَّمَا اسْتَزَلَّهُمُ الشَّيْطَانُ |
| Diyanet Meali: | İki topluluğun karşılaştığı gün, içinizden yüz çevirip kaçanları, şeytan ancak (yaptıkları bazı hatalardan dolayı) yoldan kaydırmak istemişti. |
| 4:80 | وَمَنْ تَوَلَّىٰ فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا |
| Diyanet Meali: | Kim yüz çevirirse, (bilsin ki) biz seni onlara bekçi göndermedik. |
| 4:89 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَخُذُوهُمْ وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ |
| Diyanet Meali: | Eğer bundan yüz çevirirlerse, onları yakalayın ve bulduğunuz yerde öldürün. |
| 4:115 | وَيَتَّبِعْ غَيْرَ سَبِيلِ الْمُؤْمِنِينَ نُوَلِّهِ مَا تَوَلَّىٰ وَنُصْلِهِ جَهَنَّمَ |
| Diyanet Meali: | (Kim, kendisine hidayet besbelli olduktan sonra peygambere karşı çıkar), mü’minlerin yolundan başkasına uyarsa, onu yöneldiği yolda bırakırız ve cehenneme sokarız. |
| 5:43 | ثُمَّ يَتَوَلَّوْنَ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ وَمَا أُولَٰئِكَ بِالْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Sonra bunun ardından verdiğin hükümden yüz çeviriyorlar? İşte onlar (kendi kitaplarına da, sana da) inanmış değillerdir. |
| 5:49 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمْ أَنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ أَنْ يُصِيبَهُمْ بِبَعْضِ ذُنُوبِهِمْ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse, bil ki şüphesiz Allah, bazı günahları sebebiyle onları bir musibete çarptırmak istiyor. |
| 5:51 | بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ |
| Diyanet Meali: | Onlar birbirlerinin dostlarıdırlar. Sizden kim onları dost edinirse, kuşkusuz o da onlardandır. |
| 5:56 | وَمَنْ يَتَوَلَّ اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا فَإِنَّ حِزْبَ اللَّهِ هُمُ الْغَالِبُونَ |
| Diyanet Meali: | Kim Allah’ı, O‘nun peygamberini ve inananları dost edinirse, bilsin ki şüphesiz Allah taraftarları galiplerin ta kendileridir. * |
| 5:80 | تَرَىٰ كَثِيرًا مِنْهُمْ يَتَوَلَّوْنَ الَّذِينَ كَفَرُوا |
| Diyanet Meali: | Onlardan birçoğunun inkâr edenleri dost edindiklerini görürsün. |
| 5:92 | فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ |
| Diyanet Meali: | Şayet yüz çevirirseniz bilmiş olun ki, elçimize düşen sadece apaçık tebliğdir. |
| 7:79 | فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحْتُ لَكُمْ |
| Diyanet Meali: | Artık, Salih onlardan yüz çevirdi ve “Andolsun, ben size Rabbimin vahyettiklerini tebliğ ettim ve size nasihatta bulundum. (Fakat siz nasihat edenleri sevmiyorsunuz)” dedi. |
| 7:93 | فَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا قَوْمِ لَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ رِسَالَاتِ رَبِّي |
| Diyanet Meali: | (Şu’ayb) onlardan yüz çevirdi ve dedi ki: “Ey kavmim! Andolsun, ben size Rabbimin vahyettiklerini ulaştırdım.” |
| 7:196 | إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ |
| Diyanet Meali: | Çünkü benim velim, Kitab’ı (Kur’an’ı) indiren Allah’tır. O, bütün salihlere velilik eder. * |
| 8:20 | أَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَأَنْتُمْ تَسْمَعُونَ |
| Diyanet Meali: | Allah’a ve Resûlüne itaat edin ve (Kur’an’ı) dinlediğiniz hâlde ondan yüz çevirmeyin. |
| 8:23 | وَلَوْ أَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ |
| Diyanet Meali: | (Allah, onlarda bir hayır, hakka yöneliş olduğunu bilseydi, elbette onlara işittirirdi). Onlara işittirseydi dahi mutlaka yine yüz çevirerek dönüp giderlerdi. |
| 8:40 | وَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse bilin ki Allah sizin dostunuzdur. O, ne güzel dosttur; O, ne güzel yardımcıdır! * |
| 9:3 | وَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَاعْلَمُوا أَنَّكُمْ غَيْرُ مُعْجِزِي اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Ama yüz çevirirseniz, şunu iyi bilin ki, siz Allah’ı âciz bırakabilecek değilsiniz. |
| 9:23 | وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ |
| Diyanet Meali: | (Ey iman edenler! Eğer küfrü imana tercih ederlerse, babalarınızı ve kardeşlerinizi bile dost edinmeyin.) İçinizden kim onları dost edinirse, işte onlar, zalimlerin ta kendileridir. |
| 9:50 | يَقُولُوا قَدْ أَخَذْنَا أَمْرَنَا مِنْ قَبْلُ وَيَتَوَلَّوْا وَهُمْ فَرِحُونَ |
| Diyanet Meali: | (Sana bir iyilik gelirse, bu onları üzer. Eğer başına bir musîbet gelirse), “Biz tedbirimizi önceden almıştık” derler ve sevinerek dönüp giderler. |
| 9:74 | وَإِنْ يَتَوَلَّوْا يُعَذِّبْهُمُ اللَّهُ عَذَابًا أَلِيمًا فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ |
| Diyanet Meali: | Şayet yüz çevirirlerse, Allah onları dünyada ve ahirette elem dolu bir azaba çarptıracaktır. |
| 9:76 | فَلَمَّا آتَاهُمْ مِنْ فَضْلِهِ بَخِلُوا بِهِ وَتَوَلَّوْا وَهُمْ مُعْرِضُونَ |
| Diyanet Meali: | Fakat Allah, lütuf ve kereminden onlara verince, onda cimrilik ettiler ve yüz çevirerek dönüp gittiler. * |
| 9:92 | تَوَلَّوْا وَأَعْيُنُهُمْ تَفِيضُ مِنَ الدَّمْعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُوا مَا يُنْفِقُونَ |
| Diyanet Meali: | Bu uğurda harcayacakları bir şey bulamadıklarından dolayı üzüntüden gözleri yaş döke döke geri dönen (kimselere de bir sorumluluk yoktur). |
| 9:129 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِيَ اللَّهُ لَا إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ عَلَيْهِ تَوَكَّلْتُ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse de ki: “Bana Allah yeter. O’ndan başka hiçbir ilâh yoktur. Ben ancak O’na tevekkül ettim…” |
| 10:72 | فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَمَا سَأَلْتُكُمْ مِنْ أَجْرٍ إِنْ أَجْرِيَ إِلَّا عَلَى اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | “Eğer yüz çeviriyorsanız, sizden zaten hiçbir ücret istemedim. Benim ücretim, ancak Allah’a aittir.” |
| 11:3 | وَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنِّي أَخَافُ عَلَيْكُمْ عَذَابَ يَوْمٍ كَبِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirseniz, ben sizin adınıza büyük bir günün azabından korkuyorum. |
| 11:52 | وَيَزِدْكُمْ قُوَّةً إِلَىٰ قُوَّتِكُمْ وَلَا تَتَوَلَّوْا مُجْرِمِينَ |
| Diyanet Meali: | “(Ey kavmim! Rabbinizden bağışlanma dileyin, sonra O’na tövbe edin ki, üzerinize bol bol yağmur göndersin) ve gücünüze güç katsın. Günahkârlar olarak yüz çevirmeyin.” |
| 11:57 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقَدْ أَبْلَغْتُكُمْ مَا أُرْسِلْتُ بِهِ إِلَيْكُمْ |
| Diyanet Meali: | “Eğer yüz çevirirseniz; bilin ki ben, benimle gönderileni size tebliğ ettim.” |
| 12:84 | وَتَوَلَّىٰ عَنْهُمْ وَقَالَ يَا أَسَفَىٰ عَلَىٰ يُوسُفَ |
| Diyanet Meali: | Onlardan yüz çevirdi ve, “Vah! Yûsuf’a vah!” dedi. |
| 16:82 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْكَ الْبَلَاغُ الْمُبِينُ |
| Diyanet Meali: | Ey Muhammed! Eğer yüz çevirirlerse, artık sana düşen açık bir tebliğden ibarettir. * |
| 16:100 | إِنَّمَا سُلْطَانُهُ عَلَى الَّذِينَ يَتَوَلَّوْنَهُ وَالَّذِينَ هُمْ بِهِ مُشْرِكُونَ |
| Diyanet Meali: | Şeytanın hâkimiyeti, sadece onu dost edinenler ve Allah’a ortak koşanlar üzerindedir. * |
| 20:48 | إِنَّا قَدْ أُوحِيَ إِلَيْنَا أَنَّ الْعَذَابَ عَلَىٰ مَنْ كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | “Şüphesiz bize, azabın yalanlayan ve yüz çevirenlere olacağı vahyolundu.”* |
| 20:60 | فَتَوَلَّىٰ فِرْعَوْنُ فَجَمَعَ كَيْدَهُ ثُمَّ أَتَىٰ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine Firavun ayrılıp, hilesini kuracak sihirbazlarını topladı, sonra geldi. * |
| 21:109 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ آذَنْتُكُمْ عَلَىٰ سَوَاءٍ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse, de ki: “(Bana emrolunanı, ayırım yapmadan) size eşit olarak bildirdim.” |
| 22:4 | كُتِبَ عَلَيْهِ أَنَّهُ مَنْ تَوَلَّاهُ فَأَنَّهُ يُضِلُّهُ وَيَهْدِيهِ اِلٰى عَذَابِ السَّعِيرِ |
| Diyanet Meali: | Şeytan hakkında, “Her kim onu dost edinirse, mutlaka o kimseyi saptırır ve onu cehennem azabına sürükler” diye yazılmıştır. * |
| 24:11 | وَالَّذِي تَوَلَّىٰ كِبْرَهُ مِنْهُمْ لَهُ عَذَابٌ عَظِيمٌ |
| Diyanet Meali: | İçlerinden (elebaşılık ederek) o günahın büyüğünü üstlenen için ise ağır bir azap vardır. |
| 24:47 | ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٌ مِنْهُمْ مِنْ بَعْدِ ذَٰلِكَ |
| Diyanet Meali: | (Münâfıklar, “Allah’a ve peygambere inandık ve itaat ettik” derler.) Sonra da onların bir kısmı bunun ardından yüz çevirirler. |
| 24:54 | فَإِنْ تَوَلَّوْا فَإِنَّمَا عَلَيْهِ مَا حُمِّلَ وَعَلَيْكُمْ مَا حُمِّلْتُمْ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirseniz bilin ki ona yüklenen sorumluluğu ancak ona ait; size yüklenen görevin sorumluluğu da yalnızca size aittir. |
| 27:28 | ثُمَّ تَوَلَّ عَنْهُمْ فَانْظُرْ مَاذَا يَرْجِعُونَ |
| Diyanet Meali: | “(Benim şu mektubumu götür onlara at), sonra da yanlarından ayrıl ve ne sonuca varacaklarına bak.” |
| 28:24 | فَسَقَىٰ لَهُمَا ثُمَّ تَوَلَّىٰ إِلَى الظِّلِّ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine Mûsâ onların koyunlarını suladı. Sonra gölgeye çekildi… |
| 37:90 | فَتَوَلَّوْا عَنْهُ مُدْبِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Bunun üzerine arkalarını dönüp ondan uzaklaştılar. * |
| 37:174 | فَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتَّىٰ حِينٍ |
| Diyanet Meali: | O hâlde, bir süreye kadar onlardan yüz çevir. * |
| 37:178 | وَتَوَلَّ عَنْهُمْ حَتَّىٰ حِينٍ |
| Diyanet Meali: | Ey Muhammed! Bir süreye kadar onlardan yüz çevir. * |
| 44:14 | ثُمَّ تَوَلَّوْا عَنْهُ وَقَالُوا مُعَلَّمٌ مَجْنُونٌ |
| Diyanet Meali: | Sonra ondan yüz çevirdiler ve “Bu bir öğretilmiş, bu bir deli!” dediler. * |
| 47:22 | فَهَلْ عَسَيْتُمْ إِنْ تَوَلَّيْتُمْ أَنْ تُفْسِدُوا فِي الْأَرْضِ |
| Diyanet Meali: | Demek, yüz çevirdiğinizde yeryüzünde bozgunculuk çıkaracaksınız, öyle mi? |
| 47:38 | وَإِنْ تَتَوَلَّوْا يَسْتَبْدِلْ قَوْمًا غَيْرَكُمْ ثُمَّ لَا يَكُونُوا أَمْثَالَكُمْ |
| Diyanet Meali: | Eğer O’ndan yüz çevirecek olursanız, yerinize başka bir toplum getirir de onlar sizin gibi olmazlar. |
| 48:16 | وَإِنْ تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا |
| Diyanet Meali: | “Ama önceden döndüğünüz gibi yine dönerseniz, Allah sizi elem dolu bir azaba uğratır.” |
| 48:16 | وَإِنْ تَتَوَلَّوْا كَمَا تَوَلَّيْتُمْ مِنْ قَبْلُ يُعَذِّبْكُمْ عَذَابًا أَلِيمًا |
| Diyanet Meali: | “Ama önceden döndüğünüz gibi yine dönerseniz, Allah sizi elem dolu bir azaba uğratır.” |
| 48:17 | وَمَنْ يَتَوَلَّ يُعَذِّبْهُ عَذَابًا أَلِيمًا |
| Diyanet Meali: | Kim de yüz çevirirse, onu elem dolu bir azaba uğratır. |
| 51:39 | فَتَوَلَّىٰ بِرُكْنِهِ وَقَالَ سَاحِرٌ أَوْ مَجْنُونٌ |
| Diyanet Meali: | O ise kuvvetine güvenerek yüz çevirdi ve “Bu bir büyücü veya delidir” dedi. * |
| 51:54 | فَتَوَلَّ عَنْهُمْ فَمَا أَنْتَ بِمَلُومٍ |
| Diyanet Meali: | Onun için, onlardan yüz çevir. Artık kınanacak değilsin. * |
| 53:29 | فَأَعْرِضْ عَنْ مَنْ تَوَلَّىٰ عَنْ ذِكْرِنَا وَلَمْ يُرِدْ إِلَّا الْحَيَاةَ الدُّنْيَا |
| Diyanet Meali: | Öyle ise bizim zikrimizden (Kur’an’dan) yüz çeviren ve dünya hayatından başka bir şey istemeyen kimselerden yüz çevir. * |
| 53:33 | أَفَرَأَيْتَ الَّذِي تَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | Şimdi yüz çevireni gördün mü? * |
| 54:6 | فَتَوَلَّ عَنْهُمْ يَوْمَ يَدْعُ الدَّاعِ إِلَىٰ شَيْءٍ نُكُرٍ |
| Diyanet Meali: | O hâlde sen de onlardan yüz çevir. Onlar, o davetçinin (İsrafil’in benzeri görülmemiş) bilinmedik (korkunç) bir şeye çağırdığı gün (gözleri düşmüş bir hâlde dağılmış çekirgeler gibi kabirlerden çıkarlar). * |
| 57:24 | وَمَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ |
| Diyanet Meali: | Kim yüz çevirirse bilsin ki şüphesiz Allah ganîdir, zengindir, övülmeye lâyıktır. |
| 58:14 | أَلَمْ تَرَ إِلَى الَّذِينَ تَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ مَا هُمْ مِنْكُمْ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın kendilerine gazap ettiği bir topluluğu dost edinenleri görmez misin? Onlar ne sizdendirler, (ne de onlardan). |
| 60:6 | وَمَنْ يَتَوَلَّ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ |
| Diyanet Meali: | Kim yüz çevirirse bilsin ki, Allah her bakımdan sınırsız zengindir, övülmeye lâyıktır. |
| 60:9 | إِنَّمَا يَنْهَاكُمُ اللَّهُ عَنِ الَّذِينَ قَاتَلُوكُمْ فِي الدِّينِ وَأَخْرَجُوكُمْ مِنْ دِيَارِكُمْ وَظَاهَرُوا عَلَىٰ إِخْرَاجِكُمْ أَنْ تَوَلَّوْهُمْ |
| Diyanet Meali: | Allah, sizi ancak, sizinle din konusunda savaşan, sizi yurtlarınızdan çıkaran ve çıkarılmanız için destek verenleri dost edinmekten men eder. |
| 60:9 | وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ فَأُولَٰئِكَ هُمُ الظَّالِمُونَ |
| Diyanet Meali: | Kim onları dost edinirse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir. |
| 60:13 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَوَلَّوْا قَوْمًا غَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ |
| Diyanet Meali: | Ey iman edenler! Kendilerine Allah’ın gazap ettiği … bir toplumu dost edinmeyin. |
| 64:6 | فَكَفَرُوا وَتَوَلَّوْا وَاسْتَغْنَى اللَّهُ |
| Diyanet Meali: | (Bu), onların inkâr etmeleri ve yüz çevirmeleri (sebebiyledir). Allah da hiçbir şeye muhtaç olmadığını göstermiştir. |
| 64:12 | فَإِنْ تَوَلَّيْتُمْ فَإِنَّمَا عَلَىٰ رَسُولِنَا الْبَلَاغُ الْمُبِينُ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirseniz, bilin ki elçimize düşen sadece apaçık bir tebliğdir. |
| 70:17 | تَدْعُو مَنْ أَدْبَرَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | O, (hakka) arka döneni ve (imandan) yüz çevireni kendine çağırır. * |
| 75:32 | وَلَٰكِنْ كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | Fakat yalanlamış ve yüz çevirmişti. * |
| 80:1 | عَبَسَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | (Peygamber) yüzünü ekşitti ve öteye döndü. * |
| 88:23 | إِلَّا مَنْ تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ |
| Diyanet Meali: | Ancak, kim yüz çevirir, inkâr ederse…* |
| 92:16 | الَّذِي كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | (O ateşe, ancak) yalanlayıp yüz çeviren (en bedbaht kimse girer). * |
| 96:13 | أَرَأَيْتَ إِنْ كَذَّبَ وَتَوَلَّىٰ |
| Diyanet Meali: | Ne dersin engelleyen, Peygamberi yalanlamış ve yüz çevirmişse!? * |
وَلِىٌّ : İsim. Çoğulu: أَوْلِيَاءُ
| 2:107 | وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Sizin için Allah’tan başka ne bir dost, ne de bir yardımcı vardır. |
| 2:120 | مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | (Sana gelen ilimden sonra, eğer onların arzu ve keyiflerine uyacak olursan, bilmiş ol ki), Allah’tan sana ne bir dost, ne bir yardımcı vardır. |
| 2:257 | اللَّهُ وَلِيُّ الَّذِينَ آمَنُوا يُخْرِجُهُمْ مِنَ الظُّلُمَاتِ إِلَى النُّورِ |
| Diyanet Meali: | Allah, iman edenlerin dostudur. Onları karanlıklardan aydınlığa çıkarır. |
| 2:257 | وَالَّذِينَ كَفَرُوا أَوْلِيَاؤُهُمُ الطَّاغُوتُ |
| Diyanet Meali: | Kâfirlerin velileri ise tâğûttur. |
| 2:282 | أَوْ لَا يَسْتَطِيعُ أَنْ يُمِلَّ هُوَ فَلْيُمْلِلْ وَلِيُّهُ بِالْعَدْلِ |
| Diyanet Meali: | (Eğer borçlu, aklı ermeyen, veya zayıf bir kimse ise), ya da yazdıramıyorsa, velisi adaletle yazdırsın. |
| 3:28 | لَا يَتَّخِذِ الْمُؤْمِنُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Mü’minler, mü’minleri bırakıp inkârcıları dost edinmesin. |
| 3:68 | وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Allah da mü’minlerin dostudur. |
| 3:122 | إِذْ هَمَّتْ طَائِفَتَانِ مِنْكُمْ أَنْ تَفْشَلَا وَاللَّهُ وَلِيُّهُمَا |
| Diyanet Meali: | Hani sizden iki takım (paniğe kapılarak) çözülmeye yüz tutmuştu. Hâlbuki Allah onların yardımcısı idi. |
| 3:175 | إِنَّمَا ذَٰلِكُمُ الشَّيْطَانُ يُخَوِّفُ أَوْلِيَاءَهُ |
| Diyanet Meali: | O şeytan sizi ancak kendi dostlarından korkutuyor. |
| 4:45 | وَاللَّهُ أَعْلَمُ بِأَعْدَائِكُمْ وَكَفَىٰ بِاللَّهِ وَلِيًّا وَكَفَىٰ بِاللَّهِ نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | Allah, sizin düşmanlarınızı çok daha iyi bilir. Allah, dost olarak yeter. Allah, yardımcı olarak da yeter. * |
| 4:75 | وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | “(Ey Rabbimiz! Bizleri halkı zalim olan şu memleketten çıkar), katından bize bir dost ver, bize katından bir yardımcı ver.” |
| 4:76 | فَقَاتِلُوا أَوْلِيَاءَ الشَّيْطَانِ إِنَّ كَيْدَ الشَّيْطَانِ كَانَ ضَعِيفًا |
| Diyanet Meali: | O hâlde, siz şeytanın dostlarına karşı savaşın. Şüphesiz şeytanın hilesi zayıftır. |
| 4:89 | فَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ أَوْلِيَاءَ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Bu sebeple, onlar Allah yolunda hicret edinceye kadar içlerinden dost edinmeyin. |
| 4:89 | وَاقْتُلُوهُمْ حَيْثُ وَجَدْتُمُوهُمْ وَلَا تَتَّخِذُوا مِنْهُمْ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | (Eğer bundan yüz çevirirlerse, onları yakalayın) ve bulduğunuz yerde öldürün. Onlardan ne bir dost edinin, ne de bir yardımcı. |
| 4:119 | وَمَنْ يَتَّخِذِ الشَّيْطَانَ وَلِيًّا مِنْ دُونِ اللَّهِ فَقَدْ خَسِرَ خُسْرَانًا مُبِينًا |
| Diyanet Meali: | Kim Allah’ı bırakıp da şeytanı dost edinirse, şüphesiz o apaçık bir hüsrana düşmüştür. |
| 4:123 | مَنْ يَعْمَلْ سُوءًا يُجْزَ بِهِ وَلَا يَجِدْ لَهُ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | Kim kötü bir iş yaparsa, onunla cezalandırılır. O, kendisine Allah’tan başka ne bir dost, ne de bir yardımcı bulabilir. |
| 4:139 | الَّذِينَ يَتَّخِذُونَ الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ أَيَبْتَغُونَ عِنْدَهُمُ الْعِزَّةَ فَإِنَّ الْعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًا |
| Diyanet Meali: | Onlar, mü’minleri bırakıp kâfirleri dost edinen kimselerdir. Onların yanında izzet ve şeref mi arıyorlar? Hâlbuki bütün izzet ve şeref Allah’a aittir. * |
| 4:144 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْكَافِرِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | Ey iman edenler! Mü’minleri bırakıp da kâfirleri dost edinmeyin. |
| 4:173 | فَيُعَذِّبُهُمْ عَذَابًا أَلِيمًا وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | (Allah’a kulluk etmekten çekinenlere ve büyüklük taslayanlara gelince; Allah) onları elem dolu bir azaba uğratacaktır ve onlar kendilerine Allah’tan başka bir dost ve yardımcı da bulamayacaklardır. |
| 5:51 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الْيَهُودَ وَالنَّصَارَىٰ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Ey inananlar! Yahudi ve hıristiyanları dost edinmeyin. |
| 5:51 | بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَمَنْ يَتَوَلَّهُمْ مِنْكُمْ فَإِنَّهُ مِنْهُمْ |
| Diyanet Meali: | Onlar birbirlerinin dostlarıdırlar. Sizden kim onları dost edinirse, kuşkusuz o da onlardandır. |
| 5:55 | إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِينَ آمَنُوا |
| Diyanet Meali: | Sizin dostunuz ancak Allah’tır, Resûlüdür ve (Allah’ın emirlerine boyun eğerek namazı kılan, zekâtı veren) mü’minlerdir. |
| 5:57 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا الَّذِينَ اتَّخَذُوا دِينَكُمْ هُزُوًا وَلَعِبًا مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتَابَ مِنْ قَبْلِكُمْ وَالْكُفَّارَ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Ey iman edenler! Sizden önce kendilerine kitap verilenlerden dininizi alaya alıp oyuncak edinenleri ve öteki kâfirleri dost edinmeyin. |
| 5:81 | وَلَوْ كَانُوا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَالنَّبِيِّ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِ مَا اتَّخَذُوهُمْ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Eğer Allah’a, Peygamber’e ve ona indirilene (Kur’an’a) inanıyor olsalardı, onları (müşrikleri) dost edinmezlerdi. |
| 6:14 | قُلْ أَغَيْرَ اللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيًّا فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Göklerin ve yerin yaratıcısı olan Allah’tan başkasını mı dost edineceğim.” |
| 6:51 | لَيْسَ لَهُمْ مِنْ دُونِهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ |
| Diyanet Meali: | Kendileri için Allah’tan başka ne bir dost, ne de bir şefaatçi bulunmaksızın, (Rab’lerinin huzurunda toplanmaktan korkanları), Allah’a karşı gelmekten sakınsınlar diye, (Kur’an ile uyar). |
| 6:70 | أَنْ تُبْسَلَ نَفْسٌ بِمَا كَسَبَتْ لَيْسَ لَهَا مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيٌّ وَلَا شَفِيعٌ |
| Diyanet Meali: | Hiç kimsenin kazandığı yüzünden mahrumiyete sürüklenmemesi için (Kur’an ile öğüt ver). Yoksa ona Allah’tan başka ne bir dost vardır, ne de bir şefaatçi. |
| 6:121 | وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰ أَوْلِيَائِهِمْ لِيُجَادِلُوكُمْ |
| Diyanet Meali: | Bir de şeytanlar kendi dostlarına sizinle mücadele etmeleri için mutlaka fısıldarlar. |
| 6:127 | لَهُمْ دَارُ السَّلَامِ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَهُوَ وَلِيُّهُمْ بِمَا كَانُوا يَعْمَلُونَ |
| Diyanet Meali: | Rableri katında selâm yurdu (cennet) onlarındır. Allah, yapmakta oldukları şeylerden dolayı onların dostudur. * |
| 6:128 | وَقَالَ أَوْلِيَاؤُهُمْ مِنَ الْإِنْسِ رَبَّنَا اسْتَمْتَعَ بَعْضُنَا بِبَعْضٍ |
| Diyanet Meali: | Onların insanlardan olan dostları, “Ey Rabbimiz! Bizler birbirimizden yararlandık…” diyecekler. |
| 7:3 | اتَّبِعُوا مَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ مِنْ رَبِّكُمْ وَلَا تَتَّبِعُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Rabbinizden size indirilene uyun. Onu bırakıp başka dostlara uymayın. Ne kadar da az öğüt alıyorsunuz! * |
| 7:27 | إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz biz, şeytanları, iman etmeyenlerin dostları kılmışızdır. |
| 7:30 | إِنَّهُمُ اتَّخَذُوا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Çünkü onlar Allah’ı bırakıp şeytanları dost edinmişlerdi. |
| 7:155 | أَنْتَ وَلِيُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَأَنْتَ خَيْرُ الْغَافِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Sen, bizim velimizsin. Artık bizi bağışla ve bize acı. Sen, bağışlayanların en hayırlısısın.” |
| 7:196 | إِنَّ وَلِيِّيَ اللَّهُ الَّذِي نَزَّلَ الْكِتَابَ وَهُوَ يَتَوَلَّى الصَّالِحِينَ |
| Diyanet Meali: | Çünkü benim velim, Kitab’ı (Kur’an’ı) indiren Allah’tır. O, bütün salihlere velilik eder. * |
| 8:34 | وَهُمْ يَصُدُّونَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا كَانُوا أَوْلِيَاءَهُ |
| Diyanet Meali: | Onlar Mescid-i Haram’dan (mü’minleri) alıkoyarken ve oranın bakımına ehil de değillerken, (Allah onlara ne diye azap etmesin)? |
| 8:34 | إِنْ أَوْلِيَاؤُهُ إِلَّا الْمُتَّقُونَ وَلَٰكِنَّ أَكْثَرَهُمْ لَا يَعْلَمُونَ |
| Diyanet Meali: | Oranın bakımına ehil olanlar ancak Allah’a karşı gelmekten sakınanlardır. Fakat onların çoğu bilmez. |
| 8:72 | وَالَّذِينَ آوَوْا وَنَصَرُوا أُولَٰئِكَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ |
| Diyanet Meali: | (İman edip hicret eden ve Allah yolunda mallarıyla, canlarıyla cihad edenler) ve (muhacirleri) barındırıp (onlara) yardım edenler var ya, işte onlar birbirlerinin velileridir. |
| 8:73 | وَالَّذِينَ كَفَرُوا بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ |
| Diyanet Meali: | İnkâr edenler de birbirlerinin velileridir. |
| 9:23 | لَا تَتَّخِذُوا آبَاءَكُمْ وَإِخْوَانَكُمْ أَوْلِيَاءَ إِنِ اسْتَحَبُّوا الْكُفْرَ عَلَى الْإِيمَانِ |
| Diyanet Meali: | Eğer küfrü imana tercih ederlerse, babalarınızı ve kardeşlerinizi bile dost edinmeyin. |
| 9:71 | وَالْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِنَاتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ |
| Diyanet Meali: | Mü’min erkekler ve mü’min kadınlar birbirlerinin dostlarıdır. |
| 9:74 | وَمَا لَهُمْ فِي الْأَرْضِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Artık onlar için yeryüzünde ne bir dost, ne de bir yardımcı vardır. |
| 9:116 | يُحْيِي وَيُمِيتُ وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | O, diriltir ve öldürür. Sizin için Allah’tan başka ne bir dost, ne de bir yardımcı vardır. |
| 10:62 | أَلَا إِنَّ أَوْلِيَاءَ اللَّهِ لَا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَلَا هُمْ يَحْزَنُونَ |
| Diyanet Meali: | Bilesiniz ki, Allah’ın dostlarına hiçbir korku yoktur. Onlar üzülmeyeceklerdir de. * |
| 11:20 | وَمَا كَانَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Onların Allah’tan başka sığınabilecekleri bir yardımcıları da yoktur. |
| 11:113 | وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ أَوْلِيَاءَ ثُمَّ لَا تُنْصَرُونَ |
| Diyanet Meali: | Sizin Allah’tan başka dostlarınız yoktur. Sonra size yardım da edilmez. |
| 12:101 | فَاطِرَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ أَنْتَ وَلِيِّي فِي الدُّنْيَا وَالْآخِرَةِ |
| Diyanet Meali: | “Ey gökleri ve yeri yaratan! Dünyada ve ahirette sen benim velimsin.” |
| 13:16 | قُلِ اللَّهُ قُلْ أَفَاتَّخَذْتُمْ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ لَا يَمْلِكُونَ لِأَنْفُسِهِمْ نَفْعًا وَلَا ضَرًّا |
| Diyanet Meali: | (De ki: “Göklerin ve yerin Rabbi kimdir?”) “Allah’tır” de. De ki: “O’nu bırakıp da kendilerine (bile) bir faydası ve zararı olmayan dostlar (mabutlar) mı edindiniz?” |
| 13:37 | مَا لَكَ مِنَ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا وَاقٍ |
| Diyanet Meali: | (Sana gelen bu ilimden sonra eğer sen onların heva ve heveslerine uyarsan), Allah tarafından senin için ne bir dost vardır, ne de bir koruyucu. |
| 16:63 | فَزَيَّنَ لَهُمُ الشَّيْطَانُ أَعْمَالَهُمْ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ الْيَوْمَ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ |
| Diyanet Meali: | Fakat şeytan onlara işlerini güzel gösterdi. O, bugün de onların dostudur ve onlar için elem dolu bir azap vardır. |
| 17:33 | وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا فَلَا يُسْرِفْ فِي الْقَتْلِ |
| Diyanet Meali: | Kim haksız yere öldürülürse, biz onun velisine yetki vermişizdir. Ancak o da (kısas yoluyla) öldürmede meşru ölçüleri aşmasın. |
| 17:97 | وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِهِ |
| Diyanet Meali: | Kimi de saptırırsa, böyleleri için O’nun dışında dostlar bulamazsın. |
| 17:111 | وَلَمْ يَكُنْ لَهُ وَلِيٌّ مِنَ الذُّلِّ |
| Diyanet Meali: | “(Hamd, çocuk edinmeyen, mülkte ortağı olmayan), zillet ve âcizliğin gerektirdiği bir yardımcıya ihtiyacı bulunmayan (Allah’a mahsustur).” |
| 18:17 | وَمَنْ يُضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُ وَلِيًّا مُرْشِدًا |
| Diyanet Meali: | Kimi de şaşırtırsa, artık ona doğru yolu gösterecek bir dost bulamazsın. |
| 18:26 | مَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا يُشْرِكُ فِي حُكْمِهِ أَحَدًا |
| Diyanet Meali: | “Onların, O’ndan başka hiçbir dostu da yoktur. O, hükmüne hiçbir kimseyi ortak etmez.” |
| 18:50 | أَفَتَتَّخِذُونَهُ وَذُرِّيَّتَهُ أَوْلِيَاءَ مِنْ دُونِي وَهُمْ لَكُمْ عَدُوٌّ |
| Diyanet Meali: | Şimdi siz, beni bırakıp da İblis’i ve neslini, kendinize dostlar mı ediniyorsunuz? Hâlbuki onlar sizin için birer düşmandırlar. |
| 18:102 | أَفَحَسِبَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنْ يَتَّخِذُوا عِبَادِي مِنْ دُونِي أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | İnkâr edenler, beni bırakıp da kullarımı dost edineceklerini mi sandılar? |
| 19:5 | فَهَبْ لِي مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا |
| Diyanet Meali: | “Bana kendi tarafından bir çocuk bağışla!” |
| 19:45 | يَا أَبَتِ إِنِّي أَخَافُ أَنْ يَمَسَّكَ عَذَابٌ مِنَ الرَّحْمَٰنِ فَتَكُونَ لِلشَّيْطَانِ وَلِيًّا |
| Diyanet Meali: | “Babacığım! Doğrusu ben, sana, çok esirgeyici Rahmân tarafından bir azabın dokunmasından, böylece şeytana bir dost olmandan korkuyorum.” * |
| 25:18 | قَالُوا سُبْحَانَكَ مَا كَانَ يَنْبَغِي لَنَا أَنْ نَتَّخِذَ مِنْ دُونِكَ مِنْ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Onlar, “Seni eksikliklerden uzak tutarız. Seni bırakıp da başka dostlar edinmek bize yaraşmaz.” derler. |
| 27:49 | لَنُبَيِّتَنَّهُ وَأَهْلَهُ ثُمَّ لَنَقُولَنَّ لِوَلِيِّهِ مَا شَهِدْنَا مَهْلِكَ أَهْلِهِ |
| Diyanet Meali: | (Aralarında Allah adına and içerek şöyle dediler:) “Mutlaka onu ve ailesini geceleyin öldüreceğiz, sonra da velisine; ‘Biz onun ailesinin öldürülüşüne şahit olmadık’, diyeceğiz.” |
| 29:22 | وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Sizin Allah’tan başka ne bir dostunuz, ne de bir yardımcınız vardır. |
| 29:41 | مَثَلُ الَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ |
| Diyanet Meali: | Allah’tan başkalarını dost edinenlerin durumu, örümceğin durumu gibidir. |
| 32:4 | مَا لَكُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا شَفِيعٍ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ |
| Diyanet Meali: | Sizin için O’ndan başka hiçbir dost, hiçbir şefaatçi yoktur. Hâlâ düşünüp öğüt almayacak mısınız? |
| 33:6 | إِلَّا أَنْ تَفْعَلُوا إِلَىٰ أَوْلِيَائِكُمْ مَعْرُوفًا |
| Diyanet Meali: | Ancak dostlarınıza bir iyilik yapmanız başka. |
| 33:17 | وَلَا يَجِدُونَ لَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | Onlar kendilerine Allah’tan başka hiçbir dost ve hiçbir yardımcı bulamazlar. |
| 33:65 | خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | Onlar, orada ebedî olarak kalacaklardır. Hiçbir dost, hiçbir yardımcı bulamayacaklardır. * |
| 34:41 | قَالُوا سُبْحَانَكَ أَنْتَ وَلِيُّنَا مِنْ دُونِهِمْ بَلْ كَانُوا يَعْبُدُونَ الْجِنَّ |
| Diyanet Meali: | (Melekler) derler ki: “Seni eksikliklerden uzak tutarız. Onlar değil, sen bizim dostumuzsun. Hayır, onlar cinlere ibadet ediyorlardı…” |
| 39:3 | وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ مَا نَعْبُدُهُمْ إِلَّا لِيُقَرِّبُونَا إِلَى اللَّهِ زُلْفَىٰ |
| Diyanet Meali: | (İyi bilin ki, halis din yalnız Allah’ındır.) O’nu bırakıp da başka dostlar edinenler, “Biz onlara sadece, bizi Allah’a daha çok yaklaştırsınlar diye ibadet ediyoruz” diyorlar. |
| 41:31 | نَحْنُ أَوْلِيَاؤُكُمْ فِي الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَفِي الْآخِرَةِ |
| Diyanet Meali: | “Biz dünya hayatında da âhirette de sizin dostlarınızız.” |
| 41:34 | فَإِذَا الَّذِي بَيْنَكَ وَبَيْنَهُ عَدَاوَةٌ كَأَنَّهُ وَلِيٌّ حَمِيمٌ |
| Diyanet Meali: | (Kötülüğü en güzel bir şekilde sav.) Bir de bakarsın ki, seninle arasında düşmanlık bulunan kimse sanki sıcak bir dost oluvermiştir. |
| 42:6 | وَالَّذِينَ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ اللَّهُ حَفِيظٌ عَلَيْهِمْ |
| Diyanet Meali: | Allah’tan başka dostlar edinenlere gelince, Allah onları daima gözetlemektedir. |
| 42:8 | وَالظَّالِمُونَ مَا لَهُمْ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Zalimlerin ise bir dost ve yardımcısı yoktur. |
| 42:9 | أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ |
| Diyanet Meali: | Yoksa onlar Allah’tan başka dostlar mı edindiler? Hâlbuki gerçek dost Allah’tır. |
| 42:9 | أَمِ اتَّخَذُوا مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءَ فَاللَّهُ هُوَ الْوَلِيُّ |
| Diyanet Meali: | Yoksa onlar Allah’tan başka dostlar mı edindiler? Hâlbuki gerçek dost Allah’tır. |
| 42:28 | وَيَنْشُرُ رَحْمَتَهُ وَهُوَ الْوَلِيُّ الْحَمِيدُ |
| Diyanet Meali: | (O, insanlar umutlarını kestikten sonra yağmuru indiren), rahmetini her tarafa yayandır. O, dost olandır, övülmeye lâyık olandır. |
| 42:31 | وَمَا لَكُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ مِنْ وَلِيٍّ وَلَا نَصِيرٍ |
| Diyanet Meali: | Sizin için Allah’tan başka hiçbir dost ve yardımcı yoktur. |
| 42:44 | وَمَنْ يُضْلِلِ اللَّهُ فَمَا لَهُ مِنْ وَلِيٍّ مِنْ بَعْدِهِ |
| Diyanet Meali: | Allah, kimi saptırırsa artık bundan sonra onun hiçbir dostu yoktur. |
| 42:46 | وَمَا كَانَ لَهُمْ مِنْ أَوْلِيَاءَ يَنْصُرُونَهُمْ مِنْ دُونِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Onların Allah’tan başka kendilerine yardım edecek dostları da yoktur. |
| 45:10 | وَلَا يُغْنِي عَنْهُمْ مَا كَسَبُوا شَيْئًا وَلَا مَا اتَّخَذُوا مِنْ دُونِ اللَّهِ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Dünyada kazandıkları ve Allah’tan başka edindikleri dostlar onlara hiçbir fayda vermez. |
| 45:19 | وَإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz zalimler birbirinin dostlarıdır. Allah ise kendisine karşı gelmekten sakınanların dostudur. |
| 45:19 | وَإِنَّ الظَّالِمِينَ بَعْضُهُمْ أَوْلِيَاءُ بَعْضٍ وَاللَّهُ وَلِيُّ الْمُتَّقِينَ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz zalimler birbirinin dostlarıdır. Allah ise kendisine karşı gelmekten sakınanların dostudur. |
| 46:32 | وَمَنْ لَا يُجِبْ دَاعِيَ اللَّهِ فَلَيْسَ بِمُعْجِزٍ فِي الْأَرْضِ وَلَيْسَ لَهُ مِنْ دُونِهِ أَوْلِيَاءُ |
| Diyanet Meali: | Kim Allah’ın davetçisine uymazsa, yeryüzünde Allah’ı âciz bırakacak değildir. Kendisi için Allah’tan başka dostlar da bulunmaz. |
| 48:22 | وَلَوْ قَاتَلَكُمُ الَّذِينَ كَفَرُوا لَوَلَّوُا الْأَدْبَارَ ثُمَّ لَا يَجِدُونَ وَلِيًّا وَلَا نَصِيرًا |
| Diyanet Meali: | İnkâr edenler sizinle savaşsalardı, arkalarını dönüp kaçarlar, sonra da ne bir dost, ne de bir yardımcı bulabilirlerdi. * |
| 60:1 | يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَتَّخِذُوا عَدُوِّي وَعَدُوَّكُمْ أَوْلِيَاءَ |
| Diyanet Meali: | Ey İman edenler! Benim de düşmanım, sizin de düşmanınız olanları dost edinmeyin. |
| 62:6 | إِنْ زَعَمْتُمْ أَنَّكُمْ أَوْلِيَاءُ لِلَّهِ مِنْ دُونِ النَّاسِ فَتَمَنَّوُا الْمَوْتَ |
| Diyanet Meali: | (De ki: “Ey Yahudi akidesini benimseyenler!) Bütün insanlar değil de, yalnız kendinizin Allah’ın dostları olduğunu iddia ediyorsanız, (bunda da samimi iseniz) haydi ölümü isteyin!” |
أَوْلَى : İsim.
| 3:68 | إِنَّ أَوْلَى النَّاسِ بِإِبْرَاهِيمَ لَلَّذِينَ اتَّبَعُوهُ وَهَٰذَا النَّبِيُّ وَالَّذِينَ آمَنُوا |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz, insanların İbrahim’e en yakın olanı, elbette ona uyanlar, bir de bu peygamber (Muhammed) ve mü’minlerdir. |
| 4:135 | إِنْ يَكُنْ غَنِيًّا أَوْ فَقِيرًا فَاللَّهُ أَوْلَىٰ بِهِمَا |
| Diyanet Meali: | (Şahitlik ettikleriniz) zengin veya fakir de olsalar (adaletten ayrılmayın). Çünkü Allah ikisine de daha yakındır. |
| 8:75 | وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın kitabınca, kan akrabaları birbirlerine (varis olmaya) daha lâyıktırlar. |
| 19:70 | ثُمَّ لَنَحْنُ أَعْلَمُ بِالَّذِينَ هُمْ أَوْلَىٰ بِهَا صِلِيًّا |
| Diyanet Meali: | Sonra, oraya girmeye en lâyık olanları muhakkak ki en iyi biz biliriz. * |
| 47:20 | فَاَوْلٰى لَهُمْ |
| Diyanet Meali: | (Fakat hükmü apaçık bir sûre indirilip de onda savaştan söz edilince; kalplerinde hastalık olanların, ölüm baygınlığına girmiş kimsenin bakışı gibi sana baktıklarını görürsün.) O da onlara pek yakındır. |
| 75:34 | أَوْلَىٰ لَكَ |
| Diyanet Meali: | “Bu azap sana lâyıktır, (lâyık)!” |
| 75:34 | فَاَوْلٰى |
| Diyanet Meali: | “(Bu azap sana lâyıktır), lâyık! |
| 75:35 | ثُمَّ أَوْلَىٰ لَكَ |
| Diyanet Meali: | Evet, lâyıktır sana, (lâyık)!” |
| 75:35 | فَاَوْلٰى |
| Diyanet Meali: | (Evet, lâyıktır sana), lâyık!” |
| 33:6 | النَّبِيُّ أَوْلَىٰ بِالْمُؤْمِنِينَ مِنْ أَنْفُسِهِمْ وَأَزْوَاجُهُ أُمَّهَاتُهُمْ |
| Diyanet Meali: | Peygamber, mü’minlere kendi canlarından daha önce gelir. Onun eşleri de mü’minlerin analarıdır. |
| 33:6 | وَأُولُو الْأَرْحَامِ بَعْضُهُمْ أَوْلَىٰ بِبَعْضٍ فِي كِتَابِ اللَّهِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ وَالْمُهَاجِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Aralarında akrabalık bağı olanlar, Allah’ın Kitab’ına göre, (miras konusunda) birbirleri için (diğer) mü’minlerden ve muhacirlerden daha önceliklidirler. |
أَوْلَيَانِ : İsim. İkili İsim. Tekili: أَوْلَى
| 5:107 | فَآخَرَانِ يَقُومَانِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِينَ اسْتَحَقَّ عَلَيْهِمُ الْأَوْلَيَانِ |
| Diyanet Meali: | (Eğer sonradan o iki kişinin günaha girdikleri, yalan söyledikleri anlaşılırsa), o zaman, bu öncelikli şahitlerin zarar verdiği kimselerden olan başka iki adam, onların yerine geçer… |
مَوْلَى : İsim. Çoğulu: مَوَالِي
| 2:286 | وَاعْفُ عَنَّا وَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا أَنْتَ مَوْلَانَا |
| Diyanet Meali: | “Bizi affet, bizi bağışla, bize acı! Sen bizim Mevlâmızsın.” |
| 3:150 | بَلِ اللَّهُ مَوْلَاكُمْ وَهُوَ خَيْرُ النَّاصِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Hayır! Yalnız Allah yardımcınızdır. O, yardımcıların en hayırlısıdır. * |
| 6:62 | ثُمَّ رُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ |
| Diyanet Meali: | Sonra hepsi, gerçek sahipleri Allah’a döndürülürler. |
| 8:40 | وَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse bilin ki Allah sizin dostunuzdur. O, ne güzel dosttur; O, ne güzel yardımcıdır! * |
| 8:40 | وَإِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ مَوْلَاكُمْ نِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Eğer yüz çevirirlerse bilin ki Allah sizin dostunuzdur. O, ne güzel dosttur; O, ne güzel yardımcıdır! * |
| 9:51 | قُلْ لَنْ يُصِيبَنَا إِلَّا مَا كَتَبَ اللَّهُ لَنَا هُوَ مَوْلَانَا |
| Diyanet Meali: | De ki: “Bizim başımıza ancak, Allah’ın bizim için yazdığı şeyler gelir. O, bizim yardımcımızdır.” |
| 10:30 | وَرُدُّوا إِلَى اللَّهِ مَوْلَاهُمُ الْحَقِّ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَا كَانُوا يَفْتَرُونَ |
| Diyanet Meali: | (Orada herkes daha önce yaptığı şeyleri yoklayacak ve kendi akıbetini öğrenecek), hepsi de gerçek sahipleri olan Allah’a döndürülecekler ve (ilâh diye) uydurdukları şeyler (onları yüzüstü bırakıp) kendilerinden kaybolup gidecektir. |
| 16:76 | أَحَدُهُمَا أَبْكَمُ لَا يَقْدِرُ عَلَىٰ شَيْءٍ وَهُوَ كَلٌّ عَلَىٰ مَوْلَاهُ |
| Diyanet Meali: | (Allah, şöyle iki adamı da misal verdi:) Onlardan biri dilsizdir, hiçbir şeye gücü yetmez, efendisine sadece bir yüktür. |
| 22:13 | يَدْعُو لَمَنْ ضَرُّهُ أَقْرَبُ مِنْ نَفْعِهِ لَبِئْسَ الْمَوْلَىٰ وَلَبِئْسَ الْعَشِيرُ |
| Diyanet Meali: | Zararı faydasından daha yakın olana tapar. O (taptığı) ne kötü yardımcı, ne fena yoldaştır! * |
| 22:78 | وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Ve Allah’a sarılın. O, sizin sahibinizdir. O, ne güzel sahip, ne güzel yardımcıdır! |
| 22:78 | وَاعْتَصِمُوا بِاللَّهِ هُوَ مَوْلَاكُمْ فَنِعْمَ الْمَوْلَىٰ وَنِعْمَ النَّصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Ve Allah’a sarılın. O, sizin sahibinizdir. O, ne güzel sahip, ne güzel yardımcıdır! |
| 44:41 | يَوْمَ لَا يُغْنِي مَوْلًى |
| Diyanet Meali: | O gün dostun (dosta hiçbir) faydası olmaz. |
| 44:41 | عَنْ مَوْلًى شَيْئًا وَلَا هُمْ يُنْصَرُونَ |
| Diyanet Meali: | (O gün dostun9 dosta hiçbir (faydası olmaz). Kendilerine yardım da edilmez. |
| 47:11 | ذَٰلِكَ بِأَنَّ اللَّهَ مَوْلَى الَّذِينَ آمَنُوا |
| Diyanet Meali: | Bu, Allah’ın inananların yardımcısı olması, (inkâr edenlerin ise, hiçbir yardımcısı bulunmaması)ndan dolayıdır. |
| 47:11 | وَأَنَّ الْكَافِرِينَ لَا مَوْلَىٰ لَهُمْ |
| Diyanet Meali: | (Bu, Allah’ın inananların yardımcısı olması), inkâr edenlerin ise, hiçbir yardımcısı bulunmamasından dolayıdır. |
| 57:15 | مَأْوَاكُمُ النَّارُ هِيَ مَوْلَاكُمْ وَبِئْسَ الْمَصِيرُ |
| Diyanet Meali: | Barınağınız ateştir. Size yaraşan odur. Orası gidilecek ne kötü yerdir! |
| 66:2 | وَاللَّهُ مَوْلَاكُمْ وَهُوَ الْعَلِيمُ الْحَكِيمُ |
| Diyanet Meali: | Allah, sizin yardımcınızdır. O, hakkıyla bilendir, hüküm ve hikmet sahibidir. |
| 66:4 | فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِيلُ وَصَالِحُ الْمُؤْمِنِينَ |
| Diyanet Meali: | (Eğer Peygamber’e karşı birbirinize arka çıkarsanız bilin ki) Allah onun yardımcısıdır, Cebrail de, salih mü’minler de. |
مَوَالِي : İsim. Tekili: مَوْلَى
| 4:33 | وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ |
| Diyanet Meali: | (Erkek ve kadından) her biri için ana-babanın ve akrabanın bıraktıklarından (pay alan) varisler kıldık. |
| 19:5 | وَإِنِّي خِفْتُ الْمَوَالِيَ مِنْ وَرَائِي وَكَانَتِ امْرَأَتِي عَاقِرًا |
| Diyanet Meali: | “Gerçek şu ki ben, benden sonra gelecek akrabalarım(ın isyankâr olmaların)dan korkuyorum. Karım ise kısırdır.” |
| 33:5 | فَإِنْ لَمْ تَعْلَمُوا آبَاءَهُمْ فَإِخْوَانُكُمْ فِي الدِّينِ وَمَوَالِيكُمْ |
| Diyanet Meali: | (Onları babalarına nispet ederek çağırın. Bu, Allah katında daha doğru ve adaletlidir.) Eğer babalarını bilmiyorsanız, onlar sizin din kardeşleriniz ve dostlarınızdır. |
وَلَايَةٌ : İsim.
| 8:72 | وَالَّذِينَ آمَنُوا وَلَمْ يُهَاجِرُوا مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّىٰ يُهَاجِرُوا |
| Diyanet Meali: | İman edip hicret etmeyenlere gelince, hicret edinceye kadar, onların velayetleri size ait değildir. |
| 18:44 | هُنَالِكَ الْوَلَايَةُ لِلَّهِ الْحَقِّ هُوَ خَيْرٌ ثَوَابًا وَخَيْرٌ عُقْبًا |
| Diyanet Meali: | İşte bu durumda velayet (himaye ve koruyuculuk) yalnızca hak olan Allah’a mahsustur. O’nun mükâfatı da daha hayırlıdır, vereceği sonuç da daha hayırlıdır. * |
وَالِى : İsim. İsm-i Fâil.
| 13:11 | وَإِذَا أَرَادَ اللَّهُ بِقَوْمٍ سُوءًا فَلَا مَرَدَّ لَهُ وَمَا لَهُمْ مِنْ دُونِهِ مِنْ وَالٍ |
| Diyanet Meali: | Allah, bir kavme kötülük diledi mi, artık o geri çevrilemez. Onlar için Allah’tan başka hiçbir yardımcı da yoktur. |
مُوَلِّي : İsim. İsm-i Fâil. Tef’îl Bâbı (II. Bâb).
| 2:148 | وَلِكُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّيهَا |
| Diyanet Meali: | Herkesin yöneldiği bir yön vardır. |