ط ر ق

KÖK HARFLER: ط ر ق

ANLAM: 

طَرَقَ : Kapıyı çalmak.Bir şeyi dövmek, ona vurmak. Geceleyin gelmek. (Geceleyin gelen kişi kapıyı çaldığı için geceleyin gelmeyi de ifade etmektedir.) 

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
طَرِيقٌ isim 4 Yol, meslek, gidişat 20/77
طَرِيقَةٌ isim 5 Yol, hat, hendek, hal, yaşayış, iç durum, siret, davranış, gidişat, tarikat, eşraftan olan kimse 72/16 Çoğulu: طَرَائِقُ
طَارِقٌ isim 2 Gece gelen, yıldız 86/1

Toplam 11


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

  • طَرَقَ
  • طَرِيقٌ
    • سَبِيلٌ > bak: س ب ل
    • صِرَاطٌ > bak: ص ر ط
    • بَرْحَاءُ > bak: ب ر ح
    • مَنْهَجٌ > bak: ن ه ج
    • حَارَةٌ > bak: ح و ر
    • لَاحِبٌ
    • مَخْرَفٌ
    • زُقَاقٌ
    • دَرْبٌ
    • سِكَّةٌ
  • مِطْرَقَةٌ
    • قَدُّومٌ > bak: ق د م
    • مِرْزَبَّةٌ

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Târık طَارِق 1: Gece gelen kimse. 2: Yıldız.
Tarîk طَرِيق Yol. Tarz, usul. 
Tarîkat طَرِيقَة Yol, mezheb, manevi yol. Usul, tarz. Çoğulu: Terâik
Matrak مِطْرَق   1: Kalın sopa, değnek. 2: Eğlenceli, gülünç, hoş.
Tatarruk تَطَرُّق Yol bulma. Yol bulup girme.
Mutatarrik مُتَطَرِّق Yol bulan, geçen.

Matrak kelimesi, “davul tokmağı, hallaç değneği” anlamındaki mitrâk (مطراق) sözcüğünden gelmektedir. (Nişanyan Sözlük) 

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

طَرِيقٌ : İsim. 

4:168 إِنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا وَظَلَمُوا لَمْ يَكُنِ اللَّهُ لِيَغْفِرَ لَهُمْ وَلَا لِيَهْدِيَهُمْ طَرِيقًا
Diyanet Meali: Şüphesiz inkâr edenler ve zulmedenler (var ya), Allah onları asla bağışlayacak ve doğru yola iletecek değildir. *
4:169 إِلَّا طَرِيقَ جَهَنَّمَ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا
Diyanet Meali: (Allah onları) ancak içinde ebedî kalacakları cehennemin yoluna iletir.
20:77 أَنْ أَسْرِ بِعِبَادِي فَاضْرِبْ لَهُمْ طَرِيقًا فِي الْبَحْرِ يَبَسًا
Diyanet Meali: “Kullarımı (İsrailoğullarını) geceleyin (Mısır’dan) yürütüp çıkar. Onlara denizde kuru bir yol aç.”
46:30 مُصَدِّقًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهِ يَهْدِي إِلَى الْحَقِّ وَإِلَىٰ طَرِيقٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali: Kendinden önceki kitapları doğrulayan, gerçeğe ve doğru yola ileten (bir kitap)..

طَرِيقَةٌ : İsim. Çoğulu: طَرَائِقُ

20:63 وَيَذْهَبَا بِطَرِيقَتِكُمُ الْمُثْلَىٰ
Diyanet Meali: En üstün olan dininizi ortadan kaldırmak (isteyen birer sihirbazdırlar).
20:104 إِذْ يَقُولُ أَمْثَلُهُمْ طَرِيقَةً إِنْ لَبِثْتُمْ إِلَّا يَوْمًا
Diyanet Meali: O vakit içlerinden en aklı başında olanları, “Siz sadece bir gün kaldınız” diyecektir. (Yol, hayat tarzı bakımından onların en sekinleri..)
23:17 وَلَقَدْ خَلَقْنَا فَوْقَكُمْ سَبْعَ طَرَائِقَ وَمَا كُنَّا عَنِ الْخَلْقِ غَافِلِينَ
Diyanet Meali: Andolsun, biz sizin üzerinizde yedi yol yarattık. Biz yarattıklarımızdan habersiz değiliz. *
72:11 وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَٰلِكَ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا
Diyanet Meali: “Doğrusu içimizde salih olanlar da var, olmayanlar da. Ayrı ayrı yollar tutmuşuz.” *
72:16 وَأَنْ لَوِ اسْتَقَامُوا عَلَى الطَّرِيقَةِ لَأَسْقَيْنَاهُمْ مَاءً غَدَقًا
Diyanet Meali: Eğer yolda dosdoğru olurlarsa, mutlaka onlara bol yağmur yağdırırız.’

طَارِقٌ : İsim. İsm-i Fâil.

86:1 وَالسَّمَاءِ وَالطَّارِقِ
Diyanet Meali: Göğe ve târıka andolsun.
86:2 وَمَا أَدْرَاكَ مَا الطَّارِقُ
Diyanet Meali: Târıkın ne olduğunu sen ne bileceksin?