KÖK HARFLER: ط ب ق
ANLAM:
طَبَقَ : Kolu yanına yapışık olmak, uzanmaz olmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
اَطْبَقَ الشَّىْءَ : O şeyi kapladı.
طَبْقٌ : Ölçüsü bakımından başka bir şeye denk olan bir şey ki kapak gibi ikincisinin tüm haddini kaplar. Bu onun temel anlamıdır (çoğul hali اَطْبَاقٌ).
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| طَبَقٌ | isim | 2 | Hal, tavır, vaziyet | 84/19 |
| طِبَاقٌ | isim | 2 | Kat kat olanlar, kat (çoğul) | 67/3 |
|
| Toplam | 4 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Tıbk (Tıpkı) | طِبْق | Aynısı, tıpkısı, tam aslı, tam kendisi. |
| Tıbâk | طِبَاق | 1: Uyma, uygunluk. 2: Tabakalar. |
| Tabak | طَبَق | 1: İnce kat. 2: Yemek kabı. |
| Tabaka | طَبَقَة | Kat. |
| Tabakât | طَبَقَات | Tabakalar. |
| Tatbîk | تَطْبِيق | 1: Kıyas ve tahmin etmek. 2: Benzetme, uydurma. |
| Mutabbak | مُطَبَّق | Kapak gibi kapanmış. |
| Mutâbık | مُطَابِق | Birbirine uyan, aralarında anlaşmazlık olmayan. |
| Mutâbakat | مُطَابَقَة | Uyuşma, anlaşma, uzlaşma. |
| İtbâk | إِطْبَاق | Kaplamak. Kapamak. Kapaklamak. |
| Tetâbuk | تَطَابُق | Mutabık olmak. |
| İntibâk | اِنْطِبَاق | Uyma. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
طَبَقٌ : İsim.
| 84:19 | لَتَرْكَبُنَّ طَبَقًا عَنْ طَبَقٍ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz siz hâlden hâle geçeceksiniz. * |
| 84:19 | لَتَرْكَبُنَّ طَبَقًا عَنْ طَبَقٍ |
| Diyanet Meali: | Şüphesiz siz hâlden hâle geçeceksiniz. * |
طِبَاقٌ : İsim.
| 67:3 | الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا |
| Diyanet Meali: | O, yedi göğü tabaka tabaka yaratandır. |
| 71:15 | أَلَمْ تَرَوْا كَيْفَ خَلَقَ اللَّهُ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ طِبَاقًا |
| Diyanet Meali: | Görmediniz mi, Allah yedi göğü tabaka tabaka nasıl yaratmıştır?’ * |