KÖK HARFLER: س ك ر
ANLAM:
سَكِرَ : Şaraptan dolayı sarhoş olmak, kendinden geçmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama |
| سَكَّرَ | fiil-II | 1 | Kabı doldurdu. سُكِّرَ البَصَرُ : Göz kapatıldı. Göze perde çekildi, göz boyandı. | 15/15 | Meçhul: سُكِّرَ |
| سُكَارَى | isim | 3 | Sarhoş (Çoğul) | 4/43 | Tekili: سَكْرَانٌ |
| سَكَرٌ | isim | 1 | Sarhoşluk verici madde | 16/67 |
|
| سَكْرَةٌ | isim | 2 | Sarhoşluk, baygınlık, dalgınlık. | 50/19 |
|
|
| Toplam | 7 |
|
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Sekr (Sekir) | سَكْر | Sarhoşluk. |
|
| Sekre | سَكْرَة | Sarhoşluk. |
|
| Sekrân | سَكْرَان | Sarhoş. | Çoğul: Sükârâ |
| Teskîr | تَسْكِير | Sarhoş etme. |
|
| İskâr | إِسْكَار | Sekir verme, sarhoş etme. |
|
| Müskir | مُسْكِر | Sarhoşluk veren. Sarhoş eden. |
|
| Müskirât | مُسْكِرَات | İçilmesi ve kullanılması Allah (C.C.) tarafından men’edilmiş sarhoşluk veren şeyler. |
|
| Tesâkür | تَسَاكُر | Sarhoş olmak. |
|
| Mütesekkir | مُتَسَكِّر | Sarhoş olan. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
سَكَّرَ : Fiil-II. Meçhulü: سُكِّرَ
| 15:15 | لَقَالُوا إِنَّمَا سُكِّرَتْ أَبْصَارُنَا بَلْ نَحْنُ قَوْمٌ مَسْحُورُونَ |
| Diyanet Meali: | “Gözlerimiz döndürüldü, biz herhâlde büyülenmiş bir toplumuz” derlerdi.* |
سُكَارَى : İsim. Çoğul. Tekili: سَكْرَانٌ
| 4:43 | لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاةَ وَأَنْتُمْ سُكَارَىٰ حَتَّىٰ تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ |
| Diyanet Meali: | Sarhoş iken ne söylediğinizi bilinceye kadar, namaza yaklaşmayın. |
| 22:2 | وَتَرَى النَّاسَ سُكَارَىٰ |
| Diyanet Meali: | İnsanları sarhoş görürsün. |
| 22:2 | وَمَا هُمْ بِسُكَارَىٰ وَلَٰكِنَّ عَذَابَ اللَّهِ شَدِيدٌ |
| Diyanet Meali: | Hâlbuki onlar sarhoş değillerdir. Ne var ki Allah’ın azabı çok şiddetlidir. |
سَكَرٌ : İsim.
| 16:67 | وَمِنْ ثَمَرَاتِ النَّخِيلِ وَالْأَعْنَابِ تَتَّخِذُونَ مِنْهُ سَكَرًا وَرِزْقًا حَسَنًا |
| Diyanet Meali: | Hurma ağaçlarının meyvelerinden ve üzümlerden hem içki, hem de güzel bir rızık edinirsiniz. |
سَكْرَةٌ : İsim.
| 15:72 | لَعَمْرُكَ إِنَّهُمْ لَفِي سَكْرَتِهِمْ يَعْمَهُونَ |
| Diyanet Meali: | (Melekler, Lût’a:) “Ömrüne andolsun ki onlar (şehvetten) gözleri dönmüş hâlde, sarhoşlukları içinde bocalayıp duruyorlar (Bu durumda asla seni dinlemezler)” dediler. * |
| 50:19 | وَجَاءَتْ سَكْرَةُ الْمَوْتِ بِالْحَقِّ ذَٰلِكَ مَا كُنْتَ مِنْهُ تَحِيدُ |
| Diyanet Meali: | Ölüm sarhoşluğu bir hakikat olarak insana gelir de ona, “İşte bu, senin öteden beri kaçıp durduğun şeydir” denir. * |