KÖK HARFLER: س خ ط
ANLAM:
سَخِطَ : Kızgın olmak. Nefretini veya hoşnutsuzluğunu göstermek, gazaplanmak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| سَخِطَ | fiil-I | 2 | Kızdı, öfkelendi | 5/80 |
| أَسْخَطَ | fiil-IV | 1 | Kızdırdı, öfkelendirdi | 47/28 |
| سَخَطٌ | isim | 1 | Hoşnutsuzluk; nefret; sinir; tasvip etmeme. | 3/162 |
|
| Toplam | 4 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Mahreci Benzeyen Kökler
Benzer Manada Kelimeler
Zıt Manada Kelimeler
AÇIKLAMA:
GAZAP ile SUHT kelimeleri arasındaki fark
( س خ ط – غ ض ب )
Gazap, küçükten büyüğe veya büyükten küçüğe yönelik olabilir. Suht ise, ancak büyükten küçüğe yönelik olur. (Farklar Sözlüğü 177) Bknz: ( غ ض ب )
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Saht (Suht) | سَخْط | Hışım, hiddet, kızgınlık, gazab. |
| Sâhıt | سَاخِط | Dargın, kırgın. |
| Meshût | مَسْخُوط | Beğenilmemiş. |
| İshât | إِسْخَاط | Darıltma, gücendirme. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
سَخِطَ : Fiil-I.
| 5:80 | لَبِئْسَ مَا قَدَّمَتْ لَهُمْ أَنْفُسُهُمْ أَنْ سَخِطَ اللَّهُ عَلَيْهِمْ |
| Diyanet Meali: | Andolsun ki kendileri için önceden (ahirete) gönderdikleri şey; Allah’ın onlara gazap etmesi ne kötüdür! |
| 9:58 | وَإِنْ لَمْ يُعْطَوْا مِنْهَا إِذَا هُمْ يَسْخَطُونَ |
| Diyanet Meali: | Eğer kendilerine ondan bir pay verilmezse, hemen kızarlar. |
أَسْخَطَ : Fiil-IV.
| 47:28 | ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمُ اتَّبَعُوا مَا أَسْخَطَ اللَّهَ وَكَرِهُوا رِضْوَانَهُ |
| Diyanet Meali: | Bu, Allah’ı gazaplandıran şeylere uydukları ve O’nun hoşnut olduğu şeyleri beğenmedikleri içindir. |
سَخَطٌ : İsim.
| 3:162 | أَفَمَنِ اتَّبَعَ رِضْوَانَ اللَّهِ كَمَنْ بَاءَ بِسَخَطٍ مِنَ اللَّهِ وَمَاْوٰیهُ جَهَنَّمُ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın rızasına uyan kimse, Allah’ın gazabına uğrayan ve varacağı yer cehennem olan kimse gibi midir? |