ش ي خ

KÖK HARFLER: ش ي خ

ANLAM: 

شَاخَ : Yaşlı veya ihtiyar bir adam olmak.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
شَيْخٌ isim 4 50-80 yaş arasındaki kişi, ihtiyar 28/23 Çoğulu: شُيُوخٌ

Toplam 4


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Benzer Manada Kelimeler

  • شَاخَ
    • كَبُرَ > bak: ك ب ر
    • هَرِمَ

Zıt Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Şeyh شَيْخ Yaşlı adam. Çoğul: Şüyûh
Meşâyih مَشَايِخ Şeyhler. Şeyh’in çoğulu
Şeyhûhet شَيْخُوخَة İhtiyarlık. Yaşlılık.
Şuyûhât شُيٌوخَات Kocalık.
Meşîhat مَشِيخَة Şeyhlik.
Teşeyyuh تَشَيُّخ Şeyh olduğunu iddia etmek. Şeyhlik taslama.İhtiyarlama.
Müteşeyyih مُتَشَيِّخ Şeyhlik taslayan, kendini şeyh gibi gösteren. İhtiyarlayan.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

شَيْخٌ : İsim. Çoğulu: شُيُوخٌ

11:72 قَالَتْ يَا وَيْلَتَىٰ أَأَلِدُ وَأَنَا عَجُوزٌ وَهَٰذَا بَعْلِي شَيْخًا
Diyanet Meali: Karısı, “Vay başıma gelenler! Ben bir kocakarı ve bu kocam da bir ihtiyar iken çocuk mu doğuracağım?” dedi.
12:78 قَالُوا يَا أَيُّهَا الْعَزِيزُ إِنَّ لَهُ أَبًا شَيْخًا كَبِيرًا فَخُذْ أَحَدَنَا مَكَانَهُ
Diyanet Meali:  Onlar, Yûsuf’a: “Ey güçlü vezir! Bunun çok yaşlı bir babası var. Onun yerine bizden birini alıkoy.” dediler.
28:23 قَالَتَا لَا نَسْقِي حَتَّىٰ يُصْدِرَ الرِّعَاءُ وَأَبُونَا شَيْخٌ كَبِيرٌ
Diyanet Meali: Onlar, “Çobanlar sulayıp çekilinceye kadar biz koyunlarımızı sulayamayız. Babamız ise çok yaşlı bir adamdır” dediler.
40:67 ثُمَّ لِتَبْلُغُوا أَشُدَّكُمْ ثُمَّ لِتَكُونُوا شُيُوخًا
Diyanet Meali: Sonra olgunluk çağına ulaşmanız, sonra da ihtiyarlamanız için (sizi yaşatandır).