KÖK HARFLER: ش ع ب
ANLAM:
شَعَبَ : Bir şeyi toplamak ya da birleştirmek. O şeyi ayırmak, ayrıştırmak ya da bölmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
شِعْبٌ : İki dağ arasındaki bir yol veya vadi.
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | Açıklama | |
| شُعَبٌ | isim | 1 | Millet, ırk (çoğul) | 49/13 | Tekili: شُعْبَةٌ |
| شُعُوبٌ | isim | 1 | Şube, bölüm, kısım (çoğul) | 77/30 | Tekili: شَعْبٌ |
| Toplam | 2 |
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Şa’b | شَعْب | Halk. Kabile. Bir şeyin parçası. Bölünmüş şey. | Çoğul: Şuûb |
| Şu’be | شُعْبَة | Bir kurumun, bir kuruluşun alt mevkilerindeki iş yerlerinden her biri. | Çoğul: Şuab, Şiâb, Şuabât |
| Şuayb | شُعَيْب | Ashab-ı Eyke ile Medyen ahalisine gönderilen bir peygamberdir. |
|
| Şa’ban | شَعْبَان | Ay takviminin sekizinci ayı, üç ayların ikincisi. |
|
| İnşiâb | اِنْشِعَاب | Şubelendirme. Ayırma. Şubelere ayrılma. |
|
| Münşaib | مُنْشَعِب | Şubelenen, dallanan, çatallanan, kollara ayrılan, ayrılmış. Bölük bölük, kol kol, kısım kısım olan. |
|
Şaban kelimesi, “yayılma ayı” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük)
Şube kelimesi, “1. dal, 2. bölüm, kısım, departman, bir gövdenin bölündüğü kısımlar” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük)
Şuayb kelimesi bu kökten türemiştir.
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
شُعَبٌ : İsim. Çoğul. Tekili: شُعْبَةٌ
| 77:30 |
انْطَلِقُوا إِلَىٰ ظِلٍّ ذِي ثَلَاثِ شُعَبٍ
|
| Diyanet Meali: | “Üç kola ayrılmış gölgeye gidin..” * |
شُعُوبٌ : İsim. Çoğul. Tekili: شَعْبٌ
| 49:13 |
وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا
|
| Diyanet Meali: | Ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık. |