ك ع ب

KÖK HARFLER: ك ع ب

ANLAM: 

كَعَبَ: Bu kökten:

كَعْبٌ : Topuk.

AÇIKLAMA:

xx

DİĞER BAZI TÜREVLER:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


 Tür Adet Anlam Örnek Açıklama
كَعْبٌ isim 1 Topuk kemiği 5/6
كَعْبَةٌ özel isim 2 Kabe 5/95
كَوَاعِبُ isim 1 Memeleri gelişip tomurcuk haline gelmiş kız (çoğul) 78/33 Tekil: كَاعِبٌ

Toplam 4


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Mahreci Benzeyen Kökler

Benzer Manada Kelimeler

Zıt Manada Kelimeler

  • كَعْبٌ (a)
  • كَعْبٌ (b)
    • أَعْلَى > bak: ع ل و
    • قِمَّةٌ
  • كَعْبٌ (c)

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Ka’b كَعْب Topuk kemiği, aşık kemiği.
Ka’be كَعْبَة Mekke’de bulunan, Müslümanlarca ziyaret ve tavaf edilen kutsal yer.
Kâib كَاعِب Tomurcuk memeli kız. Çoğulu: Kevâib
Küûb(et) كُعُوب، كُعُوبَة Kızın memesinin büyümesi.
Mikâp مُكَعَّب Küp.

Mikâp kelimesi, “zar şeklinde olan, matematikte sayının kübü” anlamındaki muka’ab (مكعّب) sözcüğünden gelmektedir. Bu kelime, “zar şekline getirdi, kübünü aldı” anlamındaki ka’abe (كعّب) fiilinin ism-i mef’ulüdür.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

كَعْبَيْنِ : İsim. İkili isim. Nasb / Cerr Hali. Tekili: كَعْبٌ

5:6 وَامْسَحُوا بِرُءُوسِكُمْ وَأَرْجُلَكُمْ إِلَى الْكَعْبَيْنِ
Diyanet Meali: Başlarınıza mesh edip, her iki topuğa kadar da ayaklarınızı (yıkayın).

كَعْبَةٌ : Özel isim.

5:95 يَحْكُمُ بِهِ ذَوَا عَدْلٍ مِنْكُمْ هَدْيًا بَالِغَ الْكَعْبَةِ
Diyanet Meali: (Bu ceza), Kâ’be’ye ulaştırılmak üzere, (öldürdüğünün dengi olup), içinizden iki âdil kimsenin takdir edeceği bir kurbanlık hayvan…
5:97 جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ
Diyanet Meali: Allah; Ka’be’yi, o saygıdeğer evi, insanlar(ın din ve dünyaları) için ayakta kalma (ve canlanma) sebebi kıldı.

كَوَاعِبُ : İsim. Çoğul. Tekili: كَاعِبٌ

78:33 وَكَوَاعِبَ أَتْرَابًا
Diyanet Meali: Kendileriyle bir yaşta, göğüsleri çıkmış genç kızlar…*