KÖK HARFLER: خ س ف
ANLAM:
خَسَفَ : (Ev, üstündekiler ile birlikte) batmak, toprağa girmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
خَسَفَ | fiil-I | 8 | (Yere) batırdı, (yere) göçürdü, hezimete uğrattı. | 75/8 |
| Toplam | 8 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Hasf | خَسْف |
Ay tutulması.
| (Hasf olmak) |
Hâsif | خَاسِف | Sararmış. Rengi, parlaklığı kalmamış. Husufa uğramış. |
|
Husûf | خُسُوف | Ay tutulması. Perdelenmek. |
|
İnhisâf | اِنْخِسَاف | Ay tutulması. Husûfa uğramak. Ay’ın, dünyanın gölgesi altına girmesi veya o şekildeki gölgelenmek. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
خَسَفَ : Fiil-I.
16:45 | أَفَأَمِنَ الَّذِينَ مَكَرُوا السَّيِّئَاتِ أَنْ يَخْسِفَ اللَّهُ بِهِمُ الْأَرْضَ |
Diyanet Meali: | Kötü işler yapmak için tuzak kuranlar, Allah’ın kendilerini yere geçirmesinden emin mi oldular? |
17:68 | أَفَأَمِنْتُمْ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمْ جَانِبَ الْبَرِّ أَوْ يُرْسِلَ عَلَيْكُمْ حَاصِبًا |
Diyanet Meali: | Peki, karada sizi yere geçirmesinden, yahut üzerinize taşlar savuran kasırga göndermesinden güvende misiniz? |
28:81 | فَخَسَفْنَا بِهِ وَبِدَارِهِ الْأَرْضَ |
Diyanet Meali: | Sonunda onu da, sarayını da yerin dibine batırdık. |
28:82 | لَوْلَا أَنْ مَنَّ اللَّهُ عَلَيْنَا لَخَسَفَ بِنَا |
Diyanet Meali: | Allah, bize lütfetmiş olmasaydı, bizi de yerin dibine geçirirdi. |
29:40 | وَمِنْهُمْ مَنْ خَسَفْنَا بِهِ الْأَرْضَ وَمِنْهُمْ مَنْ أَغْرَقْنَا |
Diyanet Meali: | Onlardan yerin dibine geçirdiklerimiz var. Onlardan suda boğduklarımız var. |
34:9 | إِنْ نَشَأْ نَخْسِفْ بِهِمُ الْأَرْضَ |
Diyanet Meali: | Eğer dilersek onları yere geçiririz. |
67:16 | أَأَمِنْتُمْ مَنْ فِي السَّمَاءِ أَنْ يَخْسِفَ بِكُمُ الْأَرْضَ فَإِذَا هِيَ تَمُورُ |
Diyanet Meali: | Göktekinin sizi yere geçirivermeyeceğinden emin mi oldunuz? (O zaman) bir de bakarsınız yeryüzü şiddetle çalkalanıyor.* |
75:8 | وَخَسَفَ الْقَمَرُ |
Diyanet Meali: | Ay karanlığa gömüldü.* |