KÖK HARFLER: ح و ز
ANLAM:
حَازَ : Bir şeyi çekmek, toparlamak, bir araya toplamak.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
|
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
| مُتَحَيِّزٌ | isim | 1 | Katılan, dahil olan | 8/16 |
|
| Toplam | 1 |
|
|
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Hâiz | حَائِز | Bir şeyi olan, elinde bulunduran, taşıyan. Sahip. |
| Hayyiz | حَيِّز | Taraf, meydan, mevki. |
| Tahayyüz | تَحَيُّز | Yer tutmak, yer almak. |
| Mütehayyiz | مُتَحَيِّز | Tahayyüz eden, yer tutan. |
| Havza | حَوْزَة | 1: Dağ veya tepelerle sınırlanmış, suları aynı denize, göle veya ırmağa akan bölge. 2: Bölge, mıntıka. 3: Tekne. 4: Böbrek havuzcuğu. 5: Bir su rezervuarının sularını topladığı alan. |
Havza kelimesi, “1. mülk, varlık, 2. bir şeyin sınırları içinde olan” anlamındadır. (Nişanyan Sözlük)
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
مُتَحَيِّزٌ : İsim. İsm-i Fâil. Tefa’ul Bâbı (V. Bâb).
| 8:16 | وَمَنْ يُوَلِّهِمْ يَوْمَئِذٍ دُبُرَهُ إِلَّا مُتَحَرِّفًا لِقِتَالٍ أَوْ مُتَحَيِّزًا إِلَىٰ فِئَةٍ فَقَدْ بَاءَ بِغَضَبٍ مِنَ اللَّهِ |
| Diyanet Meali: | -Savaş taktiği olarak düşmanı vurmak için çekilme, ya da diğer bir birliğe katılmak durumu hariç- böyle bir günde her kim onlara arkasını dönerse mutlaka o, Allah’ın gazabına uğramış olur. |