KÖK HARFLER: د خ ر
ANLAM:
دَخَرَ : Alçak, bencil olmak, aşağılanmak, hor görülmek, küçümsenmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek | |
| دَاخِرٌ | isim | 4 | Alçalan, boyun eğen, inkıyad edip bağlanan. | 16/48 |
| Toplam | 4 |
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
| Duhûr | دُخُور | Aşağılık, zillet. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
دَاخِرُونَ : İsim. İsm-i Fâil. Kurallı Erkek Çoğul. Tekili: دَاخِرٌ
| 16:48 | أَوَلَمْ يَرَوْا إِلَىٰ مَا خَلَقَ اللَّهُ مِنْ شَيْءٍ يَتَفَيَّأُ ظِلَالُهُ عَنِ الْيَمِينِ وَالشَّمَائِلِ سُجَّدًا لِلَّهِ وَهُمْ دَاخِرُونَ |
| Diyanet Meali: | Allah’ın yarattığı şeyleri görmüyorlar mı? Onların gölgeleri Allah’a secde ederek ve tevazu ile boyun eğerek sağa ve sola dönmektedir.* |
| 27:87 | وَكُلٌّ أَتَوْهُ دَاخِرِينَ |
| Diyanet Meali: | Hepsi de boyunlarını bükerek O’na gelirler. |
| 37:18 | قُلْ نَعَمْ وَأَنْتُمْ دَاخِرُونَ |
| Diyanet Meali: | De ki: “Evet, hem de siz aşağılanmış kimseler olarak (diriltileceksiniz).”* |
| 40:60 | إِنَّ الَّذِينَ يَسْتَكْبِرُونَ عَنْ عِبَادَتِي سَيَدْخُلُونَ جَهَنَّمَ دَاخِرِينَ |
| Diyanet Meali: | “Bana kulluk etmeyi kibirlerine yediremeyenler aşağılanmış bir hâlde cehenneme gireceklerdir.” |