ج ع ل

KÖK HARFLER:  ج ع ل

ANLAM: 

جَعَلَ : 

  1. Yaratmak, icad etmek. 
  2. Çevirmek, yapmak, koymak, kılmak (hakikaten veya hükmen). 
  3. Hükmetmek, şeriat koymak, vaz’ etmek; kararlaştırmak.

AÇIKLAMA:

xx

KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ: 

Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.


TürAdetAnlamÖrnekAçıklama
جَعَلَfiil-I3401-  Yaratmak, icad etmek. 2- Çevirmek, yapmak, koymak, kılmak. 3- Hükmetmek, şeriat koymak, vaz’ etmek; kararlaştırmak.2/22Meçhulü: جُعِلَ
جَاعِلٌisim6Yaratan, icad eden vb.2/30

Toplam346


BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR: 

Kök Harflerinin Yer Değişimi

Benzer Manada Kelimeler

TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER: 

Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelere günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.

Ca’l جَعْل Yaratmak, halk. Yapma, meydana getirme.
Ca’lî جَعْلِي Yapmacıklı, düzme, sahte.
Ca’liyyet جَعْلِيَّة Yapmacık (olmak). Ca’liyyât
Câil جَاعِل Yapan, bir şey veren, kılan.
Ciâl جِعَال *Ücret. Rüşvet.

ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

جَعَلَ : Fiil-I. Meçhulü: جُعِلَ

2:19يَجْعَلُونَ أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ مِنَ الصَّوَاعِقِ حَذَرَ الْمَوْتِ
Diyanet Meali:Ölüm korkusuyla, yıldırım seslerinden parmaklarını kulaklarına tıkarlar.
2:22الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ فِرَاشًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً
Diyanet Meali:O, yeri sizin için döşek, göğü de bina yapandır.
2:22فَلَا تَجْعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا وَأَنْتُمْ تَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:Öyleyse siz de bile bile Allah’a ortaklar koşmayın.
2:30قَالُوا أَتَجْعَلُ فِيهَا مَنْ يُفْسِدُ فِيهَا وَيَسْفِكُ الدِّمَاءَ
Diyanet Meali:Onlar, “Orada bozgunculuk yapacak, kan dökecek birini mi yaratacaksın?
2:66فَجَعَلْنَاهَا نَكَالًا لِمَا بَيْنَ يَدَيْهَا وَمَا خَلْفَهَا وَمَوْعِظَةً لِلْمُتَّقِينَ
Diyanet Meali:Biz bunu, hem onu görenlere, hem de sonra geleceklere bir ibret ve Allah’a karşı gelmekten sakınanlara da bir öğüt kıldık. *
2:125وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا
Diyanet Meali:Hani, biz Kâbe’yi insanlara toplantı ve güven yeri kılmıştık.
2:126وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا بَلَدًا آمِنًا
Diyanet Meali:Hani İbrahim, “Rabbim! Bu şehri güvenli bir şehir kıl…” demişti.
2:128رَبَّنَا وَاجْعَلْنَا مُسْلِمَيْنِ لَكَ وَمِنْ ذُرِّيَّتِنَا أُمَّةً مُسْلِمَةً لَكَ
Diyanet Meali:“Rabbimiz! Bizi sana teslim olmuş kimseler kıl. Soyumuzdan da sana teslim olmuş bir ümmet kıl.”
2:143وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَاكُمْ أُمَّةً وَسَطًا لِتَكُونُوا شُهَدَاءَ عَلَى النَّاسِ
Diyanet Meali:Böylece, sizler insanlara birer şahit (ve örnek) olasınız (ve Peygamber de size bir şahit ve örnek olsun) diye sizi orta bir ümmet yaptık.
2:143وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِي كُنْتَ عَلَيْهَا إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يَتَّبِعُ الرَّسُولَ
Diyanet Meali:Biz, yönelmekte olduğun ciheti ancak; Resûl’e tabi olanlarla, (gerisingeriye dönecekleri) ayırd edelim diye kıble yaptık.
2:224وَلَا تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمَانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا
Diyanet Meali:(İyilik etmemek, takvaya sarılmamak, insanlar arasını ıslah etmemek yolundaki) yeminlerinize Allah’ı siper yapmayın.
2:259وَانْظُرْ إِلَىٰ حِمَارِكَ وَلِنَجْعَلَكَ آيَةً لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:“Bir de eşeğine bak! (Böyle yapmamız) seni insanlara ibret belgesi kılmamız içindir.”
2:260فَصُرْهُنَّ إِلَيْكَ ثُمَّ اجْعَلْ عَلَىٰ كُلِّ جَبَلٍ مِنْهُنَّ جُزْءًا
Diyanet Meali:“(Öyleyse, dört kuş tut.) Onları kendine alıştır. Sonra onları parçalayıp her bir parçasını bir dağın üzerine bırak.”
3:41قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً
Diyanet Meali:Zekeriya, “Rabbim! (çocuğum olacağına dair) bana bir alâmet ver” dedi.
3:61ثُمَّ نَبْتَهِلْ فَنَجْعَلْ لَعْنَتَ اللَّهِ عَلَى الْكَاذِبِينَ
Diyanet Meali:“Sonra gönülden dua edelim de, Allah’ın lânetini (aramızdan) yalan söyleyenlerin üstüne atalım.”
3:126وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُمْ بِهِ
Diyanet Meali:Allah, bunu size sırf bir müjde olsun ve kalpleriniz bununla yatışsın diye yaptı.
3:156لِيَجْعَلَ اللَّهُ ذَٰلِكَ حَسْرَةً فِي قُلُوبِهِمْ
Diyanet Meali:Allah, bunu (bu düşünceyi) onların kalplerine bir hasret (yarası) olarak koydu.
3:176يُرِيدُ اللَّهُ أَلَّا يَجْعَلَ لَهُمْ حَظًّا فِي الْآخِرَةِ
Diyanet Meali:Allah, onlara ahirette bir pay vermemek istiyor.
4:5وَلَا تُؤْتُوا السُّفَهَاءَ أَمْوَالَكُمُ الَّتِي جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ قِيَامًا
Diyanet Meali:Allah’ın, sizin için geçim kaynağı yaptığı mallarınızı aklı ermezlere vermeyin.
4:15فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّىٰ يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ أَوْ يَجْعَلَ اللَّهُ لَهُنَّ سَبِيلًا
Diyanet Meali:(Kadınlarınızdan fuhuş (zina) yapanlara karşı içinizden dört şahit getirin. Eğer onlar şahitlik ederlerse, o kadınları) ölüm alıp götürünceye veya Allah onlar hakkında bir yol açıncaya kadar kendilerini evlerde tutun (dışarı çıkarmayın).
4:19فَعَسَىٰ أَنْ تَكْرَهُوا شَيْئًا وَيَجْعَلَ اللَّهُ فِيهِ خَيْرًا كَثِيرًا
Diyanet Meali:(Eğer onlardan hoşlanmadıysanız), olabilir ki, siz bir şeyden hoşlanmazsınız da Allah onda pek çok hayır yaratmış olur.
4:33وَلِكُلٍّ جَعَلْنَا مَوَالِيَ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالْأَقْرَبُونَ
Diyanet Meali:(Erkek ve kadından) her biri için ana-babanın ve akrabanın bıraktıklarından (pay alan) varisler kıldık.
4:75رَبَّنَا أَخْرِجْنَا مِنْ هَٰذِهِ الْقَرْيَةِ الظَّالِمِ أَهْلُهَا وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ وَلِيًّا
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizleri halkı zalim olan şu memleketten çıkar, katından bize bir dost ver…”
4:75وَاجْعَلْ لَنَا مِنْ لَدُنْكَ نَصِيرًا
Diyanet Meali:“Bize katından bir yardımcı ver”
4:90فَمَا جَعَلَ اللَّهُ لَكُمْ عَلَيْهِمْ سَبِيلًا
Diyanet Meali:Allah, onlara saldırmak için size bir yol (yetki) vermemiştir.
4:91وَأُولَٰئِكُمْ جَعَلْنَا لَكُمْ عَلَيْهِمْ سُلْطَانًا مُبِينًا
Diyanet Meali:İşte bunlara karşı size apaçık bir yetki verdik.
4:141وَلَنْ يَجْعَلَ اللَّهُ لِلْكَافِرِينَ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ سَبِيلًا
Diyanet Meali:Allah, mü’minlerin aleyhine kâfirlere hiçbir yol vermeyecektir.
4:144أَتُرِيدُونَ أَنْ تَجْعَلُوا لِلَّهِ عَلَيْكُمْ سُلْطَانًا مُبِينًا
Diyanet Meali:Kendi aleyhinize Allah’a apaçık bir delil mi vermek istiyorsunuz?
5:6مَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيَجْعَلَ عَلَيْكُمْ مِنْ حَرَجٍ
Diyanet Meali:Allah, size herhangi bir güçlük çıkarmak istemez.
5:13فَبِمَا نَقْضِهِمْ مِيثَاقَهُمْ لَعَنَّاهُمْ وَجَعَلْنَا قُلُوبَهُمْ قَاسِيَةً
Diyanet Meali:İşte, verdikleri sözlerini bozmaları sebebiyledir ki onları lânetledik, kalplerini de kaskatı kıldık.
5:20اذْكُرُوا نِعْمَةَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ جَعَلَ فِيكُمْ أَنْبِيَاءَ
Diyanet Meali:“Allah’ın, üzerinizdeki nimetini hatırlayın. Hani içinizden peygamberler çıkarmıştı.”
5:20وَجَعَلَكُمْ مُلُوكًا وَآتَاكُمْ مَا لَمْ يُؤْتِ أَحَدًا مِنَ الْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:“Sizi hükümdarlar kılmıştı ve (diğer) toplumlardan hiçbirine vermediğini size vermişti.”
5:48لِكُلٍّ جَعَلْنَا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهَاجًا
Diyanet Meali:Sizden her biriniz için bir şeriat ve bir yol koyduk.
5:48وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَٰكِنْ لِيَبْلُوَكُمْ فِي مَا آتَاكُمْ
Diyanet Meali:Eğer Allah dileseydi, elbette sizi tek bir ümmet yapardı. Fakat verdiği şeylerde sizi imtihan etmek için ümmetlere ayırdı.
5:60مَنْ لَعَنَهُ اللَّهُ وَغَضِبَ عَلَيْهِ وَجَعَلَ مِنْهُمُ الْقِرَدَةَ وَالْخَنَازِيرَ
Diyanet Meali:“Onlar, Allah’ın lânetlediği ve gazabına uğrattığı, içlerinden maymunlar ve domuzlar çıkardığı kimselerdir.”
5:97جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:Allah; Ka’be’yi, o saygıdeğer evi … insanlar(ın din ve dünyaları) için ayakta kalma (ve canlanma) sebebi kıldı.
5:103مَا جَعَلَ اللَّهُ مِنْ بَحِيرَةٍ وَلَا سَائِبَةٍ وَلَا وَصِيلَةٍ وَلَا حَامٍ
Diyanet Meali:Allah, ne “Bahîre”, ne “Sâibe”, ne “Vasîle”, ne de “Hâm” diye bir şey meşru kılmamıştır.
6:1الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ
Diyanet Meali:Hamd, gökleri ve yeri yaratan, karanlıkları ve aydınlığı var eden Allah’a mahsustur.
6:6وَجَعَلْنَا الْأَنْهَارَ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهِمْ
Diyanet Meali:Topraklarından nehirler akıttık.
6:9وَلَوْ جَعَلْنَاهُ مَلَكًا
Diyanet Meali:Eğer onu (Peygamberi) bir melek kılsaydık…
6:9لَجَعَلْنَاهُ رَجُلًا وَلَلَبَسْنَا عَلَيْهِمْ مَا يَلْبِسُونَ
Diyanet Meali:(Eğer onu, Peygamberi bir melek kılsaydık) yine onu bir adam (suretinde) yapardık ve onları yine içinde bulundukları karmaşaya düşürmüş olurduk.
6:25وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:(İçlerinden, Kur’an okurken seni dinleyenler de var.) Onu anlamamaları için kalpleri üzerine perdeler (gereriz), kulaklarına ağırlık koyarız.
6:39مَنْ يَشَإِ اللَّهُ يُضْلِلْهُ وَمَنْ يَشَأْ يَجْعَلْهُ عَلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ
Diyanet Meali:Allah, kimi dilerse onu şaşırtır. Kimi de dilerse onu dosdoğru yol üzere kılar.
6:91تَجْعَلُونَهُ قَرَاطِيسَ تُبْدُونَهَا وَتُخْفُونَ كَثِيرًا
Diyanet Meali:“(Mûsâ’nın insanlara bir nur ve hidayet olarak getirdiği), parça parça kâğıtlar hâline koyup ortaya çıkardığınız, pek çoğunu ise gizlediğiniz; (kendisiyle sizin de, babalarınızın da bilmediği şeylerin size öğretildiği Kitab’ı kim indirdi)?”
6:96فَالِقُ الْإِصْبَاحِ وَجَعَلَ اللَّيْلَ سَكَنًا وَالشَّمْسَ وَالْقَمَرَ حُسْبَانًا
Diyanet Meali:O, karanlığı yarıp sabahı çıkarandır. Geceyi dinlenme zamanı, güneşi ve ayı da ince birer hesap ölçüsü kıldı.
6:97وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ النُّجُومَ لِتَهْتَدُوا بِهَا فِي ظُلُمَاتِ الْبَرِّ وَالْبَحْرِ
Diyanet Meali:O, sayelerinde, kara ve denizin karanlıklarında yolunuzu bulasınız diye sizin için yıldızları yaratandır.
6:100وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ الْجِنَّ وَخَلَقَهُمْ
Diyanet Meali:Bir de cinleri Allah’a birtakım ortaklar yaptılar. Oysa onları O yarattı.
6:107وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ مَا أَشْرَكُوا وَمَا جَعَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا
Diyanet Meali:Allah dileseydi ortak koşmazlardı. Biz seni onların başına bir bekçi yapmadık.
6:112وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا شَيَاطِينَ الْإِنْسِ وَالْجِنِّ
Diyanet Meali:İşte böylece biz her peygambere insan ve cin şeytanlarını düşman kıldık.
6:122وَجَعَلْنَا لَهُ نُورًا يَمْشِي بِهِ فِي النَّاسِ
Diyanet Meali:(Ölü iken dirilttiğimiz) ve kendisine, insanlar arasında yürüyeceği bir nur verdiğimiz kimsenin durumu, (hiç, karanlıklar içinde kalmış, bir türlü ondan çıkamamış kimsenin durumu gibi olur mu)?
6:123وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا فِي كُلِّ قَرْيَةٍ أَكَابِرَ مُجْرِمِيهَا لِيَمْكُرُوا فِيهَا
Diyanet Meali:İşte böyle, her memlekette günahkârları oranın ileri gelenleri kıldık ki oralarda hilekârlık etsinler.
6:124اللَّهُ أَعْلَمُ حَيْثُ يَجْعَلُ رِسَالَتَهُ
Diyanet Meali:Allah, elçilik görevini kime vereceğini çok iyi bilir.
6:125وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا
Diyanet Meali:Kimi de saptırmak isterse, onun da göğsünü (göğe çıkıyormuşçasına) daraltır, sıkar.
6:125كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Allah, inanmayanlara azap (ve sıkıntıyı) işte böyle verir.
6:136وَجَعَلُوا لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ الْحَرْثِ وَالْأَنْعَامِ نَصِيبًا
Diyanet Meali:Allah’ın yarattığı ekinlerden ve hayvanlardan O’na bir pay ayırdılar…
6:165وَهُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ الْأَرْضِ
Diyanet Meali:O, sizi yeryüzünde halifeler (oraya hâkim kimseler) yapan…
7:10وَلَقَدْ مَكَّنَّاكُمْ فِي الْأَرْضِ وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ
Diyanet Meali:Andolsun, size yeryüzünde imkân ve iktidar verdik. Sizin için orada birçok geçim imkânları da yarattık. 
7:27إِنَّا جَعَلْنَا الشَّيَاطِينَ أَوْلِيَاءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ
Diyanet Meali:Şüphesiz biz, şeytanları, iman etmeyenlerin dostları kılmışızdır.
7:47قَالُوا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizi zalim toplumla beraber kılma” derler.
7:69وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ قَوْمِ نُوحٍ
Diyanet Meali:“Hatırlayın ki, Allah sizi Nûh kavminden sonra onların yerine getirdi…”
7:74وَاذْكُرُوا إِذْ جَعَلَكُمْ خُلَفَاءَ مِنْ بَعْدِ عَادٍ وَبَوَّأَكُمْ فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:“Hatırlayın ki Allah Âd kavminden sonra, sizi onların yerine getirdi ve sizi yeryüzünde yerleştirdi.”
7:138قَالُوا يَا مُوسَى اجْعَلْ لَنَا إِلَٰهًا كَمَا لَهُمْ آلِهَةٌ
Diyanet Meali:“Ey Mûsâ! Onların kendilerine ait ilâhları (putları) olduğu gibi sen de bize ait bir ilâh yapsana” dediler.
7:143فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُ لِلْجَبَلِ جَعَلَهُ دَكًّا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقًا
Diyanet Meali:Rabbi, dağa tecelli edince onu darmadağın ediverdi. Mûsâ da baygın düştü.
7:150فَلَا تُشْمِتْ بِيَ الْأَعْدَاءَ وَلَا تَجْعَلْنِي مَعَ الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Sen de bana böyle davranarak düşmanları sevindirme. Beni o zalimler topluluğu ile bir tutma.”
7:189هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ وَجَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا
Diyanet Meali:Allah, sizi bir tek nefisten yaratan ve (kendisi ile huzur bulsun diye) eşini de ondan var edendir.
7:190فَلَمَّا آتَاهُمَا صَالِحًا جَعَلَا لَهُ شُرَكَاءَ فِيمَا آتَاهُمَا
Diyanet Meali:Fakat Allah onlara iyi ve sağlıklı bir çocuk verince de, Allah’ın kendilerine verdiği çocuk konusunda O’na ortaklar koşarlar.
8:10وَمَا جَعَلَهُ اللَّهُ إِلَّا بُشْرَىٰ وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ
Diyanet Meali:Allah bunu, sadece bir müjde olsun ve onunla kalpleriniz yatışsın diye yapmıştı.
8:29إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا وَيُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَيِّئَاتِكُمْ
Diyanet Meali:Eğer Allah’a karşı gelmekten sakınırsanız; O, size iyiyi kötüden ayırt edecek bir anlayış verir ve sizin kötülüklerinizi örter.
8:37لِيَمِيزَ اللَّهُ الْخَبِيثَ مِنَ الطَّيِّبِ وَيَجْعَلَ الْخَبِيثَ بَعْضَهُ عَلَىٰ بَعْضٍ
Diyanet Meali:Allah, pis olanı temizden ayırmak, pis olanların hepsini birbiri üstüne koyup (yığarak cehenneme koymak) için böyle yapar.
8:37وَيَجْعَلَ الْخَبِيثَ بَعْضَهُ عَلَىٰ بَعْضٍ فَيَرْكُمَهُ جَمِيعًا فَيَجْعَلَهُ فِي جَهَنَّمَ
Diyanet Meali:(Allah, pis olanı temizden ayırmak), pis olanların hepsini birbiri üstüne koyup yığarak cehenneme koymak için (böyle yapar).
9:19أَجَعَلْتُمْ سِقَايَةَ الْحَاجِّ وَعِمَارَةَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ كَمَنْ آمَنَ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ
Diyanet Meali:Siz hacılara su dağıtmayı ve Mescid-i Haram’ın bakım ve onarımını, Allah’a ve âhiret gününe iman edip (Allah yolunda cihad eden kimselerin amelleri) gibi mi tuttunuz?
9:40وَجَعَلَ كَلِمَةَ الَّذِينَ كَفَرُوا السُّفْلَىٰ وَكَلِمَةُ اللَّهِ هِيَ الْعُلْيَا
Diyanet Meali:Böylece inkâr edenlerin sözünü alçaltmıştı. Allah’ın sözü ise en yücedir.
10:5هُوَ الَّذِي جَعَلَ الشَّمْسَ ضِيَاءً وَالْقَمَرَ نُورًا وَقَدَّرَهُ مَنَازِلَ
Diyanet Meali:O, güneşi bir ışık (kaynağı), ayı da (geceleyin) bir aydınlık (kaynağı) kılan, (yılların sayısını ve hesabı bilmeniz için) ona menziller takdir edendir.
10:14ثُمَّ جَعَلْنَاكُمْ خَلَائِفَ فِي الْأَرْضِ مِنْ بَعْدِهِمْ
Diyanet Meali:Sonra, (nasıl davranacağınızı görelim diye), onların ardından yeryüzünde sizi onların yerine getirdik.
10:24فَجَعَلْنَاهَا حَصِيدًا كَأَنْ لَمْ تَغْنَ بِالْأَمْسِ
Diyanet Meali:Bunları, sanki dün yerinde hiç yokmuş gibi, kökünden yolunmuş bir hâle getiririz.
10:59قُلْ أَرَأَيْتُمْ مَا أَنْزَلَ اللَّهُ لَكُمْ مِنْ رِزْقٍ فَجَعَلْتُمْ مِنْهُ حَرَامًا وَحَلَالًا
Diyanet Meali:De ki: “Allah’ın size indirdiği; sizin de, bir kısmını helâl, bir kısmını haram kıldığınız rızıklar hakkında ne dersiniz?”
10:67هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا
Diyanet Meali:O, içinde dinlenesiniz diye geceyi sizin için (karanlık); gündüzü ise aydınlık kılandır.
10:73فَنَجَّيْنَاهُ وَمَنْ مَعَهُ فِي الْفُلْكِ وَجَعَلْنَاهُمْ خَلَائِفَ
Diyanet Meali:Biz de onu ve onunla beraber gemide bulunanları kurtardık ve onları ötekilerin yerine geçirdik.
10:85فَقَالُوا عَلَى اللَّهِ تَوَكَّلْنَا رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Onlar da şöyle dediler: “Biz yalnız Allah’a tevekkül ettik. Ey Rabbimiz, bizi zalimler topluluğunun baskı ve şiddetine maruz bırakma!” *
10:87وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:Ve evlerinizi namaz kılınacak yerler yapın. Namazı dosdoğru kılın.
10:100وَيَجْعَلُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:Allah, azabı akıllarını (güzelce) kullanmayanlara verir.
11:82فَلَمَّا جَاءَ أَمْرُنَا جَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا
Diyanet Meali:(Azap) emrimiz gelince oranın altını üstüne getirdik.
11:118وَلَوْ شَاءَ رَبُّكَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّةً وَاحِدَةً وَلَا يَزَالُونَ مُخْتَلِفِينَ
Diyanet Meali:Rabbin dileseydi, insanları (aynı inanca bağlı) tek bir ümmet yapardı. Fakat (Rabbinin merhamet ettikleri müstesna), onlar ihtilafa devam edeceklerdir. *
12:15فَلَمَّا ذَهَبُوا بِهِ وَأَجْمَعُوا أَنْ يَجْعَلُوهُ فِي غَيَابَتِ الْجُبِّ
Diyanet Meali:Yûsuf’u götürüp kuyunun dibine bırakmaya karar verdikleri zaman…
12:55قَالَ اجْعَلْنِي عَلَىٰ خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ
Diyanet Meali:Yûsuf, “Beni ülkenin hazinelerine bakmakla görevlendir. Çünkü ben iyi koruyucu ve bilgili bir kişiyim” dedi. *
12:62وَقَالَ لِفِتْيَانِهِ اجْعَلُوا بِضَاعَتَهُمْ فِي رِحَالِهِمْ لَعَلَّهُمْ يَعْرِفُونَهَا
Diyanet Meali:Yûsuf, adamlarına dedi ki: “Onların ödedikleri zahire bedellerini yüklerinin içine koyun. Umulur ki (ailelerine varınca) onu anlarlar (da belki yine dönüp gelirler).”
12:70فَلَمَّا جَهَّزَهُمْ بِجَهَازِهِمْ جَعَلَ السِّقَايَةَ فِي رَحْلِ أَخِيهِ
Diyanet Meali:Yûsuf, onların yüklerini hazırlatırken su kabını kardeşinin yüküne koydurdu.
12:100هَٰذَا تَأْوِيلُ رُؤْيَايَ مِنْ قَبْلُ قَدْ جَعَلَهَا رَبِّي حَقًّا
Diyanet Meali:“İşte bu, daha önce gördüğüm rüyanın yorumudur. Rabbim onu gerçekleştirdi.”
13:3وَهُوَ الَّذِي مَدَّ الْأَرْضَ وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْهَارًا
Diyanet Meali:O, yeri yayıp döşeyen, orada dağlar, nehirler meydana getiren…
13:3وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرَاتِ جَعَلَ فِيهَا زَوْجَيْنِ اثْنَيْنِ
Diyanet Meali:Orada her türlü meyveden (erkekli-dişili) iki eş yaratandır.
13:16أَمْ جَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ خَلَقُوا كَخَلْقِهِ فَتَشَابَهَ الْخَلْقُ عَلَيْهِمْ
Diyanet Meali:“Yoksa Allah’a, O’nun yarattığı gibi yaratan ortaklar buldular da bu yaratma ile Allah’ın yaratması onlara göre birbirine mi benzedi?”
13:33وَجَعَلُوا لِلَّهِ شُرَكَاءَ قُلْ سَمُّوهُمْ
Diyanet Meali:Hâlbuki onlar, Allah’a ortaklar koştular. De ki: “Onların isimlerini açıklayın.”
13:38وَلَقَدْ أَرْسَلْنَا رُسُلًا مِنْ قَبْلِكَ وَجَعَلْنَا لَهُمْ أَزْوَاجًا وَذُرِّيَّةً
Diyanet Meali:Andolsun, senden önce de peygamberler gönderdik. Onlara da eşler ve çocuklar verdik.
14:30وَجَعَلُوا لِلَّهِ أَنْدَادًا لِيُضِلُّوا عَنْ سَبِيلِهِ
Diyanet Meali:Allah’ın yolundan saptırmak için O’na ortaklar koştular.
14:35وَإِذْ قَالَ إِبْرَاهِيمُ رَبِّ اجْعَلْ هَٰذَا الْبَلَدَ آمِنًا
Diyanet Meali:Hani İbrahim demişti ki: “Rabbim! Bu şehri güvenli kıl…”
14:37فَاجْعَلْ أَفْئِدَةً مِنَ النَّاسِ تَهْوِي إِلَيْهِمْ وَارْزُقْهُمْ
Diyanet Meali:“Sen de insanlardan bir kısmının gönüllerini onlara meylettir, onları ürünlerden rızıklandır…”
14:40رَبِّ اجْعَلْنِي مُقِيمَ الصَّلَاةِ وَمِنْ ذُرِّيَّتِي رَبَّنَا وَتَقَبَّلْ دُعَاءِ
Diyanet Meali:“Rabbim! Beni namaza devam eden bir kimse eyle. Soyumdan da böyle kimseler yarat. Rabbimiz! Duamı kabul eyle.” *
15:16وَلَقَدْ جَعَلْنَا فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا وَزَيَّنَّاهَا لِلنَّاظِرِينَ
Diyanet Meali:Andolsun, biz gökte burçlar yaptık ve onu, bakanlar için süsledik. *
15:20وَجَعَلْنَا لَكُمْ فِيهَا مَعَايِشَ وَمَنْ لَسْتُمْ لَهُ بِرَازِقِينَ
Diyanet Meali:Orada hem sizin için, hem de sizin rızık vermediğiniz kimseler için geçimlikler meydana getirdik. *
15:74فَجَعَلْنَا عَالِيَهَا سَافِلَهَا وَأَمْطَرْنَا عَلَيْهِمْ حِجَارَةً مِنْ سِجِّيلٍ
Diyanet Meali:Hemen onların altını üstüne getirdik. Üzerlerine de balçıktan pişirilmiş taşlar yağdırdık. *
15:91الَّذِينَ جَعَلُوا الْقُرْآنَ عِضِينَ
Diyanet Meali:Ki onlar, (bir kısmına inanıp, bir kısmını inkâr ederek) Kur’an’ı da parça parça edenlerdir. *
15:96الَّذِينَ يَجْعَلُونَ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَسَوْفَ يَعْلَمُونَ
Diyanet Meali:(Şüphesiz biz), Allah ile beraber başka ilâh edinen (alaycılara karşı sana yeteriz). İlerde bilecekler. *
16:56وَيَجْعَلُونَ لِمَا لَا يَعْلَمُونَ نَصِيبًا مِمَّا رَزَقْنَاهُمْ
Diyanet Meali:Bir de kendilerine rızık olarak verdiklerimizden (mahiyetini) bilmedikleri şeylere (putlara) pay ayırıyorlar.
16:57وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ الْبَنَاتِ سُبْحَانَهُ وَلَهُمْ مَا يَشْتَهُونَ
Diyanet Meali:Onlar, kızları Allah’a nispet ediyorlar -ki O, bundan uzaktır- kendilerine ise, canlarının istediğini. *
16:62وَيَجْعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكْرَهُونَ
Diyanet Meali:Hoşlarına gitmeyen şeyleri Allah’a isnad ederler.
16:72وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا
Diyanet Meali:Allah, size kendi cinsinizden eşler var etti.
16:72وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَزْوَاجِكُمْ بَنِينَ وَحَفَدَةً وَرَزَقَكُمْ مِنَ الطَّيِّبَاتِ
Diyanet Meali:Allah, size kendi cinsinizden eşler var etti. Eşlerinizden de oğullar ve torunlar verdi ve sizi temiz şeylerden rızıklandırdı.
16:78وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ
Diyanet Meali:Şükredesiniz diye size kulaklar, gözler ve kalpler verdi.
16:80وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَنًا
Diyanet Meali:Allah, size evlerinizi huzur ve dinlenme yeri yaptı.
16:80وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُيُوتًا
Diyanet Meali:Hayvanların derilerinden size evler meydana getirdi.
16:81وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِمَّا خَلَقَ ظِلَالًا
Diyanet Meali:Allah, yarattıklarından sizin için gölgeler yaptı…
16:81وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْجِبَالِ أَكْنَانًا
Diyanet Meali:Ve dağlarda da sizin için barınaklar var etti.
16:81وَجَعَلَ لَكُمْ سَرَابِيلَ تَقِيكُمُ الْحَرَّ
Diyanet Meali:Sizi sıcaktan koruyacak elbiseler verdi.
16:91وَلَا تَنْقُضُوا الْأَيْمَانَ بَعْدَ تَوْكِيدِهَا وَقَدْ جَعَلْتُمُ اللَّهَ عَلَيْكُمْ كَفِيلًا
Diyanet Meali:Allah’ı kendinize kefil kılarak pekiştirdikten sonra yeminlerinizi bozmayın.
16:93وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَكُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً
Diyanet Meali:Allah dileseydi, sizi tek bir ümmet yapardı.
16:124إِنَّمَا جُعِلَ السَّبْتُ عَلَى الَّذِينَ اخْتَلَفُوا فِيهِ
Diyanet Meali:Cumartesi gününe saygı, ancak onda görüş ayrılığına düşenlere farz kılındı.
17:2وَآتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِي إِسْرَائِيلَ
Diyanet Meali:Mûsâ’ya Kitab’ı (Tevrat’ı) verdik ve onu İsrailoğullarına bir rehber yaptık.
17:6وَأَمْدَدْنَاكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَجَعَلْنَاكُمْ أَكْثَرَ نَفِيرًا
Diyanet Meali:Mallar ve çocuklarla sizi güçlendirdik; sayınızı daha da çoğalttık.
17:8وَجَعَلْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ حَصِيرًا
Diyanet Meali:Biz cehennemi kâfirlere bir zindan yapmışızdır.
17:12وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ آيَتَيْنِ
Diyanet Meali:Biz geceyi ve gündüzü (kudretimizi gösteren) iki alâmet yaptık.
17:12فَمَحَوْنَا آيَةَ اللَّيْلِ وَجَعَلْنَا آيَةَ النَّهَارِ مُبْصِرَةً
Diyanet Meali:Gece alametini giderip gündüz alametini aydınlatıcı kıldık.
17:18ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا
Diyanet Meali:Sonra da cehennemi ona mekân yaparız. O, buraya kınanmış ve Allah’ın rahmetinden kovulmuş olarak girer.
17:22لَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتَقْعُدَ مَذْمُومًا مَخْذُولًا
Diyanet Meali:Allah ile birlikte başka bir tanrı edinme, yoksa kınanmış ve yalnızlığa itilmiş olarak kalırsın. *
17:29وَلَا تَجْعَلْ يَدَكَ مَغْلُولَةً إِلَىٰ عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ
Diyanet Meali:Eli sıkı olma, büsbütün eli açık da olma.
17:33وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُومًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِيِّهِ سُلْطَانًا
Diyanet Meali:Kim haksız yere öldürülürse, biz onun velisine yetki vermişizdir.
17:39وَلَا تَجْعَلْ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَتُلْقَىٰ فِي جَهَنَّمَ مَلُومًا مَدْحُورًا
Diyanet Meali:Allah ile birlikte başka ilâh edinme. Sonra kınanmış ve Allah’ın rahmetinden kovulmuş olarak cehenneme atılırsın.
17:45وَإِذَا قَرَأْتَ الْقُرْآنَ جَعَلْنَا بَيْنَكَ وَبَيْنَ الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ بِالْآخِرَةِ حِجَابًا مَسْتُورًا
Diyanet Meali:Kur’an okuduğunda, seninle ahirete inanmayanların arasına gizli bir perde çekeriz. *
17:46وَجَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:Kur’an’ı anlamamaları için kalpleri üzerine perdeler, kulaklarına da ağırlık koyarız.
17:60وَمَا جَعَلْنَا الرُّؤْيَا الَّتِي أَرَيْنَاكَ إِلَّا فِتْنَةً لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:Sana gösterdiğimiz o rüyayı, sırf insanları sınamak için vesile yaptık.
17:80وَاجْعَلْ لِي مِنْ لَدُنْكَ سُلْطَانًا نَصِيرًا
Diyanet Meali:“Katından bana yardımcı bir kuvvet ver.”
17:99وَجَعَلَ لَهُمْ أَجَلًا لَا رَيْبَ فِيهِ
Diyanet Meali:Allah onlar için, hakkında hiçbir şüphe bulunmayan bir ecel belirlemiştir.
18:1الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي أَنْزَلَ عَلَىٰ عَبْدِهِ الْكِتَابَ وَلَمْ يَجْعَلْ لَهُ عِوَجًا
Diyanet Meali:Hamd, kuluna Kitab’ı (Kur’an’ı) indiren ve onda hiçbir eğrilik yapmayan Allah’a mahsustur. *
18:7إِنَّا جَعَلْنَا مَا عَلَى الْأَرْضِ زِينَةً لَهَا لِنَبْلُوَهُمْ أَيُّهُمْ أَحْسَنُ عَمَلًا
Diyanet Meali:İnsanların hangisinin daha güzel amel yaptığını deneyelim diye şüphesiz biz yeryüzündeki şeyleri ona bir zinet yaptık. *
18:32وَاضْرِبْ لَهُمْ مَثَلًا رَجُلَيْنِ جَعَلْنَا لِأَحَدِهِمَا جَنَّتَيْنِ مِنْ أَعْنَابٍ
Diyanet Meali:Onlara şu iki adamı örnek ver: Onlardan birine iki üzüm bağı vermiştik.
18:32وَحَفَفْنَاهُمَا بِنَخْلٍ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمَا زَرْعًا
Diyanet Meali:Bağların çevresini hurmalarla donatmış, ikisinin arasına da bir ekinlik koymuştuk.
18:48زَعَمْتُمْ أَلَّنْ نَجْعَلَ لَكُمْ مَوْعِدًا
Diyanet Meali:“Oysa siz, sizin için hesaba çekileceğiniz bir zaman belirlemediğimizi sanmıştınız.”
18:52فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ يَسْتَجِيبُوا لَهُمْ وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ مَوْبِقًا
Diyanet Meali:(Ey Muhammed! Allah’ın, “Ortağım olduklarını iddia ettiklerinizi çağırın” diyeceği), onların da çağıracakları, fakat kendilerine (çağırdıklarının) cevap vermeyecekleri ve bizim de aralarına bir uçurum koyacağımız (günü hatırla)!
18:57إِنَّا جَعَلْنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ وَفِي آذَانِهِمْ وَقْرًا
Diyanet Meali:Şüphesiz biz, onu anlamamaları için, kalplerine perdeler gerdik, kulaklarına da ağırlıklar koyduk.
18:59وَتِلْكَ الْقُرَىٰ أَهْلَكْنَاهُمْ لَمَّا ظَلَمُوا وَجَعَلْنَا لِمَهْلِكِهِمْ مَوْعِدًا
Diyanet Meali:İşte zulmettiklerinde yok ettiğimiz memleketler.. Helâk edilmeleri için de belli bir zaman tayin etmiştik. *
18:90وَجَدَهَا تَطْلُعُ عَلَىٰ قَوْمٍ لَمْ نَجْعَلْ لَهُمْ مِنْ دُونِهَا سِتْرًا
Diyanet Meali:(Güneşin doğduğu yere ulaşınca), onu kendileriyle güneş arasına örtü koymadığımız bir halk üzerine doğar buldu.
18:94فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰ أَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا
Diyanet Meali:“Onlarla bizim aramıza bir engel yapman karşılığında sana bir vergi verelim mi?”
18:94فَهَلْ نَجْعَلُ لَكَ خَرْجًا عَلَىٰ أَنْ تَجْعَلَ بَيْنَنَا وَبَيْنَهُمْ سَدًّا
Diyanet Meali:“Onlarla bizim aramıza bir engel yapman karşılığında sana bir vergi verelim mi?”
18:95فَأَعِينُونِي بِقُوَّةٍ أَجْعَلْ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ رَدْمًا
Diyanet Meali:Şimdi siz bana gücünüzle yardım edin de, sizinle onların arasına sağlam bir engel yapayım.”
18:96حَتَّىٰ إِذَا جَعَلَهُ نَارًا قَالَ آتُونِي أُفْرِغْ عَلَيْهِ قِطْرًا
Diyanet Meali:Demiri eritip kor (gibi) yapınca da, “Bana erimiş bakır getirin, bunun üzerine boşaltayım” dedi.
18:98فَإِذَا جَاءَ وَعْدُ رَبِّي جَعَلَهُ دَكَّاءَ وَكَانَ وَعْدُ رَبِّي حَقًّا
Diyanet Meali:“Rabbimin vaadi (kıyametin kopma vakti) gelince onu yerle bir eder. Rabbimin vaadi gerçektir” dedi.
19:6يَرِثُنِي وَيَرِثُ مِنْ آلِ يَعْقُوبَ وَاجْعَلْهُ رَبِّ رَضِيًّا
Diyanet Meali:“(Bana kendi tarafından); bana ve Yakub hanedanına varis olacak (bir çocuk bağışla) ve onu hoşnutluğuna ulaşmış bir kimse kıl!” *
19:7يَا زَكَرِيَّا إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَامٍ اسْمُهُ يَحْيَىٰ لَمْ نَجْعَلْ لَهُ مِنْ قَبْلُ سَمِيًّا
Diyanet Meali:(Allah, şöyle dedi:) “Ey Zekeriyya! Haberin olsun ki biz sana Yahya adlı bir oğul müjdeliyoruz. Daha önce onun adını kimseye vermedik.” *
19:10قَالَ رَبِّ اجْعَلْ لِي آيَةً
Diyanet Meali:Zekeriyya, “Rabbim, öyleyse bana (çocuğumun olacağına) bir işaret ver”, dedi.
19:21وَلِنَجْعَلَهُ آيَةً لِلنَّاسِ وَرَحْمَةً مِنَّا وَكَانَ أَمْرًا مَقْضِيًّا
Diyanet Meali:“Onu insanlara bir mucize, katımızdan bir rahmet kılmak için böyle takdir ettik. Bu, zaten (ezelde) hükme bağlanmış bir iştir.”
19:24فَنَادَاهَا مِنْ تَحْتِهَا أَلَّا تَحْزَنِي قَدْ جَعَلَ رَبُّكِ تَحْتَكِ سَرِيًّا
Diyanet Meali:Bunun üzerine (Cebrail) ağacın altından ona şöyle seslendi: “Üzülme, Rabbin senin alt tarafında bir dere akıttı.” *
19:30قَالَ إِنِّي عَبْدُ اللَّهِ آتَانِيَ الْكِتَابَ وَجَعَلَنِي نَبِيًّا
Diyanet Meali:Bebek şöyle konuştu: “Şüphesiz ben Allah’ın kuluyum. Bana kitabı (İncil’i) verdi ve beni bir peygamber yaptı.” *
19:31وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيْنَ مَا كُنْتُ
Diyanet Meali:“Nerede olursam olayım beni kutlu ve erdemli kıldı.”
19:32وَبَرًّا بِوَالِدَتِي وَلَمْ يَجْعَلْنِي جَبَّارًا شَقِيًّا
Diyanet Meali:“Beni anama saygılı kıldı. Beni azgın bir zorba kılmadı.” *
19:49وَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ وَكُلًّا جَعَلْنَا نَبِيًّا
Diyanet Meali:Ona İshak ile Yakub’u bağışladık ve her birini peygamber yaptık.
19:50وَوَهَبْنَا لَهُمْ مِنْ رَحْمَتِنَا وَجَعَلْنَا لَهُمْ لِسَانَ صِدْقٍ عَلِيًّا
Diyanet Meali:Onlara rahmetimizden bağışta bulunduk. Onlar için yüce bir doğruluk dili var ettik (güzel bir söz ile anılmalarını temin ettik). *
19:96إِنَّ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ سَيَجْعَلُ لَهُمُ الرَّحْمَٰنُ وُدًّا
Diyanet Meali:İnanıp salih ameller işleyenler için Rahmân, (gönüllere) bir sevgi koyacaktır. *
20:29وَاجْعَلْ لِي وَزِيرًا مِنْ أَهْلِي
Diyanet Meali:“Bana ailemden birini yardımcı yap,” *
20:53الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا وَسَلَكَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا
Diyanet Meali:“Rabbim, yeryüzünü size beşik yapan, orada size yollar açan (ve size gökten yağmur indiren)dir.”
20:58فَاجْعَلْ بَيْنَنَا وَبَيْنَكَ مَوْعِدًا
Diyanet Meali:“Bunun için seninle bizim aramızda, bir buluşma vakti belirle.”
21:8وَمَا جَعَلْنَاهُمْ جَسَدًا لَا يَأْكُلُونَ الطَّعَامَ وَمَا كَانُوا خَالِدِينَ
Diyanet Meali:Biz, onları yemek yemez bir beden yapısında yaratmadık. Onlar ölümsüz de değillerdi. *
21:15فَمَا زَالَتْ تِلْكَ دَعْوَاهُمْ حَتَّىٰ جَعَلْنَاهُمْ حَصِيدًا خَامِدِينَ
Diyanet Meali:Biz onları biçilmiş ekin, sönmüş ateş gibi yapıncaya kadar bu feryatları devam etti. *
21:30وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاءِ كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ
Diyanet Meali:Diri olan her şeyi sudan meydana getirdiğimizi (görmediler mi)?
21:31وَجَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَنْ تَمِيدَ بِهِمْ
Diyanet Meali:Onları sarsmasın diye yere de sabit dağlar yerleştirdik…
21:31وَجَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ
Diyanet Meali:Ve (varacakları yere) yol bulabilsinler diye ondan geçitler, yollar meydana getirdik.
21:32وَجَعَلْنَا السَّمَاءَ سَقْفًا مَحْفُوظًا
Diyanet Meali:Gökyüzünü de korunmuş bir tavan yaptık.
21:34وَمَا جَعَلْنَا لِبَشَرٍ مِنْ قَبْلِكَ الْخُلْدَ أَفَإِنْ مِتَّ فَهُمُ الْخَالِدُونَ
Diyanet Meali:Biz, senden önce de hiçbir beşere ölümsüzlük vermedik. Şimdi sen ölürsen, onlar ebedî mi kalacaklar? *
21:58فَجَعَلَهُمْ جُذَاذًا إِلَّا كَبِيرًا لَهُمْ لَعَلَّهُمْ إِلَيْهِ يَرْجِعُونَ
Diyanet Meali:Derken (İbrahim) belki kendisine başvururlar diye içlerinden bir büyüğü bırakarak onları (putları) paramparça etti. *
21:70وَأَرَادُوا بِهِ كَيْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الْأَخْسَرِينَ
Diyanet Meali:Ona böyle bir tuzak kurmak istediler. Fakat biz onları en çok zarar edenler durumuna düşürdük. *
21:72وَوَهَبْنَا لَهُ إِسْحَاقَ وَيَعْقُوبَ نَافِلَةً وَكُلًّا جَعَلْنَا صَالِحِينَ
Diyanet Meali:Ona İshak’ı ve ayrıca da Yakub’u bağışladık ve her birini salih kimseler yaptık. *
21:73وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا
Diyanet Meali:Onları bizim emrimizle doğru yolu gösteren önderler yaptık…
21:91فَنَفَخْنَا فِيهَا مِنْ رُوحِنَا وَجَعَلْنَاهَا وَابْنَهَا آيَةً لِلْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:Ona ruhumuzdan üflemiştik. Kendisini de, oğlunu da âlemlere (kudretimizi gösteren) birer delil yapmıştık.
22:25وَالْمَسْجِدِ الْحَرَامِ الَّذِي جَعَلْنَاهُ لِلنَّاسِ سَوَاءً الْعَاكِفُ فِيهِ وَالْبَادِ
Diyanet Meali:(İnkâr edenler ile Allah’ın yolundan) ve içinde, yerli, misafir bütün insanları eşit kıldığımız Mescid-i Haram’dan (alıkoyanlar azabı hak etmişlerdir.)
22:34وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَىٰ مَا رَزَقَهُمْ
Diyanet Meali:Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi meşru kıldık.
22:36وَالْبُدْنَ جَعَلْنَاهَا لَكُمْ مِنْ شَعَائِرِ اللَّهِ لَكُمْ فِيهَا خَيْرٌ
Diyanet Meali:Kurbanlık büyük baş hayvanları da sizin için Allah’ın dininin nişanelerinden kıldık. Sizin için onlarda hayır vardır.
22:53لِيَجْعَلَ مَا يُلْقِي الشَّيْطَانُ فِتْنَةً لِلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِمْ مَرَضٌ
Diyanet Meali:Allah, şeytanın verdiği bu vesveseyi, kalplerinde hastalık bulunanlar (ile kalpleri katı olanlara) bir imtihan vesilesi kılmak için böyle yapar.
22:67لِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنْسَكًا هُمْ نَاسِكُوهُ
Diyanet Meali:Biz her ümmet için uygulayacağı bir ibadet yolu verdik.
22:78هُوَ اجْتَبَاكُمْ وَمَا جَعَلَ عَلَيْكُمْ فِي الدِّينِ مِنْ حَرَجٍ
Diyanet Meali:O, sizi seçti ve dinde üzerinize hiçbir güçlük yüklemedi.
23:13ثُمَّ جَعَلْنَاهُ نُطْفَةً فِي قَرَارٍ مَكِينٍ
Diyanet Meali:Sonra onu az bir su (meni) hâlinde sağlam bir karargâha (ana rahmine) yerleştirdik. *
23:41فَأَخَذَتْهُمُ الصَّيْحَةُ بِالْحَقِّ فَجَعَلْنَاهُمْ غُثَاءً
Diyanet Meali:Derken onları o korkunç ses, kaçınılmaz olarak kıskıvrak yakalayıverdi de kendilerini çör çöp yığını hâline getirdik.
23:44فَأَتْبَعْنَا بَعْضَهُمْ بَعْضًا وَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ
Diyanet Meali:Biz de onları birbiri ardından helâk ettik ve onları birer ibretli hikâye yaptık.
23:50وَجَعَلْنَا ابْنَ مَرْيَمَ وَأُمَّهُ آيَةً
Diyanet Meali:Meryem oğlu İsa’yı ve annesini büyük bir mucize kıldık…
23:94رَبِّ فَلَا تَجْعَلْنِي فِي الْقَوْمِ الظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:“Ey Rabbim! beni o zalim milletin içinde bulundurma.” *
24:40وَمَنْ لَمْ يَجْعَلِ اللَّهُ لَهُ نُورًا فَمَا لَهُ مِنْ نُورٍ
Diyanet Meali:Kime Allah nur vermezse, onun için nur diye bir şey yoktur.
24:43أَلَمْ تَرَ أَنَّ اللَّهَ يُزْجِي سَحَابًا ثُمَّ يُؤَلِّفُ بَيْنَهُ ثُمَّ يَجْعَلُهُ رُكَامًا
Diyanet Meali:Görmez misin ki Allah, bulutları sevk eder. Sonra, onları kaynaştırıp üst üste yığar.
24:63لَا تَجْعَلُوا دُعَاءَ الرَّسُولِ بَيْنَكُمْ كَدُعَاءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا
Diyanet Meali:Peygamberin (sizi) çağırmasını aranızda birbirinizi çağırmanız gibi tutmayın.
25:10تَبَارَكَ الَّذِي إِنْ شَاءَ جَعَلَ لَكَ خَيْرًا مِنْ ذَٰلِكَ
Diyanet Meali:Dilerse sana bundan daha güzelini verebilecek olan Allah’ın şanı yücedir.
25:10تَبَارَكَ الَّذِي إِنْ شَاءَ جَعَلَ لَكَ خَيْرًا مِنْ ذَٰلِكَ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ وَيَجْعَلْ لَكَ قُصُورًا
Diyanet Meali:Dilerse sana bundan daha güzelini, içinden ırmaklar akan cennetleri verebilecek olan, sana saraylar kurabilecek olan Allah’ın şanı yücedir. *
25:20وَجَعَلْنَا بَعْضَكُمْ لِبَعْضٍ فِتْنَةً أَتَصْبِرُونَ
Diyanet Meali:(Ey insanlar!) Sizi birbiriniz için imtihan aracı kıldık. (Bakalım) sabredecek misiniz?
25:23وَقَدِمْنَا إِلَىٰ مَا عَمِلُوا مِنْ عَمَلٍ فَجَعَلْنَاهُ هَبَاءً مَنْثُورًا
Diyanet Meali:Onların yaptıkları bütün amellerine yöneldik ve onları dağılmış zerreciklere çevirdik. *
25:31وَكَذَٰلِكَ جَعَلْنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوًّا مِنَ الْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Biz, işte böyle, her peygamber için suçlulardan bir düşman yarattık.
25:35وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَجَعَلْنَا مَعَهُ أَخَاهُ هَارُونَ وَزِيرًا
Diyanet Meali:Andolsun, Biz, Mûsâ’ya Kitab’ı (Tevrat’ı) verdik ve kardeşi Hârûn’u da ona yardımcı kıldık. *
25:37وَقَوْمَ نُوحٍ لَمَّا كَذَّبُوا الرُّسُلَ أَغْرَقْنَاهُمْ وَجَعَلْنَاهُمْ لِلنَّاسِ آيَةً
Diyanet Meali:Nûh kavmini de, Peygamberleri yalanladıkları vakit suda boğduk. Onları insanlara bir ibret yaptık…
25:45أَلَمْ تَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ كَيْفَ مَدَّ الظِّلَّ وَلَوْ شَاءَ لَجَعَلَهُ سَاكِنًا
Diyanet Meali:Rabbinin gölgeyi nasıl uzattığını görmez misin? İsteseydi onu sabit kılardı.
25:45ثُمَّ جَعَلْنَا الشَّمْسَ عَلَيْهِ دَلِيلًا
Diyanet Meali:Sonra biz güneşi gölgeye delil kıldık.
25:47وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِبَاسًا وَالنَّوْمَ سُبَاتًا
Diyanet Meali:O, geceyi size bir örtü, uykuyu istirahat zamanı … yapandır.
25:47وَجَعَلَ النَّهَارَ نُشُورًا
Diyanet Meali:(O, geceyi size bir örtü, uykuyu istirahat zamanı) ve gündüzü de hareket ve çalışma vakti yapandır.
25:53وَجَعَلَ بَيْنَهُمَا بَرْزَخًا وَحِجْرًا مَحْجُورًا
Diyanet Meali:Ve aralarına da görünmez bir perde ve karışmalarını önleyici bir engel koyandır.
25:54وَهُوَ الَّذِي خَلَقَ مِنَ الْمَاءِ بَشَرًا فَجَعَلَهُ نَسَبًا وَصِهْرًا
Diyanet Meali:O, sudan bir insan yaratıp ondan soy sop ve hısımlık meydana getirendir.
25:61تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاءِ بُرُوجًا
Diyanet Meali:Göğe burçlar yerleştiren, (orada bir ışık kaynağı güneş ve aydınlatıcı bir ay yaratan)ın şanı çok yücedir.
25:61وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجًا وَقَمَرًا مُنِيرًا
Diyanet Meali:(Göğe burçlar yerleştiren), orada bir ışık kaynağı (güneş) ve aydınlatıcı bir ay yaratanın (şanı çok yücedir).
25:62وَهُوَ الَّذِي جَعَلَ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ خِلْفَةً لِمَنْ أَرَادَ أَنْ يَذَّكَّرَ
Diyanet Meali:O, öğüt almak isteyen kimseler için geceyi ve gündüzü birbiri ardınca getirendir.
25:74رَبَّنَا هَبْ لَنَا مِنْ أَزْوَاجِنَا وَذُرِّيَّاتِنَا قُرَّةَ أَعْيُنٍ وَاجْعَلْنَا لِلْمُتَّقِينَ إِمَامًا
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Eşlerimizi ve çocuklarımızı bize göz aydınlığı kıl ve bizi Allah’a karşı gelmekten sakınanlara önder eyle”
26:21فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكْمًا وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:“Derken, Rabbim bana hüküm ve hikmet bahşetti de beni peygamberlerden kıldı.”
26:29قَالَ لَئِنِ اتَّخَذْتَ إِلَٰهًا غَيْرِي لَأَجْعَلَنَّكَ مِنَ الْمَسْجُونِينَ
Diyanet Meali:Firavun, “Eğer benden başka bir ilâh edinirsen, andolsun seni zindana atılanlardan ederim.” *
26:84وَاجْعَلْ لِي لِسَانَ صِدْقٍ فِي الْآخِرِينَ
Diyanet Meali:“Sonra gelecekler arasında beni doğrulukla anılanlardan kıl.” *
26:85وَاجْعَلْنِي مِنْ وَرَثَةِ جَنَّةِ النَّعِيمِ
Diyanet Meali:“Beni Naîm cennetinin varislerinden eyle.” *
27:34قَالَتْ إِنَّ الْمُلُوكَ إِذَا دَخَلُوا قَرْيَةً أَفْسَدُوهَا وَجَعَلُوا أَعِزَّةَ أَهْلِهَا أَذِلَّةً
Diyanet Meali:(Kraliçe Belkıs) şöyle dedi: “Krallar bir memlekete girdi mi, orayı harap ederler ve halkının ileri gelenlerini zelil hâle getirirler.”
27:61أَمَّنْ جَعَلَ الْأَرْضَ قَرَارًا
Diyanet Meali:Yahut yeryüzünü karar kılma yeri yapan … mı?
27:61وَجَعَلَ خِلَالَهَا أَنْهَارًا
Diyanet Meali:İçinde nehirler akıtan…
27:61وَجَعَلَ لَهَا رَوَاسِيَ
Diyanet Meali:Onun için oturaklı dağlar yapan…
27:61وَجَعَلَ بَيْنَ الْبَحْرَيْنِ حَاجِزًا
Diyanet Meali:Ve iki denizin arasına bir engel koyan mı?
27:62أَمَّنْ يُجِيبُ الْمُضْطَرَّ إِذَا دَعَاهُ وَيَكْشِفُ السُّوءَ وَيَجْعَلُكُمْ خُلَفَاءَ الْأَرْضِ
Diyanet Meali:Yahut kendisine dua ettiği zaman zorda kalmışa cevap veren ve başa gelen kötülüğü kaldıran, sizi yeryüzünün halifeleri kılan mı?
27:86أَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا
Diyanet Meali:Onlar görmüyorlar mı ki, biz geceyi içinde rahat etsinler diye, gündüzü de (her şeyi) gösterici (aydınlık) olarak yarattık.
28:4إِنَّ فِرْعَوْنَ عَلَا فِي الْأَرْضِ وَجَعَلَ أَهْلَهَا شِيَعًا
Diyanet Meali:Şüphe yok ki, Firavun yeryüzünde (ülkesinde) büyüklük taslamış ve ora halkını sınıflara ayırmıştı.
28:5وَنُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى الَّذِينَ اسْتُضْعِفُوا فِي الْأَرْضِ وَنَجْعَلَهُمْ أَئِمَّةً
Diyanet Meali:Biz ise, istiyorduk ki yeryüzünde ezilmekte olanlara lütufta bulunalım, onları önderler yapalım…
28:5وَنَجْعَلَهُمُ الْوَارِثِينَ
Diyanet Meali:Ve onları varisler kılalım.
28:35قَالَ سَنَشُدُّ عَضُدَكَ بِأَخِيكَ وَنَجْعَلُ لَكُمَا سُلْطَانًا
Diyanet Meali:Allah, “Seni kardeşinle destekleyeceğiz ve size bir iktidar vereceğiz…” dedi.
28:38فَاجْعَلْ لِي صَرْحًا لَعَلِّي أَطَّلِعُ إِلَىٰ إِلَٰهِ مُوسَىٰ
Diyanet Meali:“Bana bir kule yap! Belki Mûsâ’nın ilâhına çıkar bakarım(!)”
28:41وَجَعَلْنَاهُمْ أَئِمَّةً يَدْعُونَ إِلَى النَّارِ
Diyanet Meali:Biz onları, ateşe çağıran öncüler kıldık.
28:71قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ اللَّيْلَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِضِيَاءٍ
Diyanet Meali:De ki: “Ne dersiniz? Allah, üzerinize geceyi kıyamete kadar sürekli kılsaydı, Allah’tan başka hangi ilâh size bir aydınlık getirir?”
28:72قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ جَعَلَ اللَّهُ عَلَيْكُمُ النَّهَارَ سَرْمَدًا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ مَنْ إِلَٰهٌ غَيْرُ اللَّهِ يَأْتِيكُمْ بِلَيْلٍ تَسْكُنُونَ فِيهِ
Diyanet Meali:De ki: “Ne dersiniz? Allah, üzerinize gündüzü kıyamete kadar sürekli kılsaydı, Allah’tan başka hangi ilâh size içinde dinleneceğiniz bir gece getirebilir?”
28:73وَمِنْ رَحْمَتِهِ جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَلِتَبْتَغُوا مِنْ فَضْلِهِ
Diyanet Meali:Allah, rahmetinden ötürü geceyi içinde dinlenesiniz; gündüzü de, lütfundan isteyesiniz diye sizin için yarattı.
28:83تِلْكَ الدَّارُ الْآخِرَةُ نَجْعَلُهَا لِلَّذِينَ لَا يُرِيدُونَ عُلُوًّا فِي الْأَرْضِ وَلَا فَسَادًا
Diyanet Meali:İşte ahiret yurdu. Biz, onu yeryüzünde büyüklük taslamayan ve bozgunculuk çıkarmayanlara has kılarız.
29:10فَإِذَا أُوذِيَ فِي اللَّهِ جَعَلَ فِتْنَةَ النَّاسِ كَعَذَابِ اللَّهِ
Diyanet Meali:(İnsanlardan öyleleri vardır ki, “Allah’a inandık” derler.) Ama Allah uğrunda bir ezaya uğratılınca, insanlardan gördükleri baskı ve işkenceyi Allah’ın azabı gibi tutar.
29:15فَأَنْجَيْنَاهُ وَأَصْحَابَ السَّفِينَةِ وَجَعَلْنَاهَا آيَةً لِلْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:Biz de onu (Nûh’u) ve gemide bulunanları kurtardık ve bunu âlemlere bir ibret kıldık. *
29:27وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ وَآتَيْنَاهُ أَجْرَهُ فِي الدُّنْيَا
Diyanet Meali:Onun soyundan gelenlere peygamberlik ve kitab verdik. Ayrıca ona dünyada mükâfatını da verdik.
29:67أَوَلَمْ يَرَوْا أَنَّا جَعَلْنَا حَرَمًا آمِنًا وَيُتَخَطَّفُ النَّاسُ مِنْ حَوْلِهِمْ
Diyanet Meali:Çevrelerindeki insanlar kapılıp götürülürken, bizim, onların yurtlarını saygın ve güvenlikli bir yer kıldığımızı görmediler mi?
30:21وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَرَحْمَةً
Diyanet Meali:(Kendileri ile huzur bulasınız diye sizin için türünüzden eşler yaratması) ve aranızda bir sevgi ve merhamet var etmesi de (O’nun varlığının ve kudretinin delillerindendir).
30:48فَيَبْسُطُهُ فِي السَّمَاءِ كَيْفَ يَشَاءُ وَيَجْعَلُهُ كِسَفًا
Diyanet Meali:(Allah, rüzgârları gönderendir. Onlar da bulutları harekete geçirir.) Allah, onları dilediği gibi, (bazen) yayar ve (bazen) yoğunlaştırır.
30:54اللَّهُ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ ضَعْفٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ ضَعْفٍ قُوَّةً
Diyanet Meali:Allah, sizi güçsüz olarak yaratan, sonra güçsüzlüğün ardından bir güç veren…
30:54ثُمَّ جَعَلَ مِنْ بَعْدِ قُوَّةٍ ضَعْفًا وَشَيْبَةً
Diyanet Meali:Sonra gücün ardından bir güçsüzlük ve yaşlılık verendir.
32:8ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِنْ سُلَالَةٍ مِنْ مَاءٍ مَهِينٍ
Diyanet Meali:Sonra onun neslini bir öz sudan, değersiz bir sudan yarattı. *
32:9وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ
Diyanet Meali:Sizin için işitme, görme ve idrak duygularını yarattı.
32:23وَجَعَلْنَاهُ هُدًى لِبَنِي إِسْرَائِيلَ
Diyanet Meali:Onu İsrailoğullarına bir yol gösterici kılmıştık.
32:24وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا
Diyanet Meali:Sabredip (âyetlerimize kesin olarak inandıkları) zaman, içlerinden emrimizle doğru yola ileten önderler çıkardık.
33:4مَا جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ فِي جَوْفِهِ
Diyanet Meali:Allah, hiçbir adamın içine iki kalp koymamıştır.
33:4وَمَا جَعَلَ أَزْوَاجَكُمُ اللَّائِي تُظَاهِرُونَ مِنْهُنَّ أُمَّهَاتِكُمْ
Diyanet Meali:Kendilerine zıhâr yaptığınız eşlerinizi de anneleriniz yapmamıştır.
33:4وَمَا جَعَلَ أَدْعِيَاءَكُمْ أَبْنَاءَكُمْ
Diyanet Meali:Yine evlatlıklarınızı da öz çocuklarınız (gibi) kılmamıştır.
34:18وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا قُرًى ظَاهِرَةً
Diyanet Meali:Sebe’ halkı ile bereketlendirdiğimiz kentler arasına (her biri diğerinden) görülen kentler oluşturduk.
34:19فَجَعَلْنَاهُمْ أَحَادِيثَ وَمَزَّقْنَاهُمْ كُلَّ مُمَزَّقٍ
Diyanet Meali:Biz de onları ibret kıssalarına çevirdik ve kendilerini darmadağın ettik.
34:33بَلْ مَكْرُ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ إِذْ تَأْمُرُونَنَا أَنْ نَكْفُرَ بِاللَّهِ وَنَجْعَلَ لَهُ أَنْدَادًا
Diyanet Meali:(Zayıf ve güçsüz görülenler, büyüklük taslayanlara), “Hayır, bizi hidayetten saptıran gece ve gündüz kurduğunuz tuzaklardır. Çünkü siz bize Allah’ı inkâr etmemizi ve O’na eşler koşmamızı emrediyordunuz” (derler).
34:33وَجَعَلْنَا الْأَغْلَالَ فِي أَعْنَاقِ الَّذِينَ كَفَرُوا
Diyanet Meali:Biz de inkâr edenlerin boyunlarına demir halkalar geçiririz.
35:11وَاللَّهُ خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ جَعَلَكُمْ أَزْوَاجًا
Diyanet Meali:Allah, sizi önce topraktan, sonra da az bir sudan (meniden) yarattı. Sonra sizi (erkekli dişili) eşler yaptı.
35:39هُوَ الَّذِي جَعَلَكُمْ خَلَائِفَ فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:O, sizi yeryüzünde halifeler kılandır.
36:8إِنَّا جَعَلْنَا فِي أَعْنَاقِهِمْ أَغْلَالًا فَهِيَ إِلَى الْأَذْقَانِ فَهُمْ مُقْمَحُونَ
Diyanet Meali:Onların boyunlarına demir halkalar geçirdik, o halkalar çenelerine dayanmıştır. Bu sebeple kafaları yukarıya kalkık durumdadır. *
36:9وَجَعَلْنَا مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ سَدًّا وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدًّا
Diyanet Meali:Biz, onların önlerine bir set, arkalarına da bir set çekip gözlerini perdeledik. Artık görmezler.
36:27بِمَا غَفَرَ لِي رَبِّي وَجَعَلَنِي مِنَ الْمُكْرَمِينَ
Diyanet Meali:“(Keşke kavmim), Rabbimin beni bağışladığını ve beni ikram edilenlerden kıldığını (bilseydi)!” *
36:34وَجَعَلْنَا فِيهَا جَنَّاتٍ مِنْ نَخِيلٍ وَأَعْنَابٍ وَفَجَّرْنَا فِيهَا مِنَ الْعُيُونِ
Diyanet Meali:Biz orada hurmalıklar, üzüm bağları var ettik ve içlerinde pınarlar fışkırttık. *
36:80الَّذِي جَعَلَ لَكُمْ مِنَ الشَّجَرِ الْأَخْضَرِ نَارًا فَإِذَا أَنْتُمْ مِنْهُ تُوقِدُونَ
Diyanet Meali:O, sizin için yeşil ağaçtan ateş yaratandır. Şimdi siz ondan yakıp duruyorsunuz.*
37:63إِنَّا جَعَلْنَاهَا فِتْنَةً لِلظَّالِمِينَ
Diyanet Meali:Şüphesiz biz onu zalimler için bir imtihan aracı kıldık. *
37:77وَجَعَلْنَا ذُرِّيَّتَهُ هُمُ الْبَاقِينَ
Diyanet Meali:Onun neslini yeryüzünde kalanlar kıldık. *
37:98فَأَرَادُوا بِهِ كَيْدًا فَجَعَلْنَاهُمُ الْأَسْفَلِينَ
Diyanet Meali:Böylece ona bir tuzak kurmak istediler. Biz de onları en alçak kimseler kıldık. *
37:158وَجَعَلُوا بَيْنَهُ وَبَيْنَ الْجِنَّةِ نَسَبًا
Diyanet Meali:Allah ile cinler arasında da nesep bağı kurdular.
38:5أَجَعَلَ الْآلِهَةَ إِلَٰهًا وَاحِدًا إِنَّ هَٰذَا لَشَيْءٌ عُجَابٌ
Diyanet Meali:“İlâhları bir tek ilâh mı yaptı? Gerçekten bu çok tuhaf bir şey!” *
38:26يَا دَاوُودُ إِنَّا جَعَلْنَاكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:“Ey Dâvûd! Gerçekten biz seni yeryüzünde halife yaptık.”
38:28أَمْ نَجْعَلُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ كَالْمُفْسِدِينَ فِي الْأَرْضِ
Diyanet Meali:Yoksa biz iman edip salih ameller işleyenleri, yeryüzünde fesat çıkaranlar gibi mi tutacağız?
38:28أَمْ نَجْعَلُ الْمُتَّقِينَ كَالْفُجَّارِ
Diyanet Meali:Yoksa Allah’a karşı gelmekten sakınanları yoldan çıkan arsızlar gibi mi tutacağız?
39:6خَلَقَكُمْ مِنْ نَفْسٍ وَاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا
Diyanet Meali:O, sizi bir tek nefisten yarattı. Sonra ondan eşini var etti.
39:8نَسِيَ مَا كَانَ يَدْعُو إِلَيْهِ مِنْ قَبْلُ وَجَعَلَ لِلَّهِ أَنْدَادًا
Diyanet Meali:Daha önce O’na yalvardığını unutur ve O’na eşler koşar.
39:21ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ يَجْعَلُهُ حُطَامًا
Diyanet Meali:Sonra ekinler kuruyor da onları sapsarı kesilmiş görüyorsun. Sonra da Allah onları kurumuş çer çöp hâline getirir.
40:61اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ اللَّيْلَ لِتَسْكُنُوا فِيهِ وَالنَّهَارَ مُبْصِرًا
Diyanet Meali:Allah, içinde rahat edesiniz diye geceyi ve (her şeyi) gösterici (aydınlık) olarak da gündüzü yaratandır.
40:64اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ قَرَارًا وَالسَّمَاءَ بِنَاءً
Diyanet Meali:Allah, yeryüzünü sizin için karar kılma yeri, göğü de binâ yapandır.
40:79اللَّهُ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَنْعَامَ لِتَرْكَبُوا مِنْهَا وَمِنْهَا تَأْكُلُونَ
Diyanet Meali:Allah, bir kısmına binesiniz, bir kısmını da yiyesiniz diye sizin için hayvanları yaratandır. *
41:9قُلْ أَئِنَّكُمْ لَتَكْفُرُونَ بِالَّذِي خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُونَ لَهُ أَنْدَادًا
Diyanet Meali:De ki: “Siz mi yeri iki günde (iki evrede) yaratanı inkâr ediyor ve O’na ortaklar koşuyorsunuz?”
41:10وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِنْ فَوْقِهَا وَبَارَكَ فِيهَا
Diyanet Meali:O, (dört gün içinde, dört evrede), yeryüzünde yükselen sabit dağlar yarattı, orada bolluk ve bereket meydana getirdi…
41:29أَرِنَا اللَّذَيْنِ أَضَلَّانَا مِنَ الْجِنِّ وَالْإِنْسِ نَجْعَلْهُمَا تَحْتَ أَقْدَامِنَا
Diyanet Meali:“Cinlerden ve insanlardan bizi saptıranları bize göster de onları ayaklarımızın altına alalım…”
41:44وَلَوْ جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا أَعْجَمِيًّا لَقَالُوا لَوْلَا فُصِّلَتْ آيَاتُهُ
Diyanet Meali:Eğer biz onu başka dilde bir Kur’an yapsaydık onlar mutlaka, “Onun âyetleri genişçe açıklanmalı değil miydi?” derlerdi.
42:8وَلَوْ شَاءَ اللَّهُ لَجَعَلَهُمْ أُمَّةً وَاحِدَةً
Diyanet Meali:Allah dileseydi, onları (aynı dine mensup) bir tek ümmet yapardı.
42:11جَعَلَ لَكُمْ مِنْ أَنْفُسِكُمْ أَزْوَاجًا وَمِنَ الْأَنْعَامِ أَزْوَاجًا
Diyanet Meali:Size kendinizden eşler, hayvanlardan da (kendilerine) eşler yaratmıştır.
42:50أَوْ يُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَإِنَاثًا وَيَجْعَلُ مَنْ يَشَاءُ عَقِيمًا
Diyanet Meali:Yahut o çocukları erkekler, dişiler olmak üzere çift verir, dilediği kimseyi de kısır yapar.
42:52وَلَٰكِنْ جَعَلْنَاهُ نُورًا نَهْدِي بِهِ مَنْ نَشَاءُ مِنْ عِبَادِنَا
Diyanet Meali:Fakat biz onu, kullarımızdan dilediğimizi, kendisiyle doğru yola eriştireceğimiz bir nur yaptık.
43:3إِنَّا جَعَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِيًّا لَعَلَّكُمْ تَعْقِلُونَ
Diyanet Meali:(Apaçık Kitab’a andolsun ki), iyice anlayasınız diye biz, onu Arapça bir Kur’an yaptık. *
43:10الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ مَهْدًا
Diyanet Meali:O, yeryüzünü size beşik yapan…
43:10وَجَعَلَ لَكُمْ فِيهَا سُبُلًا لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ
Diyanet Meali:Ve gideceğiniz yere ulaşasınız diye sizin için orada yollar var edendir.
43:12وَجَعَلَ لَكُمْ مِنَ الْفُلْكِ وَالْأَنْعَامِ مَا تَرْكَبُونَ
Diyanet Meali:Sizin için bindiğiniz gemileri ve hayvanları yaratandır.
43:15وَجَعَلُوا لَهُ مِنْ عِبَادِهِ جُزْءًا
Diyanet Meali:Böyle iken (“melekler Allah’ın kızlarıdır” demek suretiyle) kullarından bir kısmını O’nun parçası saydılar.
43:19وَجَعَلُوا الْمَلَائِكَةَ الَّذِينَ هُمْ عِبَادُ الرَّحْمَٰنِ إِنَاثًا
Diyanet Meali:Onlar, Rahmân’ın kulları olan melekleri de dişi saydılar.
43:28وَجَعَلَهَا كَلِمَةً بَاقِيَةً فِي عَقِبِهِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ
Diyanet Meali:İbrahim bunu, belki dönerler diye, ardından gelecekler arasında kalıcı bir söz yaptı. *
43:33لَجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَٰنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ
Diyanet Meali:(Eğer bütün insanlar kâfirlere verdiğimiz nimetlere bakıp küfürde birleşen bir tek ümmet olacak olmasalardı), Rahmân’ı inkâr edenlerin evlerine gümüşten tavanlar … yapardık.
43:45أَجَعَلْنَا مِنْ دُونِ الرَّحْمَٰنِ آلِهَةً يُعْبَدُونَ
Diyanet Meali:Rahmân’dan başka kulluk edilecek ilâhlar var etmiş miyiz?
43:56فَجَعَلْنَاهُمْ سَلَفًا وَمَثَلًا لِلْآخِرِينَ
Diyanet Meali:Onları, sonradan gelecek inkârcılara, geçmiş bir ibret ve bir örnek kıldık. *
43:59إِنْ هُوَ إِلَّا عَبْدٌ أَنْعَمْنَا عَلَيْهِ وَجَعَلْنَاهُ مَثَلًا لِبَنِي إِسْرَائِيلَ
Diyanet Meali:İsa, sadece, kendisine nimet verdiğimiz ve İsrailoğulları’na örnek kıldığımız bir kuldur. *
43:60وَلَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَا مِنْكُمْ مَلَائِكَةً فِي الْأَرْضِ يَخْلُفُونَ
Diyanet Meali:Eğer dileseydik, içinizden yeryüzünde sizin yerinize geçecek melekler yaratırdık. *
45:18ثُمَّ جَعَلْنَاكَ عَلَىٰ شَرِيعَةٍ مِنَ الْأَمْرِ فَاتَّبِعْهَا
Diyanet Meali:Sonra da seni din işi konusunda açık bir yola koyduk. Sen ona uy…
45:21أَمْ حَسِبَ الَّذِينَ اجْتَرَحُوا السَّيِّئَاتِ أَنْ نَجْعَلَهُمْ كَالَّذِينَ آمَنُوا
Diyanet Meali:Yoksa kötülük işleyenler, kendilerini, inanıp (salih amel işleyenler) gibi kılacağımızı mı sanıyorlar?
45:23وَخَتَمَ عَلَىٰ سَمْعِهِ وَقَلْبِهِ وَجَعَلَ عَلَىٰ بَصَرِهِ غِشَاوَةً
Diyanet Meali:(Nefsinin arzusunu ilâh edinen, Allah’ın; hâlini bildiği için saptırdığı) ve kulağını ve kalbini mühürlediği, gözüne de perde çektiği (kimseyi gördün mü)?
46:26وَجَعَلْنَا لَهُمْ سَمْعًا وَأَبْصَارًا وَأَفْئِدَةً
Diyanet Meali:Kendilerine kulaklar, gözler ve kalpler vermiştik.
48:26إِذْ جَعَلَ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي قُلُوبِهِمُ الْحَمِيَّةَ حَمِيَّةَ الْجَاهِلِيَّةِ
Diyanet Meali:Hani inkâr edenler kalplerine taassubu, cahiliye taassubunu yerleştirmişlerdi.
48:27فَعَلِمَ مَا لَمْ تَعْلَمُوا فَجَعَلَ مِنْ دُونِ ذَٰلِكَ فَتْحًا قَرِيبًا
Diyanet Meali:Allah, sizin bilmediğinizi bildi ve size bundan başka yakın bir fetih daha verdi.
49:13إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَىٰ وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا
Diyanet Meali:Şüphe yok ki, biz sizi bir erkek ve bir dişiden yarattık ve birbirinizi tanımanız için sizi boylara ve kabilelere ayırdık.
50:26الَّذِي جَعَلَ مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ فَأَلْقِيَاهُ فِي الْعَذَابِ الشَّدِيدِ
Diyanet Meali:“Allah ile beraber, başka bir ilâh edinen o kimseyi atın şiddetli azabın içine!” *
51:42مَا تَذَرُ مِنْ شَيْءٍ أَتَتْ عَلَيْهِ إِلَّا جَعَلَتْهُ كَالرَّمِيمِ
Diyanet Meali:Üzerine uğradığı hiçbir şeyi bırakmıyor, mutlaka onu kül ediyordu. *
51:51وَلَا تَجْعَلُوا مَعَ اللَّهِ إِلَٰهًا آخَرَ إِنِّي لَكُمْ مِنْهُ نَذِيرٌ مُبِينٌ
Diyanet Meali:Allah ile beraber başka bir ilâh edinmeyin. Gerçekten ben, size, Allah tarafından gönderilmiş açık bir uyarıcıyım. *
56:36فَجَعَلْنَاهُنَّ أَبْكَارًا
Diyanet Meali:(36-38) Onları ahiret mutluluğuna erenler için, hep bir yaşta eşlerini çok seven gösterişli bakireler yaptık. *
56:65لَوْ نَشَاءُ لَجَعَلْنَاهُ حُطَامًا فَظَلْتُمْ تَفَكَّهُونَ
Diyanet Meali:Dileseydik, onu kuru bir çöp yapardık da şaşkınlık içinde şöyle geveleyip dururdunuz. *
56:70لَوْ نَشَاءُ جَعَلْنَاهُ أُجَاجًا فَلَوْلَا تَشْكُرُونَ
Diyanet Meali:Dileseydik onu acı bir su yapardık. O hâlde şükretseydiniz ya! *
56:73نَحْنُ جَعَلْنَاهَا تَذْكِرَةً وَمَتَاعًا لِلْمُقْوِينَ
Diyanet Meali:Biz onu bir ibret ve ıssız yerlerde yaşayanlara bir yarar kaynağı kıldık. *
56:82وَتَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ
Diyanet Meali:Ve Allah’ın verdiği rızka O’nu yalanlayarak mı şükrediyorsunuz? *
57:7وَأَنْفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُمْ مُسْتَخْلَفِينَ فِيهِ
Diyanet Meali:Ve sizi üzerinde tasarrufa yetkili kıldığı maldan, (Allah yolunda) harcayın.
57:26وَجَعَلْنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا النُّبُوَّةَ وَالْكِتَابَ
Diyanet Meali:Peygamberliği ve kitabı onların soylarına da verdik.
57:27وَجَعَلْنَا فِي قُلُوبِ الَّذِينَ اتَّبَعُوهُ رَأْفَةً وَرَحْمَةً
Diyanet Meali:(Onların arkasından da Meryem oğlu İsa’yı gönderdik, ona İncil’i verdik) ve kendisine uyanların kalplerine şefkat ve merhamet duygusu koyduk.
57:28وَيَجْعَلْ لَكُمْ نُورًا تَمْشُونَ بِهِ وَيَغْفِرْ لَكُمْ
Diyanet Meali:Size kendisiyle yürüyeceğiniz bir nur versin ve sizi bağışlasın.
59:10وَلَا تَجْعَلْ فِي قُلُوبِنَا غِلًّا لِلَّذِينَ آمَنُوا
Diyanet Meali:“Kalplerimizde, iman edenlere karşı hiçbir kin tutturma!”
60:5رَبَّنَا لَا تَجْعَلْنَا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا وَاغْفِرْ لَنَا رَبَّنَا
Diyanet Meali:“Ey Rabbimiz! Bizi, inkâr edenlerin zulmüne uğratma. Bizi bağışla. Ey Rabbimiz!”
60:7عَسَى اللَّهُ أَنْ يَجْعَلَ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَ الَّذِينَ عَادَيْتُمْ مِنْهُمْ مَوَدَّةً
Diyanet Meali:Ola ki Allah sizinle, içlerinden düşman olduğunuz kimseler arasına bir sevgi (ve yakınlık) koyar.
65:2وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مَخْرَجًا
Diyanet Meali:Kim Allah’a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona bir çıkış yolu açar.
65:3قَدْ جَعَلَ اللَّهُ لِكُلِّ شَيْءٍ قَدْرًا
Diyanet Meali:Allah, her şeye bir ölçü koymuştur.
65:4وَمَنْ يَتَّقِ اللَّهَ يَجْعَلْ لَهُ مِنْ أَمْرِهِ يُسْرًا
Diyanet Meali:Kim Allah’a karşı gelmekten sakınırsa, Allah ona işinde bir kolaylık verir.
65:7سَيَجْعَلُ اللَّهُ بَعْدَ عُسْرٍ يُسْرًا
Diyanet Meali:Allah, bir güçlükten sonra bir kolaylık yaratacaktır.
67:5وَلَقَدْ زَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَجَعَلْنَاهَا رُجُومًا لِلشَّيَاطِينِ
Diyanet Meali:Andolsun biz, en yakın göğü kandillerle donattık. Onları şeytanlara atılan taşlar yaptık.
67:15هُوَ الَّذِي جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ ذَلُولًا
Diyanet Meali:O, yeryüzünü sizin ayaklarınızın altına serendir.
67:23هُوَ الَّذِي أَنْشَأَكُمْ وَجَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَالْأَبْصَارَ وَالْأَفْئِدَةَ
Diyanet Meali:De ki: “O, sizi yaratan ve size kulaklar, gözler ve kalpler verendir.”
68:35أَفَنَجْعَلُ الْمُسْلِمِينَ كَالْمُجْرِمِينَ
Diyanet Meali:Biz müslümanları suçlular gibi kılar mıyız? *
68:50فَاجْتَبَاهُ رَبُّهُ فَجَعَلَهُ مِنَ الصَّالِحِينَ
Diyanet Meali:(Fakat böyle olmadı.) Rabbi onu (peygamber olarak) seçti ve salih kimselerden kıldı. *
69:12لِنَجْعَلَهَا لَكُمْ تَذْكِرَةً وَتَعِيَهَا أُذُنٌ وَاعِيَةٌ
Diyanet Meali:Bu olayı sizin için bir uyarı yapalım ve belleyecek kulaklar da onu bellesin. *
71:7وَإِنِّي كُلَّمَا دَعَوْتُهُمْ لِتَغْفِرَ لَهُمْ جَعَلُوا أَصَابِعَهُمْ فِي آذَانِهِمْ
Diyanet Meali:“Kuşkusuz sen onları bağışlayasın diye kendilerini her davet edişimde parmaklarını kulaklarına tıkadılar…”
71:12وَيُمْدِدْكُمْ بِأَمْوَالٍ وَبَنِينَ وَيَجْعَلْ لَكُمْ جَنَّاتٍ
Diyanet Meali:“Sizi mallarla, oğullarla desteklesin ve sizin için bahçeler var etsin…”
71:12وَيَجْعَلْ لَكُمْ أَنْهَارًا
Diyanet Meali:“Sizin için ırmaklar var etsin.”
71:16وَجَعَلَ الْقَمَرَ فِيهِنَّ نُورًا
Diyanet Meali:“Onların içinde nasıl ayı, bir ışık, (güneşi de bir kandil) yapmıştır?”
71:16وَجَعَلَ الشَّمْسَ سِرَاجًا
Diyanet Meali:“Güneşi de bir kandil yapmıştır?”
71:19وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمُ الْأَرْضَ بِسَاطًا
Diyanet Meali:“Allah, yeryüzünü sizin için bir sergi yapmıştır…” *
72:25قُلْ إِنْ أَدْرِي أَقَرِيبٌ مَا تُوعَدُونَ أَمْ يَجْعَلُ لَهُ رَبِّي أَمَدًا
Diyanet Meali:De ki: “Sizin uyarıldığınız şey yakın mıdır, yoksa Rabbim ona uzun bir süre mi koyacaktır, bilemem.” *
73:17فَكَيْفَ تَتَّقُونَ إِنْ كَفَرْتُمْ يَوْمًا يَجْعَلُ الْوِلْدَانَ شِيبًا
Diyanet Meali:Hâl böyle iken inkâr ederseniz, çocukları ak saçlı ihtiyarlara çevirecek olan bir günden (kıyametten) nasıl korunursunuz? *
74:12وَجَعَلْتُ لَهُ مَالًا مَمْدُودًا
Diyanet Meali:Ona bol mal verdim. *
74:31وَمَا جَعَلْنَا أَصْحَابَ النَّارِ إِلَّا مَلَائِكَةً
Diyanet Meali:Biz, cehennemin görevlilerini ancak meleklerden kıldık.
74:31وَمَا جَعَلْنَا عِدَّتَهُمْ إِلَّا فِتْنَةً لِلَّذِينَ كَفَرُوا
Diyanet Meali:Onların sayısını inkâr edenler için bir imtihan vesilesi yaptık.
75:39فَجَعَلَ مِنْهُ الزَّوْجَيْنِ الذَّكَرَ وَالْأُنْثَىٰ
Diyanet Meali:Nihayet ondan da erkek ve dişi iki eşi var etti. *
76:2إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنْسَانَ مِنْ نُطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا
Diyanet Meali:Şüphesiz biz insanı, karışım hâlindeki az bir sudan (meniden) yarattık ve onu imtihan edeceğiz. Bu sebeple onu işitir ve görür kıldık. *
77:21فَجَعَلْنَاهُ فِي قَرَارٍ مَكِينٍ
Diyanet Meali:Onu, sağlam bir yerde (ana rahminde) tuttuk. *
77:25أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفَاتًا
Diyanet Meali:Biz yeryüzünü (dirileri de ölüleri de) toplayan (bir yurt) yapmadık mı? *
77:27وَجَعَلْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ شَامِخَاتٍ وَأَسْقَيْنَاكُمْ مَاءً فُرَاتًا
Diyanet Meali:Orada sabit yüce dağlar yaratmadık mı, size tatlı bir su içirmedik mi? *
78:6أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا
Diyanet Meali:Biz, yeryüzünü bir döşek yapmadık mı? *
78:9وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا
Diyanet Meali:Uykunuzu bir dinlenme (sebebi) kıldık. *
78:10وَجَعَلْنَا اللَّيْلَ لِبَاسًا
Diyanet Meali:Geceyi (sizi örten) bir elbise yaptık. *
78:11وَجَعَلْنَا النَّهَارَ مَعَاشًا
Diyanet Meali:Gündüzü de geçimi temin zamanı kıldık. *
78:13وَجَعَلْنَا سِرَاجًا وَهَّاجًا
Diyanet Meali:Alev alev yanan aydınlatıcı ve ısıtıcı bir kandil yarattık. *
87:5فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَىٰ
Diyanet Meali:Sonra da onları çürüyüp kararmış çör çöpe çevirendir. *
90:8أَلَمْ نَجْعَلْ لَهُ عَيْنَيْنِ
Diyanet Meali:Biz ona iki göz vermedik mi? *
105:2أَلَمْ يَجْعَلْ كَيْدَهُمْ فِي تَضْلِيلٍ
Diyanet Meali:Onların tuzaklarını boşa çıkarmadı mı? *
105:5فَجَعَلَهُمْ كَعَصْفٍ مَأْكُولٍ
Diyanet Meali:Nihayet onları yenilmiş ekin yaprakları hâline getirdi. *

جَاعِلٌ : İsim. İsm-i Fâil.

2:30وَإِذْ قَالَ رَبُّكَ لِلْمَلَائِكَةِ إِنِّي جَاعِلٌ فِي الْأَرْضِ خَلِيفَةً
Diyanet Meali:Hani, Rabbin meleklere, “Ben yeryüzünde bir halife yaratacağım” demişti.
2:124قَالَ إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا
Diyanet Meali:(Rabbi) şöyle buyurmuştu: “Ben seni insanlara önder yapacağım.”
3:55وَجَاعِلُ الَّذِينَ اتَّبَعُوكَ فَوْقَ الَّذِينَ كَفَرُوا إِلَىٰ يَوْمِ الْقِيَامَةِ
Diyanet Meali:“Sana uyanları kıyamete kadar küfre sapanların üstünde tutacağım.”
18:8وَإِنَّا لَجَاعِلُونَ مَا عَلَيْهَا صَعِيدًا جُرُزًا
Diyanet Meali:Biz, elbette (zamanı gelince) yeryüzündeki her şeyi bir kuru toprak hâline getireceğiz. *
28:7إِنَّا رَادُّوهُ إِلَيْكِ وَجَاعِلُوهُ مِنَ الْمُرْسَلِينَ
Diyanet Meali:“Çünkü biz onu sana döndüreceğiz ve onu peygamberlerden kılacağız.” 
35:1الْحَمْدُ لِلَّهِ فَاطِرِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ جَاعِلِ الْمَلَائِكَةِ رُسُلًا أُولِي أَجْنِحَةٍ
Diyanet Meali:Hamd, gökleri ve yeri yaratan, melekleri (ikişer, üçer, dörder) kanatlı elçiler yapan Allah’a mahsustur.