ÂYETLER:

DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.

بَاتَ : Fiil-I. 

25:64	وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا
Diyanet Meali:	Onlar, Rabblerine secde ederek ve kıyamda durarak geceleyenlerdir. *

بَيَّتَ : Fiil-II.

4:81	فَإِذَا بَرَزُوا مِنْ عِنْدِكَ بَيَّتَ طَائِفَةٌ مِنْهُمْ غَيْرَ الَّذِي تَقُولُ
Diyanet Meali:	(Sana “baş üstüne” derler). Fakat senin yanından çıktıklarında, içlerinden birtakımı, geceleyin; (senin gündüz) söylediklerinin aksini kurarlar.
4:81	وَاللَّهُ يَكْتُبُ مَا يُبَيِّتُونَ فَأَعْرِضْ عَنْهُمْ وَتَوَكَّلْ عَلَى اللَّهِ
Diyanet Meali:	Allah, onların geceleyin kurduklarını yazmaktadır. Sen onlara aldırma. Allah’a tevekkül et.
4:108	وَلَا يَسْتَخْفُونَ مِنَ اللَّهِ وَهُوَ مَعَهُمْ إِذْ يُبَيِّتُونَ مَا لَا يَرْضَىٰ مِنَ الْقَوْلِ
Diyanet Meali:	(Bunlar, insanlardan gizlenmeye çalışırlar da) Allah’tan gizlenmezler. Hâlbuki Allah, geceleyin, razı olmayacağı sözleri kurarlarken onlarla beraberdir.
27:49	قَالُوا تَقَاسَمُوا بِاللَّهِ لَنُبَيِّتَنَّهُ وَأَهْلَهُ
Diyanet Meali:	Aralarında Allah adına and içerek şöyle dediler: “Mutlaka onu ve ailesini geceleyin öldüreceğiz…”

بَيَاتٌ : İsim.

7:4	وَكَمْ مِنْ قَرْيَةٍ أَهْلَكْنَاهَا فَجَاءَهَا بَأْسُنَا بَيَاتًا أَوْ هُمْ قَائِلُونَ
Diyanet Meali:	Nice memleketleri helâk ettik. Onlara azabımız gece uykusuna dalmışken, yahut gündüz istirahat hâlinde iken gelmişti. *
10:50	قُلْ أَرَأَيْتُمْ إِنْ أَتَاكُمْ عَذَابُهُ بَيَاتًا أَوْ نَهَارًا
Diyanet Meali:	De ki: “Söyleyin bakalım, O’nun azabı size geceleyin veya gündüzün (ansızın) gelecek olsa…”
7:97	أَفَأَمِنَ أَهْلُ الْقُرَىٰ أَنْ يَأْتِيَهُمْ بَأْسُنَا بَيَاتًا وَهُمْ نَائِمُونَ
Diyanet Meali:	Memleketlerin halkları geceleyin uyurken kendilerine azabımızın gelmesinden emin mi oldular? *

بَيْتٌ : İsim. Çoğulu: بُيُوتٌ

2:125	وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا
Diyanet Meali:	Hani, biz Kâbe’yi insanlara toplantı ve güven yeri kılmıştık.
2:125	أَنْ طَهِّرَا بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْعَاكِفِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ
Diyanet Meali:	(İbrahim ve İsmail’e şöyle emretmiştik:) “Tavaf edenler, kendini ibadete verenler, rükû ve secde edenler için evimi (Kâbe’yi) tertemiz tutun.”
2:127	وَإِذْ يَرْفَعُ إِبْرَاهِيمُ الْقَوَاعِدَ مِنَ الْبَيْتِ وَإِسْمَاعِيلُ
Diyanet Meali:	Hani İbrahim, İsmail ile birlikte evin (Kâbe’nin) temellerini yükseltiyordu…
2:158	فَمَنْ حَجَّ الْبَيْتَ أَوِ اعْتَمَرَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِ أَنْ يَطَّوَّفَ بِهِمَا
Diyanet Meali:	Onun için her kim hac ve umre niyetiyle Kâbe’yi ziyaret eder ve onları da tavaf ederse, bunda bir günah yoktur.
2:189	وَلَيْسَ الْبِرُّ بِأَنْ تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ ظُهُورِهَا
Diyanet Meali:	“İyilik, evlere arkalarından girmeniz değildir.”
2:189	وَلَٰكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَىٰ وَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا
Diyanet Meali:	“Ama iyi davranış, takva sahibi (Allah’a karşı gelmekten sakınan) insanın davranışıdır. Evlere kapılarından girin.”
3:49	وَأُنَبِّئُكُمْ بِمَا تَأْكُلُونَ وَمَا تَدَّخِرُونَ فِي بُيُوتِكُمْ
Diyanet Meali:	“Evlerinizde ne yiyip ne biriktirdiğinizi size haber veririm.”
3:96	إِنَّ أَوَّلَ بَيْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ لَلَّذِي بِبَكَّةَ مُبَارَكًا وَهُدًى لِلْعَالَمِينَ
Diyanet Meali:	Şüphesiz, insanlar için kurulan ilk ibadet evi, elbette Mekke’de, âlemlere rahmet ve hidayet kaynağı olarak kurulan Kâ’be’dir. *
3:97	وَلِلَّهِ عَلَى النَّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطَاعَ إِلَيْهِ سَبِيلًا
Diyanet Meali:	Yolculuğuna gücü yetenlerin haccetmesi, Allah’ın insanlar üzerinde bir hakkıdır.
3:154	قُلْ لَوْ كُنْتُمْ فِي بُيُوتِكُمْ لَبَرَزَ الَّذِينَ كُتِبَ عَلَيْهِمُ الْقَتْلُ إِلَىٰ مَضَاجِعِهِمْ
Diyanet Meali:	De ki: “Evlerinizde dahi olsaydınız, üzerlerine öldürülmesi yazılmış bulunanlar mutlaka yatacakları (öldürülecekleri) yerlere çıkıp gideceklerdi.”
4:15	فَإِنْ شَهِدُوا فَأَمْسِكُوهُنَّ فِي الْبُيُوتِ حَتَّىٰ يَتَوَفَّاهُنَّ الْمَوْتُ
Diyanet Meali:	(Kadınlarınızdan fuhuş yapanlara karşı içinizden dört şahit getirin). Eğer onlar şahitlik ederlerse, o kadınları ölüm alıp götürünceye (veya Allah onlar hakkında bir yol açıncaya) kadar kendilerini evlerde tutun (dışarı çıkarmayın).
4:100	وَمَنْ يَخْرُجْ مِنْ بَيْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَى اللَّهِ وَرَسُولِهِ ثُمَّ يُدْرِكْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ أَجْرُهُ عَلَى اللَّهِ
Diyanet Meali:	Kim Allah’a ve Peygamberine hicret etmek amacıyla evinden çıkar da sonra kendisine ölüm yetişirse, şüphesiz onun mükâfatı Allah’a düşer.
5:2	وَلَا آمِّينَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ يَبْتَغُونَ فَضْلًا مِنْ رَبِّهِمْ وَرِضْوَانًا
Diyanet Meali:	Ve de Rab’lerinden bol nimet ve hoşnutluk isteyerek Kâ’be’ye gelenlere (sakın saygısızlık etmeyin).
5:97	جَعَلَ اللَّهُ الْكَعْبَةَ الْبَيْتَ الْحَرَامَ قِيَامًا لِلنَّاسِ
Diyanet Meali:	Allah; Ka’be’yi, o saygıdeğer evi … insanlar(ın din ve dünyaları) için ayakta kalma (ve canlanma) sebebi kıldı.
7:74	تَتَّخِذُونَ مِنْ سُهُولِهَا قُصُورًا وَتَنْحِتُونَ الْجِبَالَ بُيُوتًا
Diyanet Meali:	“Yerin ovalarında köşkler kuruyor, dağları oyup evler yapıyorsunuz.”
8:5	كَمَا أَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَيْتِكَ بِالْحَقِّ
Diyanet Meali:	Nasıl ki, Rabbin seni hak uğruna (savaşmak üzere) evinden çıkarmıştı.
8:35	وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَيْتِ إِلَّا مُكَاءً وَتَصْدِيَةً
Diyanet Meali:	Onların, Kâ’be’nin yanında duaları ıslık çalıp el çırpmaktan ibarettir.
10:87	وَأَوْحَيْنَا إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَنْ تَبَوَّآ لِقَوْمِكُمَا بِمِصْرَ بُيُوتًا
Diyanet Meali:	Mûsâ’ya ve kardeşine, “Kavminiz için Mısır’da (sığınak olarak) evler hazırlayın…” diye vahyettik.
10:87	وَاجْعَلُوا بُيُوتَكُمْ قِبْلَةً وَأَقِيمُوا الصَّلَاةَ
Diyanet Meali:	“Ve evlerinizi namaz kılınacak yerler yapın. Namazı dosdoğru kılın.”
11:73	رَحْمَتُ اللَّهِ وَبَرَكَاتُهُ عَلَيْكُمْ أَهْلَ الْبَيْتِ إِنَّهُ حَمِيدٌ مَجِيدٌ
Diyanet Meali:	“Allah’ın rahmeti ve bereketi size olsun ey (peygamber ocağının) ev halkı! Şüphesiz O, övülmeye lâyıktır, şanı yücedir.”
12:23	وَرَاوَدَتْهُ الَّتِي هُوَ فِي بَيْتِهَا عَنْ نَفْسِهِ
Diyanet Meali:	Evinde bulunduğu kadın (gönlünü ona kaptırıp) ondan arzuladığı şeyi elde etmek istedi.
14:37	رَبَّنَا إِنِّي أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيْرِ ذِي زَرْعٍ عِنْدَ بَيْتِكَ الْمُحَرَّمِ
Diyanet Meali:	“Rabbimiz! Ben çocuklarımdan bazısını, senin kutsal evinin (Kâbe’nin) yanında ekin bitmez bir vadiye yerleştirdim.”
15:82	وَكَانُوا يَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا آمِنِينَ
Diyanet Meali:	Onlar güven içinde dağlardan evler yontuyorlardı. *
16:68	وَأَوْحَىٰ رَبُّكَ إِلَى النَّحْلِ أَنِ اتَّخِذِي مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا
Diyanet Meali:	Rabbin, bal arısına şöyle ilham etti: “Dağlardan … kendine evler edin.”
16:80	وَاللَّهُ جَعَلَ لَكُمْ مِنْ بُيُوتِكُمْ سَكَنًا
Diyanet Meali:	Allah, size evlerinizi huzur ve dinlenme yeri yaptı.
16:80	وَجَعَلَ لَكُمْ مِنْ جُلُودِ الْأَنْعَامِ بُيُوتًا تَسْتَخِفُّونَهَا يَوْمَ ظَعْنِكُمْ
Diyanet Meali:	Hayvanların derilerinden gerek göç gününüzde, (gerek ikamet gününüzde) kolayca taşıyacağınız evler … meydana getirdi.
17:93	أَوْ يَكُونَ لَكَ بَيْتٌ مِنْ زُخْرُفٍ أَوْ تَرْقَىٰ فِي السَّمَاءِ
Diyanet Meali:	“Yahut altından bir evin olmadıkça; ya da göğe çıkmadıkça (sana asla inanmayacağız).”
22:26	وَإِذْ بَوَّأْنَا لِإِبْرَاهِيمَ مَكَانَ الْبَيْتِ أَنْ لَا تُشْرِكْ بِي شَيْئًا
Diyanet Meali:	Hani biz İbrahim’e, Kâbe’nin yerini, “Bana hiçbir şeyi ortak koşma…” diye belirlemiştik.
22:26	وَطَهِّرْ بَيْتِيَ لِلطَّائِفِينَ وَالْقَائِمِينَ وَالرُّكَّعِ السُّجُودِ
Diyanet Meali:	“Evimi, tavaf edenler, namaz kılanlar, rükû ve secde edenler için temizle.”
22:29	ثُمَّ لْيَقْضُوا تَفَثَهُمْ وَلْيُوفُوا نُذُورَهُمْ وَلْيَطَّوَّفُوا بِالْبَيْتِ الْعَتِيقِ
Diyanet Meali:	Sonra kirlerini gidersinler, adaklarını yerine getirsinler ve Beyt-i Atik’i (Kâbe’yi) tavaf etsinler. *
22:33	لَكُمْ فِيهَا مَنَافِعُ إِلَىٰ أَجَلٍ مُسَمًّى ثُمَّ مَحِلُّهَا إِلَى الْبَيْتِ الْعَتِيقِ
Diyanet Meali:	Sizin için onlarda belli bir zamana kadar birtakım yararlar vardır. Sonra da kurbanlık olarak varacakları yer Beyt-i Atik (Kâbe)’dir. *
24:27	يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا
Diyanet Meali:	Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirip (izin alıp ev sahiplerine selâm ver)meden girmeyin.
24:27	يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ بُيُوتِكُمْ حَتَّىٰ تَسْتَأْنِسُوا
Diyanet Meali:	Ey iman edenler! Kendi evlerinizden başka evlere, geldiğinizi hissettirip (izin alıp ev sahiplerine selâm ver)meden girmeyin.
24:29	لَيْسَ عَلَيْكُمْ جُنَاحٌ أَنْ تَدْخُلُوا بُيُوتًا غَيْرَ مَسْكُونَةٍ فِيهَا مَتَاعٌ لَكُمْ
Diyanet Meali:	İçinde size ait bir eşya olan, oturanı bulunmayan evlere girmenizde herhangi bir günah yoktur.
24:36	فِي بُيُوتٍ أَذِنَ اللَّهُ أَنْ تُرْفَعَ وَيُذْكَرَ فِيهَا اسْمُهُ
Diyanet Meali:	Allah’ın, yüceltilmesine ve içlerinde adının anılmasına izin verdiği evlerde…
24:61	وَلَا عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ
Diyanet Meali:	Kendi evlerinizde veya babalarınızın evlerinde … yemek yemenizde de bir sakınca yoktur.
24:61	وَلَا عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ أَنْ تَأْكُلُوا مِنْ بُيُوتِكُمْ أَوْ بُيُوتِ آبَائِكُمْ
Diyanet Meali:	Kendi evlerinizde veya babalarınızın evlerinde … yemek yemenizde de bir sakınca yoktur.
24:61	أَوْ بُيُوتِ أُمَّهَاتِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya annelerinizin evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ إِخْوَانِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya erkek kardeşlerinizin evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ أَخَوَاتِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya kız kardeşlerinizin evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ أَعْمَامِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya amcalarınızın evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ عَمَّاتِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya halalarınızın evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ أَخْوَالِكُمْ
Diyanet Meali:	… veya dayılarınızın evlerinde…
24:61	أَوْ بُيُوتِ خَالَاتِكُمْ أَوْ مَا مَلَكْتُمْ مَفَاتِحَهُ
Diyanet Meali:	… veya teyzelerinizin evlerinde veya anahtarlarına sahip olduğunuz evlerde…
24:61	فَإِذَا دَخَلْتُمْ بُيُوتًا فَسَلِّمُوا عَلَىٰ أَنْفُسِكُمْ تَحِيَّةً مِنْ عِنْدِ اللَّهِ مُبَارَكَةً طَيِّبَةً
Diyanet Meali:	Evlere girdiğiniz zaman birbirinize, Allah katından mübarek ve hoş bir esenlik dileği olarak, selâm verin.
26:149	وَتَنْحِتُونَ مِنَ الْجِبَالِ بُيُوتًا فَارِهِينَ
Diyanet Meali:	“Bir de dağlardan ustalıkla evler yontuyorsunuz.” *
27:52	فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا
Diyanet Meali:	İşte zulümleri yüzünden harabeye dönmüş evleri! Şüphesiz bunda bilen bir kavim için bir ibret vardır. *
28:12	فَقَالَتْ هَلْ أَدُلُّكُمْ عَلَىٰ أَهْلِ بَيْتٍ يَكْفُلُونَهُ لَكُمْ
Diyanet Meali:	Kız kardeşi, “Size onun bakımını, sizin adınıza üstlenecek bir aile göstereyim mi?” dedi.
29:41	كَمَثَلِ الْعَنْكَبُوتِ اتَّخَذَتْ بَيْتًا
Diyanet Meali:	(Allah’tan başkalarını dost edinenlerin durumu), kendine bir ev edinen örümceğin durumu gibidir.
29:41	وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ
Diyanet Meali:	Evlerin en dayanıksızı ise şüphesiz örümcek evidir.
29:41	وَإِنَّ أَوْهَنَ الْبُيُوتِ لَبَيْتُ الْعَنْكَبُوتِ
Diyanet Meali:	Evlerin en dayanıksızı ise şüphesiz örümcek evidir.
33:13	يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوْرَةٌ وَمَا هِيَ بِعَوْرَةٍ
Diyanet Meali:	(Onlardan bir başka grup da), “Evlerimiz açık (korumasız)” diyerek (Peygamberden izin istiyorlardı). Oysa evleri açık (korumasız) değildi.
33:33	وَقَرْنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِيَّةِ الْأُولَىٰ
Diyanet Meali:	Evlerinizde oturun. Önceki cahiliye dönemi kadınlarının açılıp saçıldığı gibi siz de açılıp saçılmayın.
33:33	إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ
Diyanet Meali:	Ey Peygamberin ev halkı! Allah, sizden ancak günah kirini gidermek (ve sizi tertemiz yapmak) istiyor.
33:34	وَاذْكُرْنَ مَا يُتْلَىٰ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنْ آيَاتِ اللَّهِ وَالْحِكْمَةِ
Diyanet Meali:	Siz evlerinizde okunan Allah’ın âyetlerini ve hikmeti hatırlayın.
33:53	يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَنْ يُؤْذَنَ لَكُمْ
Diyanet Meali:	Ey iman edenler! (Yemek için) çağrılmaksızın (ve yemeğin pişmesini beklemeksizin) Peygamber’in evlerine girmeyin…
43:33	لَجَعَلْنَا لِمَنْ يَكْفُرُ بِالرَّحْمَٰنِ لِبُيُوتِهِمْ سُقُفًا مِنْ فِضَّةٍ
Diyanet Meali:	(Eğer bütün insanlar, kâfirlere verdiğimiz nimetlere bakıp küfürde birleşen bir tek ümmet olacak olmasalardı), Rahmân’ı inkâr edenlerin evlerine gümüşten tavanlar (ve üzerine çıkacakları merdivenler) yapardık.
43:34	وَلِبُيُوتِهِمْ أَبْوَابًا وَسُرُرًا عَلَيْهَا يَتَّكِئُونَ
Diyanet Meali:	Evlerine (gümüşten) kapılar ve üzerine yaslanacakları koltuklar yapardık. *
51:36	فَمَا وَجَدْنَا فِيهَا غَيْرَ بَيْتٍ مِنَ الْمُسْلِمِينَ
Diyanet Meali:	Zaten orada bir ev halkından başka müslüman bulamadık. *
52:4	وَالْبَيْتِ الْمَعْمُورِ
Diyanet Meali:	“Beyt-i Ma’mur”a…*
59:2	يُخْرِبُونَ بُيُوتَهُمْ بِأَيْدِيهِمْ وَأَيْدِي الْمُؤْمِنِينَ
Diyanet Meali:	Öyle ki, evlerini hem kendi elleriyle, hem de mü’minlerin elleriyle yıkıyorlardı.
65:1	لَا تُخْرِجُوهُنَّ مِنْ بُيُوتِهِنَّ
Diyanet Meali:	(Apaçık bir hayâsızlık yapmaları dışında) onları (bekleme süresince) evlerinden çıkarmayın…
66:11	رَبِّ ابْنِ لِي عِنْدَكَ بَيْتًا فِي الْجَنَّةِ وَنَجِّنِي مِنْ فِرْعَوْنَ وَعَمَلِهِ
Diyanet Meali:	“Rabbim! Bana katında, cennette bir ev yap. Beni Firavun’dan ve onun yaptığı işlerden koru!”
71:28	رَبِّ اغْفِرْ لِي وَلِوَالِدَيَّ وَلِمَنْ دَخَلَ بَيْتِيَ مُؤْمِنًا
Diyanet Meali:	“Rabbim! Beni, ana babamı, iman etmiş olarak evime girenleri … bağışla.”
106:3	فَلْيَعْبُدُوا رَبَّ هَٰذَا الْبَيْتِ
Diyanet Meali:	Bu evin (Kâbe’nin) Rabbine kulluk etsin. *