KÖK HARFLER: ع ل ق
ANLAM:
عَلِقَ : Bir şeye asılmak. Bir şey ona asılı olmak. Bir şeye sıkıca yapışmak, bağlanmak ya da tutunmak. Bir şey birisini ilgilendirmek. Bir şeyi sevmek.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
عَلَقٌ | isim | 1 | Kan pıhtısı | 96/2 |
عَلَقَةٌ | isim | 5 | Kan pıhtısından bir parça | 23/14 |
مُعَلَّقَةٌ | isim | 1 | Ne evli ne bekar, askıya alınmış (bir köşeye itilmiş) | 4/129 |
| Toplam | 7 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Kök Harflerinin Yer Değişimi
Benzer Manada Kelimeler
- عَلِقَ (a)
- عَلِقَ (b)
- تَمَسَّكَ > bak: م س ك
- تَشَبَّثَ
- نَشِبَ
- عَلَّقَ
- تَعَلَّقَ
Zıt Manada Kelimeler
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Alak | عَلَق | Kan pıhtısı. Uyuşuk kan. |
|
Alaka | عَلَقَة | 1: Kan pıhtısı. Uyuşuk kan. 2: Sülük. |
|
Alâka | عَلَاقَة | Dostluk, irtibat. | Alâkadâr |
Ta’lîk | تَعْلِيق | Askıda kılmak. |
|
Muallak | مُعَلَّق | Askıda. Hakkında karar verilmemiş, hallolunmamış. |
|
Muallaka | مُعَلَّقَة | Askıda. Hakkında karar verilmemiş, hallolunmamış. Sürüncemede kalmış. |
|
İ’lâk | إِعْلَاق | Sülük yapıştırmak. |
|
Taalluk | تَعَلُّق | İlgi. |
|
Taallukât | تَعَلُّقَات | Bir kimsenin yakınları, akrabaları. Alakalılar. |
|
Müteallik | مُتَعَلِّق | Alakalı. Bir yere bağlı, bir şeye mensub. |
|
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
عَلَقٌ : İsim.
96:2 | خَلَقَ الْإِنْسَانَ مِنْ عَلَقٍ |
Diyanet Meali: | O, insanı “alak”dan yarattı. * |
عَلَقَةٌ : İsim.
22:5 | فَإِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ |
Diyanet Meali: | Hiç şüphesiz biz sizi topraktan, sonra az bir sudan (meniden), sonra bir “alaka”dan … yarattık.. |
23:14 | ثُمَّ خَلَقْنَا النُّطْفَةَ عَلَقَةً |
Diyanet Meali: | Sonra bu az suyu “alaka” hâline getirdik. |
23:14 | فَخَلَقْنَا الْعَلَقَةَ مُضْغَةً فَخَلَقْنَا الْمُضْغَةَ عِظَامًا |
Diyanet Meali: | Alakayı da “mudga” yaptık. Bu “mudga”yı da kemiklere dönüştürdük. |
40:67 | هُوَ الَّذِي خَلَقَكُمْ مِنْ تُرَابٍ ثُمَّ مِنْ نُطْفَةٍ ثُمَّ مِنْ عَلَقَةٍ |
Diyanet Meali: | O, sizi (önce) topraktan, sonra az bir sudan (meniden), sonra “alaka”dan yaratandır. |
75:38 | ثُمَّ كَانَ عَلَقَةً فَخَلَقَ فَسَوَّىٰ |
Diyanet Meali: | Sonra bu, bir “alaka” oldu. Derken Allah onu yaratıp güzelce şekillendirdi. * |
مُعَلَّقَةٌ : İsim. İsm-i Mef’ûl. Tef’îl Bâbı (II. Bâb).
4:129 | فَلَا تَمِيلُوا كُلَّ الْمَيْلِ فَتَذَرُوهَا كَالْمُعَلَّقَةِ |
Diyanet Meali: | Öyle ise (birine) büsbütün gönül verip ötekini (kocası hem var, hem yok) askıda kalmış kadın gibi bırakmayın. |