KÖK HARFLER: ع ف ف
ANLAM:
عَفَّ: Çekinmek, (عَنْ); haram olan veya münasip olmayandan ya da kutsal veya karşı gelinmez şeylerden, adi veya dünyevi olan şeylerden, aşırı arzu nesnelerinden çekinmek.
عَفَّ mütevazı, iffetli, erdemli, vb. idi, manasına da gelmektedir. Genellikle, Kuran’da bu fiil, nesne veya nesneler ifade edilmeden kullanılmaktadır.
AÇIKLAMA:
xx
DİĞER BAZI TÜREVLER:
xx
KUR’ÂN’DA GEÇEN TÜREVLERİ:
Aşağıdaki tabloda Kur’ân’da geçen ve bu kökten gelen kelime türevleri, bunların gramatik adlandırılışları, Kur’ân’da kaç kere geçmiş olduğu belirtilmiş ve örnek bir ayet için, sûre/âyet numarası verilmiştir.
| Tür | Adet | Anlam | Örnek |
اِسْتَعَفَّ | fiil-X | 3 | İffetli olmayı istedi, çekingen durdu, sakındı, çekindi | 24/60 |
تَعَفُّفٌ | isim | 1 | İffetli olmak, (kötülüklere karşı) çekingen olmak, (haramlardan, kötü şeylerden) sakınmak | 2/273 |
| Toplam | 4 |
|
|
BENZERLİKLER VE FARKLILIKLAR:
Yok.
TÜRKÇEYE GEÇEN KELİMELER:
Aşağıdaki tabloda bu kökten Türkçeye geçmiş olan kelimeler, bunların Arapça yazılışları, Türkçe anlamları verilmiştir. Bu kelimelerin bazılarına günümüz Türkçesinde pek rastlanmaz. Daha çok Osmanlıca metinlerde görülmektedir.
Afîf | عَفِيف | Temiz. Güzel. Nezih. İffetli ve namuslu olan. Haramdan sakınan. |
Afîfe | عَفِيفَة | İffetli (kadın). |
İffet | عِفَّة | Namus. Temizlik. |
Taaffüf | تَعَفُّف | İffetli olma. İffetli görünme. |
Müteaffif | مُتَعَفِّف | İffetli, şerefli, namuslu. |
Müteaffifîn | مُتَعَفِّفِينَ | İffetli, şerefli ve namuslu kimseler. |
İsti’fâf | اِسْتِعْفَاف | Günahtan çekinme. |
ÂYETLER:
DİKKAT! İncelediğimiz kökten gelen kelimeleri, Kur’an-ı Kerim’deki yerlerinde, yakın çevresindeki kelimelerle ilişkilerini gösterecek şekilde listeliyoruz. Uzun ayetlerin sadece bir bölümünü ele aldık. Bazı ayetlerin sadece bir kısmını gördüğümüz için, ayetler hakkında yanlış bir hüküm verilmemesi gerekir. Tamamını ele aldığımız ayetlerin meallerinin sonuna bir yıldız (*) işareti konmuştur.
اِسْتَعَفَّ : Fiil-X.
4:6 | وَمَنْ كَانَ غَنِيًّا فَلْيَسْتَعْفِفْ |
Diyanet Meali: | (Velilerden) kim zengin ise (yetim malından yemeğe) tenezzül etmesin. |
24:33 | وَلْيَسْتَعْفِفِ الَّذِينَ لَا يَجِدُونَ نِكَاحًا حَتَّىٰ يُغْنِيَهُمُ اللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ |
Diyanet Meali: | Evlenmeye güçleri yetmeyenler de, Allah kendilerini lütfuyla zengin edinceye kadar iffetlerini korusunlar. |
24:60 | وَأَنْ يَسْتَعْفِفْنَ خَيْرٌ لَهُنَّ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ |
Diyanet Meali: | (Artık evlenme ümidi beslemeyen, hayızdan ve doğumdan kesilmiş yaşlı kadınların zinetlerini göstermeksizin dış elbiselerini çıkarmalarında kendileri için bir günah yoktur). Ama yine sakınmaları onlar için daha hayırlıdır. Allah, hakkıyla işitendir, hakkıyla bilendir. |
تَعَفُّفٌ : İsim. Masdar. Tefa’ul Bâbı (V. Bâb).
2:273 | يَحْسَبُهُمُ الْجَاهِلُ أَغْنِيَاءَ مِنَ التَّعَفُّفِ تَعْرِفُهُمْ بِسِيمَاهُمْ |
Diyanet Meali: | İffetlerinden dolayı (dilenmedikleri için), bilmeyen onları zengin sanır. Sen onları yüzlerinden tanırsın. |