 Her şeyin sayısını, teferruatıyla bilen. Cenab-ı Hak buyuruyor: "(Allah) onların nezdinde olup bitenleri çepeçevre kuşatmış ve her şeyi bir bir saymıştır." (Cin, 28) Muhsi, Hakk'ın her şeyi tek tek ve bütün ayrıntılarıyla bilmesi demektir.Kul, Cenab-ı Allah'ın muhafazasını emrettiği hususların kendisindeki mevcudiyetini korumak için bu isme ihtiyacını hisseder. Muhsi,
insanların
ilimlerinin kuşattığı ve kuşatamadığı bütün olayların sayısını ve
miktarını
bilendir. O, canlıların alıp verdiği her nefesi, rızkı, insanların
itaat ve
günahlarını, yakınlığını, yağmur ve kum tanelerinin sayısını, bütün
bitkileri,
hayvan türlerini, ölüleri ve canlıları bilendir. Kısaca Allah, bütün
varlıkların sayısını kalanları ve yok olanları bilendir. Bu sıfat
Allah'ın
insanlar gibi çoklukları nedeniyle varlıklarıların sayılarını idrak
etmekten
aciz olmadığını ispatlamaktadır. O, bütün varlıkları ve sayılarını
bilendir.
Bu isimle ahlaklanmış kul, hak
ve ödevler,n, gözetmekle, halini
değerlendirdiği ölçütü elinden düşürmeyen kuldur; böylece nefeslerini
ve vakitlerini kontrol eder.
|