Kader:Allah'ın evrende olacak olan her şeyi belli bir ölçü, düzen ve uyum içerisinde önceden yazmasına (planlama ve programlama) kader denir.

Kaza:Zamanı geldiğinde Allah tarafından önceden planlanan bu olayların gerçekleşmesine kaza denir.

Örneğin; yağmurun nasıl yağacağı ile ilgili yasaların Allah tarafından konması kader’ e , zamanı ve şartları oluşunca yağmurun yağması da kaza’ya örnektir.

Çevrenizde gördüğünüz her varlığa dikkatlice baktınız mı hiç?     

Kainatta yer alan her şey nasıl da yerli yerinde...!

Çünkü, Allah (c.c.) kainatta bulunan her şeyi belli bir plan, uyum ve ölçüye göre yaratmıştır.

Bu yaratılış, evrendeki varlıkların uyumlu bir düzende hareket etmelerini sağlar.

Bu yaratılışta hiçbir düzensizlik ve dengesizlik görülmez. Dengeyi bozan insanlardır.

Allah, insana evrendeki bu düzene bakmasını ve üzerinde düşünüp ibret almasını ister.

"Onlar ayaktayken, otururken ve yanları üzerine yatarken Allah’ı anarlar. Göklerin ve yerin yaratılışı üzerinde düşünürler. “Rabbimiz! Bunu boş yere yaratmadın, seni eksikliklerden uzak tutarız. Bizi ateş azabından koru” derler. " ( Ali İmran suresi, 191. ayet)

     1- Canlıların oksijene ihtiyaç duyması, bitkilerin de oksijen üretmesi

     2- Denizdeki tuz oranının, denizdeki canlılar için uygun ve dengeli bir seviyede olması.

     1- "Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık." (Kamer suresi, 49. ayet)

     2- "Her şeyi yaratmış, ona bir ölçü, biçim ve düzen vermiştir." (Furkan suresi, 2. ayet)

     3- "Geceyi ve gündüzü, güneşi ve ayı yaratan odur. Her biri bir yörüngede hareket etmektedir." (Enbiya suresi, 33. ayet)

4- "Gökleri yedi kat yaratan odur. Rahman'ın yaratmasında bir düzensizlik göremezsin. Gözünü çevir de bir bak, bir bozukluk görüyor musun?" (Mülk suresi, 3. ayet)

Fiziksel yasalar: Fiziksel yasalar deneye, gözleme ve araştırmaya dayalı olduğu için evrensel ve değişmez bir niteliğe sahiptir. Örnek; yer çekimi kuvveti.

"Güneş de kendi yörüngesinde akıp gitmektedir. Bu, mutlak güç sahibi, hakkıyla bilen Allah’ın takdiri (düzenlemesi)dir. "(Yasin suresi, 38. ayet)

Biyolojik yasalar: Canlıların yapısı, beslenmesi, korunması, gelişmesi ve üremesiyle ilgili yasalardır. Örneğin; develerin çöl iklimine uygun yaratılması.

"Deveye bakmıyorlar mı, nasıl yaratılmıştır! " (Gaşiye suresi, 17. ayet)

Toplumsal yasalar: Toplumsal olaylar arasında var olan sebep-sonuç ilişkisini gösteren yasalardır. Toplumun sağlıklı bir şekilde varlığını sürdürebilmesi için uyması gereken yasalara toplumsal yasalar denir. Allah (c.c.) evrendeki düzen için fiziksel ve biyolojik yasalar koyduğu gibi toplumların düzeni için de toplumsal yasalar koymuştur. Sevgi, kardeşlik, doğruluk, adalet, kul hakkı gibi ilkeler toplumsal yasaların temelini oluşturur. Örneğin; Sanayileşmenin artması ve tarımsal üretimin azalmasıyla köyden kente göçün hızlanması.

 Toplumsal yasalar Kur'an'da "sünnetullah" kavramı ile dile getirilir.

" Her milletin belli bir eceli vardır. Onların eceli geldi mi, ne bir an geri kalabilirler, ne de öne geçebilirler. " (A’raf suresi, 34. ayet)

     Allah insanlara (uyarıcı ve örnek olması için) peygamberler göndererek iyiyi-kötüyü, doğruyu-yanlışı bildirmiş, ancak seçme-tercih etme konusunda insanı özgür bırakmıştır. İnsan bu yaptığı seçimlerden Allah katında sorumludur. "Ona iki yolu (iyiyi ve kötüyü) gösterdik." (Beled suresi, 10. ayet).

Ders çalışmak, hayırlı işler yapmak, güler yüzlü olmak, ibadet etmek ya da kötü işler yapmak, anne babaya saygısızlık yapma vb.

İnsanın tercih hakkı bulunmayan ve dolayısıyla sorumlu olmadığı durumlar: Anne-babasının kim olacağı,  ne zaman doğup, ne zaman öleceği, cinsiyetinin ne olacağı vb.

Cüz'î irade: Allah tarafından insana verilen sınırlı seçme özgürlüğüne cüz'i irade denir. İnsan akıl sahibi olduğu için düşünce, söz ve davranışlarında özgürdür. İyi ile kötüyü, doğru ile yanlışı kendisi tercih edebilir.

Küllî irade: Allahü Teala'nın sınırsız dileme gücüdür. O bir şeyin olmasını dilediği zaman ona "ol" der, o da oluverir.

  Gerek dinî literatürde gerekse halk arasındaki deyim ve sözlerde karşımıza çı- kan ve kaderle ilişkilendirilen bazı kavramlar vardır. Kader dinî literatürde daha çok ecel, ömür, hayır, şer, afet, sağlık, hastalık, rızık, başarı, başarısızlık, tevekkül gibi kelime ve kavramlarla ele alınmıştır. Halk arasında ise "Kaderim böyleymiş!", "kader mahkûmu", "kötü talih", "Kısmette ne varsa o olur.", "alın yazısı" şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Doğru bir kader anlayışı ve inancı için bu ifadelerin kaderle ilişkilerini sağlıklı bir şekilde kurmak gerekir. İnsan kendisine verilen akıl ve iradesiyle başarıya gidecek yolları öğrenir ve tercih eder. Tercihleri sonucunda ya başarılı ya da başarısız olur. Bir tercih söz konusu olduğu için başarı veya başarısızlığın sorumluluğu insanın kendisine aittir. Örneğin, bir sporcunun başarılı olması için beslenmesine, antrenmanlarına, uyku düzenine dikkat etmesi gerekir. Bu sayede sağlıklı bir hayat sürdürerek spor yapmanın asıl amacına da ulaşması mümkün olabilir.
Başarı yolunda insanın önüne çok sayıda engel çıkabilir. Bir engelle karşılaşıldığında hemen vazgeçmek ve sorumluluktan kaçmak doğru değildir. Bu konuda Hz. Muhammed (s.a.v.) tutum ve davranışlarıyla bizlere örnek olmuştur. Mekke'de başına gelen bütün olumsuzluklara rağmen azim ve kararlılıkla insanları hak yola davet etmeye devam etmiştir. Mekke'nin yöneticileri ve ileri gelenleri ilk planda başarılı gibi görünse de sonunda Allah'ın (c.c.) inayeti ve nusretiyle Hz. Muhammed (s.a.v) başarıya ulaşmıştır.
İnanan insan başarı yolunda sorumluluklarını yerine getirdikten sonra başarının Allah'ın (c.c.) bir lütfu olduğunu da bilir. Bu konuya Kur'an-ı Kerim'de şöyle değinilmiştir: "… Ben sadece gücümün yettiği kadar ıslah etmek istiyorum. Fakat başarmam ancak Allah'ın yardımı iledir. Yalnız ona dayandım ve yalnız ona döneceğim."(Hûd suresi, 88. ayet.) Sağlık, Allah'ın (c.c.) insana bahşettiği nimetlerin başında gelir. Sağlığın değerini hasta olduğumuzda daha iyi anlarız. Küçük bir rahatsızlık bile insanın ağız tadını kaçırır; onu hâlsiz ve yorgun düşürür. Tedavisi zor olan hastalıklarla mücadele edenler ve sürekli yatağa bağımlı yaşayanlar da sağlığın ne kadar büyük bir nimet olduğunu bizlere gösterir.
Hastalık, insanın sağlığının bozulmasıdır. Yediğimiz, içtiğimiz şeylerin sağlıklı olması; çevrenin hijyen şartlarına uygun olması; yaşadığımız ortamın ısı, ışık, hava gibi etkenlerinin yeterli olması; uyku ve dinlenme gibi hususlara dikkat edilmesi hastalıklardan korunmamız ve sağlıklı kalmamız için büyük bir önem arz eder. Bunların yanı sıra dinimizde helal ve temiz olanı tercih etmek, haramdan uzak durmak da beden ve ruh sağlığımız açısından önemlidir. Eski Mısır'da krallara Firavun adı verilirdi. Hz. Musa'nın (a.s.) doğduğu zamandaki Firavun halka zulmediyordu. Hz. İbrahim'in (a.s.) soyundan gelen İsrailoğullarına da türlü işkenceler yapıyordu. Gördüğü bir rüya sebebiyle bütün erkek çocukların öldürülmesini emretti. Firavun'un askerleri bu emri uygulamaya başladı. Hz. Musa (a.s.) tam bu sırada dünyaya gelmişti. Yeni doğan Musa'yı Yüce Allah bir lütuf olarak elbette kurtaracak ve onun emniyetini sağlayacaktı. Yüce Allah Hz. Musa'nın (a.s.) annesine "…Onu emzir, başına bir şey gelmesinden endişe ettiğinde onu nehre bırak. Korkup kaygılanma. Biz onu sana geri döndüreceğiz ve onu peygamberlerden biri yapacağız…"(Kasas suresi, 7. ayet.) diye vahyetti. Bu vahye uyan anne, yavrusunu Firavun'un askerlerinden korumak için nehre bıraktı.
Yüce Allah Hz. Musa'yı (a.s.) korudu ve annesini ona sütanne olarak kavuşturdu. Hz. Musa (a.s.), Firavun'un sarayında fakat kendi annesinin kucağında emniyet içinde büyüdü. Firavun ailesinin sevgisini kazandı. Olgunluk çağına geldi. Musa (a.s.) olgunluk çağına gelince Medyen şehrine gitti. Orada bir su kuyusunun etrafında hayvanlarına su içirenlere rastladı. Bu durum Kur'an'ı Kerim'de şöyle anlatılır: "Medyen suyuna vardığında orada hayvanlarını sulayan bir grup insanla karşılaştı. Onların biraz ötesinde de (hayvanlarının suya gelmesini) engelleyen iki kadın gördü. Onlara, 'meseleniz nedir?' diye sordu. 'Çobanlar sulayıp çekilmeden biz (hayvanlarımızı) sulayamayız; babamız da çok yaşlıdır.' dediler. Musa (a.s.) onlara yardım etti ve hayvanlarına su içirdi. Sonra gölgeye çekildi: 'Rabbim! Doğrusu bana indireceğin hayra muhtacım.' dedi"(Kasas suresi, 23-24. ayetler.)
Bu iki kızın babası Hz. Musa'yı (a.s.) evine davet etti. Aralarında bir anlaşma yaptılar. Hz. Musa (a.s.) bu anlaşma gereği bu adamın yanında on yıl çobanlık yaptı ve kızlarından biriyle evlendi. On yılı tamamlayınca Mısır'a geri dönmeye karar verdi.
Musa (a.s.)şiyle birlikte yolda giderken Allah (c.c.) tarafından kendisine peygamberlik görevi verilmiştir. Firavun'u ve Mısır halkını Allah'ın (c.c.) varlığına ve birliğine inanmaya çağıracak bir elçi olarak seçilmiştir.
Yüce Allah, Hz. Musa'nın (a.s.) kardeşi Harun ile birlikte Firavuna gitmesini ve onu hakka davet etmesini isteyerek şöyle buyurmuştur: "İkiniz beraber Firavun'a gidin, çünkü o sınırı çok aştı. Yine de ona söyleyeceklerinizi yumuşak bir üslûpla söyleyin, ola ki aklını başına toplar veya içine bir korku düşer."(Tâhâ suresi, 43-44. ayetler.)
Hz. Musa'nın (a.s.) davetini kabul etmeyen Firavun onu zindana atmakla tehdit etti. Yüce Allah Hz. Musa'yı (a.s.) birtakım mucizelerle destekledi. Asâsı kocaman bir yılan oldu. Elini koynuna sokup çıkarınca gözleri kamaştıran bir nur gibi parlayıverdi. Bu mucizeler karşısında şaşkına dönen Firavun iman etmemekte direndi. Bunun üzerine en ünlü sihirbazlarını toplayarak Hz. Musa'yı (a.s.) mağlup edebileceğini düşündü. Sihirbazlar Hz. Musa'ya (a.s.) karşı halkın önünde yarışa giriştiler.
"(Sihirbazlar), 'Ey Mûsâ! Ya önce sen at ya da önce atanlar biz olalım.' dediler. (Mûsâ), 'Siz atın.' dedi. Bunun üzerine onlar (ellerindekini) atınca insanların gözlerini büyülediler ve onlara korku saldılar. Büyük bir sihir yaptılar. Biz de Mûsâ'ya 'Asânı at!' diye vahyettik. Bir de baktılar ki bu, onların uydurduklarını yakalayıp yutuyor! Böylece gerçek ortaya çıktı ve onların yaptıklarının asılsız olduğu anlaşıldı. İşte Firavun ve kavmi orada yenildiler ve küçük düşüp yarıştan çekildiler. Sihirbazlar derhal secdeye kapandılar. 'Âlemlerin Rabbine, Mûsâ ve Hârûn'un Rabbine iman ettik.' dediler."(A'râf suresi, 115-122. ayetler.)
Sihirbazların iman etmesi Firavun'u iyice kızdırdı ve onları ağır işkenceler altında öldürmekle tehdit etti. Hz. Musa (a.s.) ve Hz. Harun (a.s.), Firavun'un iman etmesi için çok çaba sarfettiler. Ancak Firavun bir türlü yola gelmedi ve küfürde ısrar ederek insanlara karşı zulmünü artırdı. Bunun üzerine Hz. Musa (a.s.) kavmini toplayarak Filistin'e doğru yola çıktı. Firavun bu durumu fark edince ordusuyla beraber Hz. Musa (a.s.) ve İsrailoğullarını takip etmeye başladı. İsrailoğulları Firavun ve ordusunu görünce korkmaya başladılar. Çünkü önlerinde deniz arkalarında ise gaddar bir kral ile ordusu vardı. İsrailoğulları "Yakalandık ey Musa!" diye sızlanmaya başladılar.
"Musa: Asla! dedi, Rabbim şüphesiz benimledir, bana yol gösterecektir." dedi. Bunun üzerine Musa'ya, "Asân ile denize vur!" diye vahyettik. Deniz derhal yarıldı, her parça koca bir dağ gibi oldu. Ötekilerini de oraya getirdik. Mûsâ'yı ve beraberindekilerin hepsini kurtardık..."(Şuarâ suresi, 62-65. ayetler.)
Firavun ise ordusuyla birlikte onların peşine düştü ve hepsi denizde boğulup gitti.
Hz. Musa (a.s.) çocukluğundan itibaren Allah'ın (c.c.) koruması ve gözetmesi altındaydı. Kardeşi Harun da o peygamber olduktan sonra onun en büyük destekçisi oldu. Hz. Musa (a.s.) ve kardeşi Hz. Harun (a.s.), dünya yaratıldığı günden beri devam etmekte olan hak ve batıl mücadelesinin iki büyük peygamberidir. Firavun gibi bir güç karşısında Allah'ın (c.c.) yardımıyla sergiledikleri vakur, asil ve sabırlı duruş kötülüklerle mücadele konusunda hepimiz için güzel bir örnektir . Ayet el-Kürsi, Bakara suresinin 255. ayetidir. İçinde "kürsi" sözcüğü geçtiği için bu isimle anılır. Ayet, Yüce Allah'ın eşsiz sıfatlarını ve gücünü anlatır. Yüce Allah Ayet el-Kürside İslam inancına ait hususları bizlere özet bir şekilde bildirmiştir. Bu ayette Allah'ın (c.c.) birliği vurgulanarak İslam'ın en temel ilkesi olan tevhit üzerine durulmuştur. Kainattaki bütün olayların O'nun ilmi, iradesi ve kudretiyle gerçekleştiğine değinilmiştir. Yüce Allah'ın bütün kâinatın sahibi olduğu, her şeyin Allah'a (c.c.) ait olduğu, bütün işlerin ancak O'nun izniyle gerçekleşeceği ayette geçen diğer hususlardır.