Bir padişahın üç oğlu vardı. Her biri görgülü, anlayışlı ve

zekiydi. Cömertlikte, cesarette, şeref ve haysiyetlerine

düşkünlükte hiç birbirlerinden aşağı kalır yanı yoktu.

Şehzadeler, üç mum gibi padişahın gözünün ışığı idiler. Bir

gün babalarının huzuruna çıktılar. Ülkenin idarî ve ekonomik

durumunu yakından görmek için izin istediler. Babaları izin

verdi. Helâllik alıp vedalaşacakları zaman padişah onlara,

''Gönlünüz nereye gitmek istiyorsa, oraya gidin. Hangi şehri

veya kaleyi denetlemek istiyorsanız orayı denetleyin. Yalnız

Hoşrüba (akıl kapan) kalesine gitmeyin. Çünkü o kale, keder ve

belâ kalesidir. Tehlikelerle doludur. Her tarafı güzel

resimlerle süslü bu kale, sizi aldatmasın. Sakın ola, o kaleye

girip de resimlerine bakmayın. Arzularınızın yolunuzu

kesmesine izin vermeyin. Sözümü dinlemezseniz, ebedî olarak

kurtulamayacağınız bir belaya düşersiniz'' dedi. Şehzadeler,

''Emrettiğin gibi hareket ederiz babacığım. Buyruğundan dışarı

çıkmak bize uygun düşmez'' diyerek yola koyuldular.

Şehzadeler, babalarının nasihatini yerine getirmek konusunda

kendilerine çok güveniyorlardı. Ondan dolayı inşâllah demeyi

unuttular. Allah'ın yardımını dilemediler.

Uzun bir zaman ülkeyi dolaşan şehzadelerin gönlüne, yasaklanan

kaleye gitmek arzusu düştü. Çünkü insanın yaratılışında,

yasaklanan şeye karşı bir meyil vardır. Hz. Âdem ile Havva da

yasaklanan meyveyi yediklerinden dolayı yeryüzüne gönderilmedi

mi?

Şehzadeler ülkenin ücra bir köşesinde unutulmuş bu kaleye,

belki de hiç uğramayacaklardı. Babalarının oraya gitmeyi

yasaklaması, gönüllerini o tarafa çekti.

O kalenin, denize ve karaya açılan beşer kapısı vardı.

Binlerce güzel resim arasında hayran hayran dolaşan

şehzadeler, çok güzel bir kızın resmini gördüler. Gördükleri

bu resim onların gönüllerine aşk ateşini saldı. Güzel kızın

sevdası gönüllerine mızrak gibi saplandı. Seyrettikçe

iştiyakları arttı.

Babalarının nasihatini dinlemediklerinden dolayı bin pişman

oldular. Onları aşk belâsından korumak için kaleye gitmeyi

yasakladığını anladılar, fakat iş işten geçmişti.

Bu dünya güzeli kız resminin kime ait olduğunu araştırmaya

koyuldular. Uzunca bir uğraştan sonra gönül gözü açık bir

şeyh, resmin sırrını onlara açıkladı. Şeyh,

''Ülker yıldızının bile kıskandığı bu kız, Çin padişahının

kızıdır. Çok özel bir şekilde korunmaktadır. Bulunduğu yerin

üzerinde kuşların bile uçmasına izin verilmez'' dedi.

Âşık ve dertli üç şehzade, baş başa verip ne yapmaları

gerektiğini konuştular. Hepsinin düşüncesi, sevdası, derdi

aynıydı.

Aşk belâsına karşı şikâyet etmemeyi, az ağlamayı, çokça

sabretmeyi kararlaştırıp Çin ülkesine doğru yola koyuldular.

Annelerini ve babalarını bırakıp, ileride padişah olup tahta

oturacakları ülkeyi terkettiler. Aşkları uğruna her şeyi

geride bırakarak, gizli sevgiliye yöneldiler.

Sabrı klavuz yaparak, bir müddet Çin ülkesinde dolaşan

şehzadelerin en büyüğü,

''Kardeşlerim, sevgiliden ayrı kalmak derdi, beni öldürecek.

Artık sabrım kalmadı, gücüm tükendi. Canım boğazıma geldi.

Sevgiliye kavuşmak arzusuyla yanıp tutuşmaktayım'' dedi.

Kardeşleri abilerine masal söyler gibi nasihat ettiler:

''Ağabey, kendine gel. Bizim yaramıza da tuz basma.

Tehlikeleri hesap etmeden hareket etme. Kanatları çıkmayan kuş

gibi, yuvadan uçmaya kalkışma. Silâhsız muharebeye girmekten

vazgeç. Hiç olmazsa tecrübe sahibi bir şeyhle görüş. Onun

tedbirini kendine rehber yap. İnsanda akıl yoksa, bir

başkasının aklını rehber edinmesi gerekir. İnsan için akıl,

kol ve kanat gibidir.''

Kardeşleri, ağabeylerini kararından döndürmek için daha birçok

söz söylediler. Tekrar tekrar öğüt verdiler. Fakat o verilen

öğütlere kulak asmadı. Büyük şehzade,

''Bu sözleriniz benim size karşı nefretimi artırıyor. Siz

göğsümün mangal gibi ateşle dolu olduğunu bilmez misiniz?

Sabrın yerine aşk geldi. Gönlümü yaktı, tutuşturdu. Ya başımı

alırlar ya da gönül verdiğim sevgilimin yüzünü görürüm'' dedi.

İki kardeş,

''Ağabey! Biz, bize göre doğru olanı yapıyoruz. Seni ikaz

etmezsek, görevimizi yapmamış oluruz. Seni uyarmak için

söylediklerimize niçin kırılırsın? Ne yapacağımızı

bilemiyoruz'' dediler.

Onlar böyle konuşurken, büyük şehzade yerinden fırladı ve,

''Allaha ısmarladık'' diyerek yanlarından ayrıldı. Aşk

derdiyle kendinden geçmiş, mest bir halde Çin padişahının

sarayına vardı. Vakit geçirmeden padişahın huzuruna çıktı,

yeri öptü.

Üç şehzadenin durumunu, başından sonuna kadar Çin padişahı

biliyordu. Yine de görevli memurlar, vazifeleri gereği

padişaha büyük şehzade hakkında bilgi verdi:

''Padişahım! Huzurunuzdaki bu şehzade, sizi büyük padişah

olarak kabul etmiş. Yaralı gönlüyle size sığınmaya gelmiştir.

Sizin ihsanınıza, lutfunuza lâyıktır.'' Padişah,

''Bu delikanlı hangi makamı, hangi mülkü, hangi ülkeyi isterse

ona verin. Terkedip geldiği mülkün yirmi mislini, hatta daha

fazlasını kendisine bağışlıyorum'' diyerek huzuruna kabul

etmedi. Görevli memur,

''Efendim! Şehzade padişahlığı da, malı da, mülkü de

terkederek size gelmiş. Gönlündeki tek arzusu, sizin kulunuz

köleniz olmaktır.

Padişahım! Bu şehzade, aşk ülkesinin valisidir. Onu azat

ederek, işinden ayırmayınız. Aşkından başka bir şeyle onu

meşgul etmeyiniz. Her ne kadar bedeni zayıf, kabiliyeti az

olsa da, padişahımızın lutfu ve keremi onun eksikliklerini

giderir'' dedi.

Padişah, şehzadeyi kabul etti. İkramlarda bulundu. Padişahın

ihsanları, şehzadelerin gamını, kederini ortadan kaldırdı.

Üzüntülerini giderdi.

Şehzade de, güneşin karşısında eriyen bir ay gibi eridi,

benliğinden kurtuldu. Kötü huylarından arındı. Kemâlâtı arttı,

gelişti, tazelendi. Gönlünü sevgi ile tutuşturdu. Aşkı

uğrundan kendini feda etmeye her an hazır bir durumda,

padişahın huzurunda uzun zaman kaldı. Fakat aşk hastalığını

gideremedi. Vuslata yol bulamadı. Bir zaman dişlerini sıkarak

sabretti. Artık sabredecek gücü kalmadı. Muradına eremeden,

ömrü sona erdi. Sevgilinin yüzünü hiç görmedi. Fakat ruhu

hakiki sevgiliye kavuştu.

Büyük şehzadenin cenazesine, yalnızca ortanca şehzade

gelebildi. O sıra küçük şehzade hastaydı. Çin padişahı onu

görünce tanımamış gibi,

''Bu da kimdir?'' diye görevli memura sordu. Memur da,

''Bu vefat edenin kardeşidir'' dedi. Padişah,

''Sen bize, ağabeyinin hatırasısın'' gibi, gönül alıcı

sözlerle iltifatta bulundu.

Padişahın ruhu, harekete geçiren okşayıcı sözleri, ortanca

şehzadeyi âdeta yeniden diriltti.

Ayrılık ateşiyle ıstırap çeken şehzadenin gönlünde mânevî bir

feyiz patlaması oldu. Bir sûfînin yüzlerce çile çıkarmakla

elde edemeyeceği halleri elde etti. Yüz binlerce sırra vâkıf

oldu. Kitaplarda âhiret ile ilgili okuduğu birçok hali, apaçık

yaşadı.

Padişahla şehzade arasında, görülemeyen mânevî bir alışveriş

vardı. Şehzadenin gönlüne, padişahın gönlünden gelen feyizler

yağıyordu. O feyizler sayesinde, şehzadenin keşfi açılmıştı.

Şehzade padişahın himmetine teşekkür edeceğine, yapılan

iltifata, gösterilen yakınlığa karşı duygusuz kaldı. Zamanla

bu aldırmazlık duygusu azgınlığa ve küstahlığa dönüştü.

Şehzade kendi kendine, ''Ben de bir şehzade değil miyim? Ben

de padişah sayılırım. Neden bu padişahın emrine girip boyun

eğdim?'' diyordu.

Mânasız, yersiz düşüncelere kapılan şehzadenin bu nankörlüğü,

padişaha ilham yoluyla mâlum oldu. Şehzadenin mânevî hayatı

bitti. Gönlü gamla, kederle doldu. Hatasını anlayıp tövbe

etti. İmanını kaybetme korkusuyla Hakk'a iltica etti.

Ağlayarak niyazlarda bulundu. Bir sene sonra da vefat etti.

Üç şehzadenin en kabiliyetlisi küçük şehzadeydi. Belâ ve

musibetlere karşı sabrı elden bırakmadı. Nefsin hilelerine

karşı dikkatli davrandı. İstikametten ayrılmadı. Ölmeden önce,

ölmenin sırrına erdi, dosta ulaştı. Sonunda padişahın kızını

da Çin ülkesinin padişahlığını da elde etti.